Wanneer de hulpverlening eigenlijk een nog grotere ramp blijkt te zijn dan de ramp zelf.
Wie ondertussen nog niet weet dat ons land gekreund gaat onder de zwaarste overstromingen uit de geschiedenis van ons koninkrijk, moet ergens onder een steen hebben geleefd. Het dodentol oversteeg ondertussen al de 40 en de schade wordt niet meer in miljoenen maar miljarden uitgedrukt. Duizenden gezinnen gaan het nog minstens tot aan het eind van de zomer moeten rooien zonder gas of elektriciteit en over een eventueel herstel wordt gesproken in jaren. Omdat we allemaal mensen zijn trokken we richting Trooz, een van de zwaarst getroffen gemeenten en werden er meteen geconfronteerd met de keiharde en erg ongemakkelijke realiteit. Op zowat alle tv-zenders en grote kranten roepen onze heren en dames politici op tot solidariteit, maar van diezelfde beleidsmakers is er op het terrein geen spoor te zien.
De overstromingsramp leest trouwens als een blunderboek van formaat. Ontelbare verwittigingen worden genadeloos in de wind geslagen, bufferbekkens raken overvol, stuwdammen komen onder druk te staan en uiteindelijk besluit men - veel te laat - om alles open te gooien. Het resultaat kon zelfs door de grootste idioot worden voorspeld: een allesvernietigende tsunami raasde door de Ardennen.
In de nasleep van de feiten werden brandweerploegen van over het volledige land naar de getroffen zones gestuurd en kregen ze versterking van hun buitenlandse collega’s. Met bootjes, helikopters en zelfs met jetski’s gingen ze op zoek naar mensen die soms al meer dan 48 uur in hun woning vast zaten. Toen het water begon te zakken om uiteindelijk te verdwijnen, verdwenen ook de hulpverleners en bleven de bewoners doelloos achter. Alles wat ze hadden, waren ze kwijt en rondom hen was er enkel nog een apocalyptische wereld, waar plunderaars plots de bovenhand kregen.
Burgemeesters stapten naar voren als de redders des vaderlands en riepen op om te komen helpen. Dat was natuurlijk niet naar de zin van de provinciegouverneur, want die had zicht op het heldendom. Al even snel als de burgervaders van de getroffen gemeenten een noodoproep lanceerden, kwam het tegenbevel van de gouverneur. Er moest gestructureerd worden gewerkt en hij was de grote baas dus hij nam de beslissingen. Het leger, de civiele bescherming en zelfs het Rode Kruis werden opgetrommeld, maar dat was natuurlijk niet naar de zin van de Waalse overheid. Die hadden succes geroken en wilden natuurlijk zelf de pluimen op hun hoed steken. “Dat zijn gewestelijke bevoegdheden en dus moet de gouverneur zich daar niet mee moeien” klonk het daar en de hulpverlening bleef waar ze was: nergens. Met groots mediavertoon lieten de Waalse oppergoden weten dat hulp onderweg was, HOERA VOOR DI RUPO! In Brussel waren ze minder enthousiast, want defensie en civiele bescherming? Dat zijn federale bevoegdheden en die ministers hadden nu ook de kans wat zielen voor hun partij te winnen.
EUREKA dus, hulp was onderweg, al lagen de mensen in de getroffen zones er niet wakker van. In Trooz hadden ze al meer dan een week niemand meer gezien. Zelfs hun eigen burgemeester was van de aardbol verdwenen. Ondertussen organiseerden ze zelf hun opkuis en kregen ze steun van honderden vrijwilligers die hun vakanties hadden opgeofferd om afval en modder te komen ruimen. Een aantal brandweermannen uit Antwerpen waren er duchtig in de weer met een emmer en een spade, toen één van hen liet vallen dat ze hier ook waren net na de overstromingen. Vanuit de Waalse regering kwam dan het bevel op te hoepelen, ze gingen het zelf wel oplossen daar. Eenmaal terug in Antwerpen namen ze allemaal verlof en trokken ze als vrijwilligers terug naar ginder, van de Waalse beleidsmakers geen spoor.
Voor het ruimen van puin werd gekeken in de richting van de civiele bescherming, alleen werd een tijd terug besloten dat België daar eigenlijk niet zo heel erg veel nood aan heeft. De verschillende kazernes in het land verdwenen en enkel twee plekken bleven bestaan. Het materiaal, dat verdween ook en moet het nu toch wel lukken dat ze dat nodig hadden zeker? Godzijdank zijn er de buitenlandse eenheden die ons, arme Belgen, uit de nood komen helpen. (terwijl ze hun lach moeten inhouden).
Het leger en onze militairen kregen er ook stevig van langs. “Voor de zoektocht naar Jurgen kunnen ze zich mobiliseren, voor het redden van hun eigen mensen heel wat minder” was de teneur. Nu, die militairen waren er wel, alleen moet je natuurlijk het materiaal hebben om je werk naar behoren uit te voeren. De veldhospitalen die ze optrokken in de getroffen zones waren niet veel groter dan de gemiddelde tuintent die we bovenhalen als we de barbecue aansteken.
De hoofdvogel werd dan weer zonder enige twijfel door het Rode Kruis afgeschoten. Je weet wel, die organisatie die jaarlijks stickers verkoopt op kruispunten, deed in de eerste dagen niets anders dan oproepen om zeker NIET naar de rampenzone te gaan en gewoon geld te storten op hun rekening. Wat daarmee wordt gedaan weten zelfs de medewerkers van het Rode Kruis niet. Mensen die zich als vrijwilliger opgaven, werden niet opgebeld en ze waren ook de grote afwezige in het rampgebied. In Trooz verschenen ze uiteindelijk, na meer dan een week, zondagnamiddag in de straten. Een leuke dame met wit shirt begon er meteen met het geven van een speech. Al die vrijwilligers? Dat waren eigenlijk maar simpele boeren, ze gingen zij dat daar eens gaan regelen. Ze werd net niet met haar gladgestreken kledij in de Vesder gekieperd.
De overstromingen maakten dus pijnlijk duidelijk dat de Belgische structuur op zijn minst aan een grondige makeover toe is. Misschien moeten ze nog een extra regering in het leven roepen, die op haar beurt dan binnen hier en een paar jaar eens kan gaan kijken in de rampgebieden om zo een strijdplan op poten te zetten.
