Wie zich een beetje verdiept in de grootste cold case van ons land, merkt dat zelfs de gekste hypothese bestaat. Speurder Eddy Vos omschreef het ooit zo: “Wil je bewijzen dat de Bende uit Chinezen bestaat, dan geef ik je onmiddellijk 3 pv’s die dat aantonen.”
Achter de Bende van Nijvel zou zelfs de CIA of - godbetert - de Mossad zitten. Vraag is dan waarom. Waarom zou een bevriende geheime dienst een westers land willen destabiliseren?
Vanuit dat laatste perspectief is het dan ook logischer om te kijken naar vijandige landen. Bulgarije en de voormalige Sovjet-Unie bijvoorbeeld. Raar, maar waar: die piste werd afgeblokt. Toch niet omdat de VSSE toen geïnfiltreerd werd door agenten die werkten voor de Sovjets?
Sommige moorden die in 82 en 83 werden gepleegd door de Bende van Nijvel zouden zeker verband kunnen houden met wapen- en drugtrafieken in ons land. Dat spoor werd eigenlijk nooit grondig uitgevlooid. Vraag is waarom. Een hypothese is dat de Belgische Staatsveiligheid geïnfiltreerd was door de KGB, met onder anderen commissaris Christian Smets.
Het blootleggen van deze circuits zou volgens de journalisten van De Tijd - die de zaak toen volgden - ook hebben aangetoond welke grote rol België speelde in een internationaal vertakt netwerk waar zelfs de rijkswacht zich de vingers aan verbrandde. Dat laatste is overigens het beginpunt van de nieuwe reeks '1985' over de Bende.
Het verhaal leidt volgens insiders onafwendbaar - opnieuw - naar gewezen premier en zakenman Paul vanden Boeynants (VDB) en diens goede vriend, rijkswachtgeneraal Beaurir. Bronnen melden dat de dochter van Beaurir toen ook nog eens een verhouding had met politicus Mathot. Alles is dan verbonden met alles. Is het toeval dat VDB zijn volledige archief verbrand heeft en is het toeval dat net VDB ‘ontvoerd’ werd door Patrick Haemers en zijn kornuiten?
In 1985 hadden de BOBers Balfroid en Bihay van het rijkswachtdistrict van Waver voor het eerst de oprechte overtuiging echt dicht bij een ontmaskering van de Bende van Nijvel te staan. Ze hadden immers duidelijke verbanden kunnen leggen tussen een aantal gangsters, drugdealers en wapentrafikanten en een aantal aanslagen die de Bende in 82 en 83 had gepleegd. We konden het indrukwekkende dossier inkijken, en het was inderdaad zeer goed onderbouwd.
Balfroid en Bihay raakten in dat onderzoek betrokken omdat zij deel uitmaakten van het speurdersteam dat ter plaatse kwam na de overval op de wapenhandelaar Dekaise in Waver op 30 september 82.
De Tijd: “Al snel bleek dat Dekaise geen gewone wapenhandelaar was. Hij was specialist in het ombouwen van wapens. Een van zijn jongste ontwikkelingen was het inbouwen van wapens in aktentassen. Voor Balfroid en Bihay moest er geen tekening bij.”
Dergelijke aktentassen waren niet bestemd voor legerdoeleinden, maar duidelijk materiaal voor terroristisch gebruik of door inlichtingendiensten. Ook bleek tijdens het onderzoek dat Dekaise zich niet bezighield met het kleine grut, maar een groothandelaar was op internationaal niveau. De klantenlijst van Dekaise wekte de grootste aandacht van de twee BOBers. Die ontdekten dat Dekaise een van de Belgische steunpunten was van de Kintex-organisatie. Meteen kreeg hun onderzoek een internationale dimensie.
Kintex is een Bulgaars staatsbedrijf dat, onder toezicht van de Bulgaarse geheime dienst, betrokken was bij internationale wapen- en drugtrafieken.
Het verhaal van Kintex begint volgens De Tijd in juli 1970. Op dat ogenblik worden West-Europa en de Verenigde Staten al verschillende jaren overspoeld door soft- en harddrugs, afkomstig uit geheime labos in Turkije of van plantages uit het Midden-Oosten zoals Libanon. De opbrengsten van de drugleveringen dienen ter financiering van de enorme wapen- en munitiebehoeften in het Midden-Oosten.
Bulgarije speelt bij de drugtrafieken een centrale rol. Drugs vanuit Turkije of het Midden-Oosten worden verscheept vanuit de Bulgaarse havens Varna en Burgas. De Russische geheime dienst KGB ontdekt dat de drugs een machtig wapen kunnen worden. Een toevloed van drugs zal onmiskenbaar een destabiliserend effect hebben op het Westen. Wie deze drugtrafieken controleert, heeft bovendien ook een stevige greep op de internationale wapenhandel.
In opdracht van de KGB richt de Bulgaarse geheime dienst dus in juli 1970 het bedrijf Kintex op. Kintex houdt zich bezig met alles wat het daglicht schuwt: wapens, drugs en ander smokkelwaar.
De omvang van de illegale handel is enorm. In 82 bedraagt de illegale omzet van Kintex volgens De Tijd zo’n 22,3 miljard dollar. Kintex groeit uit tot een monster. Het bureau houdt zich ook bezig met spionage en met aanslagen. De Tijd: “Zo zou de aanslag op paus Johannes-Paulus I het werk geweest zijn van een agent van Kintex.”
In 1985 stellen de BOBers van Waver twee confidentiële notas op waarin ze de Belgische vertakkingen van Kintex in kaart brengen. Het verband tussen Kintex en de Bende-overval op de wapenhandel Dekaise is een eerste conclusie uit de rapporten. Een andere: achter de Bende schuilt een internationale organisatie die België wil destabiliseren. Enkel idioten of marxisten denken dan aan de CIA of de Mossad. Of magistraten en speurders die een dwaalspoor creëren. De KGB? Dat is al een stuk logischer. Wie trouwens naar de auteurs en journalisten van de boeken en artikels over de Bende kijkt, merkt dat de meesten wel erg links zijn. Geen toeval allicht.
De speurders leggen dan ook verbanden met een aantal andere Bende-aanslagen waaronder de moord op restauranthouder Jacques van Camp, taxichauffeur Constantin Angelou, huisbewaarder José van den Eynde en zelfs het koppel Jacques Fourez-Elise Dewit. Ze zaten dus dicht bij de waarheid. Te dicht.
De biotoop waarin een aantal van deze slachtoffers zich bewoog, was ook niet van de minste. De twee speurders noteren ronkende namen als Paul vanden Boeynants en rijkswachtgeneraal Beaurir. De Tijd: “Met de confidentiële notas tekenen Bihay en Balfroid in elk geval wel hun ontslagbrief bij de BOB. Onder druk van procureur des Konings (Jean) Deprêtre worden ze van het onderzoek weggehaald.” Deprêtre die nota bene zelf diverse malen genoemd wordt in het dossier van de Bende. Zo zou hij zelf hebben deelgenomen aan partouzes. Het zijn niet alleen rijkswachters - zoals die andere B&B - die het onderzoek gestuurd hebben.
Bihay en Balfroid zijn wel niet de eerste rijkswachters die, eens ze hun neus staken in drugszaken, op een zijspoor werden gezet. De Tijd: “Een schrijnend geval is dat van François Raes. Raes was een van de allereerste speurders van het Nationaal Bureau voor Drugs (NBD) van de rijkswacht. Het NBD werd in 1970 opgericht door de rijkswacht en dit als tegengewicht voor het Bestuur voor Criminele Informatie (BIC).”
Het BIC was een overheidsadministratie die ten strijde moest trekken tegen de drugtrafikanten in ons land. Zonder enige goedkeuring richtte de rijkswacht het NBD op. Dat stond direct onder toezicht van de chef Hogere Directie Operaties van de Generale Staf. Tussen 1970 en 1973 was de bevoegde chef van het NBD niemand minder dan de toenmalige kolonel (en later generaal) Beaurir.
Het NBD werd geleid door commandant Léon François, die in januari 80 werd aangehouden wegens zijn vermeende rol in illegale drugstrafieken. Al sinds 1975 waren de zaken bij het NBD grondig fout aan het lopen en worden onderschepte drugs voor eigen rekening door NBD-agenten verkocht. Raes, die de zaak bij zijn oversten is gaan aankaarten, zal dat moeten bekopen met een degradatie naar het Mobiel Legioen.
De Tijd: “In oktober 1980 wordt commandant François doorverwezen naar de correctionele rechtbank. Rond die tijd worden aanslagen gepleegd op rijkswachtmajoor Vernaillen en adjudant Goffinon. Zij voerden het onderzoek naar de wanpraktijken bij het NBD en waren daarbij gestoten op het vleesbedrijf Euromeat. Er lijken twee firmas te bestaan met de naam Euromeat. Het eerste is eigendom van Vanden Boeynants, de vleeshandelaar-politicus. Het tweede Euromeat is klaarblijkelijk opgericht om verwarring te zaaien. Dat is althans de mening van de speurders. Volgens bepaalde bronnen zou Kintex voor Euromeat het transport van en naar het Oostblok hebben georganiseerd.”
Op 13 maart 1981 wordt eerste wachtmeester Luc Vandendaele dood aangetroffen. Sinds 1979 werkte hij op het Centraal Bureau voor Onderzoek van de generale staf. Hij was op eigen houtje een onderzoek begonnen over het NBD en over de verdachte vleesaffaire rond Euromeat. Volgens het officiële overlijdensbericht pleegde hij zelfmoord. Volgens de officieuze versie werd hij gezelfmoord. In het dossier zijn er wel meer van die verdachte 'zelfmoorden'.
