Martin Kulldorf wilde tijdens de coronacrisis aan wetenschap doen en niet aan politiek, en daar draagt hij nu de gevolgen van. En nu hij toch ontslagen is, doet hij ineens zijn hele verhaal uit de doeken.
In een drama dat het hart van Harvard raakt, is epidemioloog Dr. Martin Kulldorff – een man die altijd voor een zuivere wetenschappelijke aanpak stond – van zijn hoogleraarschap aan Harvard Medical School beroofd. Maar waarom? In zijn hartstochtelijke betoog wijst hij op Harvards eigen motto: Veritas, waarheid.
Terwijl de wereld worstelde met Covid-19, was Zweden een lichtend voorbeeld van 'focused protection', waarbij risicogroepen centraal stonden zonder de rest van de samenleving in een wurggreep te houden. Toch werd dit succesvolle Zweedse model genegeerd door zowel de academische wereld als de media in de VS, die vasthielden aan de draconische maatregelen.
Ondanks zijn pogingen om een open, eerlijk debat te voeren, werd Kulldorff, samen met andere vooraanstaande epidemiologen, geconfronteerd met lastercampagnes en pogingen tot marginalisering. De Great Barrington Declaration, waarin opriep tot gerichte bescherming op basis van leeftijd, werd afgedaan als 'ongepast'. De wetenschap werd gevangen in politieke krachten.
Na de controverse over lockdowns en schoolsluitingen ontstond er een nieuw debat over coronavaccins. Kulldorff, die al decennialang werkte aan vaccinveiligheid, werd echter snel terzijde geschoven toen hij kritiek uitte op de onderzoeken naar de mRNA-vaccins. Zijn wetenschappelijk onderbouwde berichten werden gecensureerd, zijn stem gesmoord.
Maar Kulldorff weigerde te zwijgen. Hij koos voor waarheid boven carrière, en pleitte voor wetenschap in plaats van politiek. Zijn strijd is niet alleen een strijd voor academische vrijheid, maar ook voor het vertrouwen van het publiek in de wetenschap.
Hier een vertaling van zijn brief, waarin hij uitlegt dat hij ontslagen is:
Toch was het vroeg in 2020 al duidelijk dat het virus zich uiteindelijk over de hele wereld zou verspreiden, en dat het zinloos zou zijn om dat proberen te onderdrukken met lockdowns.
Ik ben niet langer hoogleraar in de geneeskunde bij Harvard. Het motto van Harvard is Veritas, Latijn voor waarheid. Maar wat ik ontdekte is dat waarheid ervoor kan zorgen dat je ontslagen wordt. Dit is mijn verhaal – het verhaal van een biostatisticus en epidemioloog voor infectieziekten bij Harvard die zich vastklampte aan de waarheid toen de wereld de weg kwijtraakte tijdens de covidpandemie.
Op 10 maart 2020, nog voor er enige overheidsrichtlijn was, verklaarde Harvard dat men “persoonlijk onderwijs opschortte en zou overgaan op online onderwijs.” In het hele land volgden universiteiten, scholen en overheden het voorbeeld van Harvard.
Toch was het vroeg in 2020 al duidelijk dat het virus zich uiteindelijk over de hele wereld zou verspreiden, en dat het zinloos zou zijn om dat proberen te onderdrukken met lockdowns. Het was ook duidelijk dat lockdowns voor enorme bijkomende schade zouden zorgen, niet alleen in het onderwijs maar ook voor de volksgezondheid, inclusief behandelingen voor kanker, hart- en vaatziekten, en de geestelijke gezondheid. We zullen nog tientallen jaren moeten leven met de hierdoor toegebrachte schade. Onze kinderen, de ouderen, de middenklasse, de werkende klasse, en de armen over de hele wereld – allen lijden eronder.
In veel andere landen werden scholen ook gesloten, maar ondanks zware internationale kritiek hield Zweden de scholen en dagopvang open voor hun 1,8 miljoen kinderen van 1 tot 16 jaar. Waarom maakten de Zweden deze keuze?
Het is al sinds begin 2020 bekend dat iedereen de infectie kan oplopen, maar dat de kans eraan te sterven voor ouderen 1000 x zo groot is dan voor jongeren. Kinderen lopen slechts gering risico door covid, en het onderbreken van hun onderwijs zou voor hen een levenslang nadeel opleveren – in het bijzonder in die gezinnen die zich geen privéschool of thuisonderwijzers kunnen veroorloven.
Wat waren de resultaten hiervan in het voorjaar van 2020? Met de scholen die open bleven had Zweden nul covid-doden in de leeftijdgroep van 1 tot 15 jaar, terwijl de sterfte onder de leraren hetzelfde was als het gemiddelde van andere beroepen. Op basis van die feiten, samengevat in een rapport van 7 juli 2020 van de Zweedse Volksgezondheidsinstantie, zouden alle scholen in de VS snel heropend moeten worden. Dat dit niét gebeurde leidde tot een “ontstellend bewijs dat er minder geleerd werd” in Amerika, met name bij kinderen uit de lagere en de middenklasse, een effect dat niet gezien werd in Zweden.
Zweden was het enige grote westerse land dat het sluiten van scholen en andere lockdowns afwees ten gunste van het concentreren op de ouderen, en het eindoordeel is nu geveld. Onder leiding van een intelligente sociaaldemocratische premier (een lasser) had Zweden het laagste sterftecijfer van alle grote Europese landen tijdens de pandemie, en minder dan de helft van dat van de Verenigde Staten. Het aantal covid-doden in Zweden lag onder het gemiddelde en er was geen sprake van bijkomende sterfte als gevolg van lockdowns.
Toch publiceerde het door Harvard uitgegeven New England Journal of Medicine op 29 juli 2020 een artikel van twee Harvard-professoren over de vraag of basisscholen weer open zouden moeten gaan, zonder Zweden zelfs maar te noemen. Het was alsof je bij het evalueren van een nieuw farmaceutisch medicijn de placebo-controlegroep negeert. Dat is niet de weg naar de waarheid, naar Veritas.
Dat voorjaar steunde ik de Zweedse aanpak in opiniestukken die in mijn geboorteland Zweden werden gepubliceerd, maar ondanks het feit dat ik een Harvard-professor ben, kreeg ik mijn overwegingen niet gepubliceerd in Amerikaanse media. Mijn pogingen om het Zweedse rapport over scholen te verspreiden op Twitter (nu X) zetten me op de zwarte lijst van het platform. In augustus 2020 werd mijn opiniestuk over schoolsluitingen en Zweden eindelijk gepubliceerd door CNN, maar niet het artikel wat je zou verwachten. Ik schreef het in het Spaans en CNN-Español publiceerde het. CNN-Engels was niet geïnteresseerd.
In plaats daarvan stuurde iemand bij Stanford een klacht naar mijn superieuren bij Harvard, die niet blij met me waren. Ik was niet van plan om terug te krabbelen.
Ik was niet de enige wetenschapper op het gebied van volksgezondheid die zich uitsprak tegen het sluiten van scholen en andere onwetenschappelijke tegenmaatregelen. Scott Atlas, een bijzonder moedige stem in het debat, gebruikte wetenschappelijke artikelen en feiten om de volksgezondheidsadviseurs in het Witte Huis van Trump uit te dagen: directeur Anthony Fauci van het National Institute of Allergy and Infectious Diseases, directeur Francis Collins van de National Institutes of Health en covid-coördinator Deborah Birx, maar tevergeefs. Toen 98 van zijn Stanford-faculteitscollega’s Atlas onterecht aanvielen in een open brief zonder ook maar één voorbeeld van waar hij het mis had, schreef ik een reactie in de door studenten gerunde Stanford Daily om hem te verdedigen. Ik eindigde de brief door erop te wijzen “dat onder deskundigen op het gebied van uitbraken van besmettelijke ziektes velen van ons allang pleiten voor een leeftijdsgerichte strategie, en ik zou hierover graag in debat gaan met een van de 98 ondertekenaars. Onder de voorstanders bevindt zich professor Sunetra Gupta van de Universiteit van Oxford, ‘s werelds meest vooraanstaande epidemioloog op het gebied van infectieziekten. Ervan uitgaande dat er geen vooroordelen zijn tegen vrouwelijke wetenschappers van kleur, dring ik er bij de faculteit en studenten van Stanford op aan om kennis te nemen van haar gedachten”.
Geen van de 98 ondertekenaars nam mijn aanbod om te debatteren aan. In plaats daarvan stuurde iemand bij Stanford een klacht naar mijn superieuren bij Harvard, die niet blij met me waren.
Ik was niet van plan om terug te krabbelen. Samen met Gupta en Jay Bhattacharya van Stanford schreef ik de Great Barrington Declaration, waarin ik pleitte voor gerichte bescherming op basis van leeftijd in plaats van universele opsluiting, met specifieke suggesties voor een betere bescherming van ouderen, terwijl kinderen en jongvolwassenen een bijna normaal leven zouden kunnen leiden.
Met deze Verklaring werd het zwijgen doorbroken. Het is eenvoudig om individuele wetenschappers af te wijzen, maar het leek onmogelijk om drie vooraanstaande epidemiologen van drie vooraanstaande universiteiten te negeren. De Barrington Declaration maakte duidelijk dat er geen wetenschappelijke consensus bestond voor het sluiten van scholen en vele andere lockdownmaatregelen. In reactie daarop werden de aanvallen echter intensiever en zelfs grimmiger.
Collins, een laboratoriumwetenschapper met beperkte ervaring in de volksgezondheid die het grootste deel van het nationale budget voor medisch onderzoek beheert, noemde ons “marginale epidemiologen” en vroeg zijn collega’s om een “verwoestende gepubliceerde afbraak” te organiseren. Sommigen op Harvard deden daar aan mee.
Een vooraanstaand epidemioloog van Harvard noemde de verklaring in het openbaar “een extreem marginaal, afwijkend standpunt” en stelde het gelijk aan exorcisme om demonen te verdrijven. Een lid van Harvard’s Center for Health and Human Rights dat gepleit had voor het sluiten van scholen, beschuldigde me van “trollen” en een “eigenzinnige politiek”, en deed de beweerde ten onrechte dat ik was “verleid met geld van Koch“, “gecultiveerd door rechtse denktanks” en “met niemand in debat wil gaan”. (Zorg voor de minder bevoorrechten maakt je niet automatisch rechts!) Anderen op Harvard maakten zich zorgen over mijn “wetenschappelijk onnauwkeurige” en “potentieel gevaarlijke positie”, terwijl ik “mij zou verschuilen achter de bescherming die academische vrijheid biedt”.
Ondanks de krachtige afkeuring door machtige wetenschappers, politici en de media, verzamelde de Great Barrington Declaration bijna een miljoen handtekeningen, waaronder tienduizenden van wetenschappers en professionals uit de gezondheidszorg. We stonden minder alleen dan we dachten.
Zelfs uit Harvard kreeg ik meer positieve dan negatieve feedback. Naast vele anderen kwam er steun van een voormalig voorzitter van de afdeling Epidemiologie, een voormalig decaan, een topchirurg en een autisme-expert die bij hun patiënten met eigen ogen de verwoestende nevenschade zagen van de lockdowns. Hoewel een deel van de steun die ik kreeg in het openbaar gegeven werd, ontving ik de meeste van achter de schermen van faculteiten die niet bereid waren om dat publiekelijk te doen.
Twee Harvard-collega’s probeerden een debat te organiseren tussen mij en opponenten op Harvard – maar net als bij Stanford nam niemand de handschoen op. De uitnodiging voor een debat blijft staan. Het publiek zou geen vertrouwen moeten hebben in wetenschappers, zelfs niet van Harvard, als deze niet bereid zijn om met collega-wetenschappers te debatteren over hun standpunten.
Mijn voormalige werkgever, het Mass General Brigham ziekenhuis, is werkgever van het grootste deel van Harvard Medical School. Het is de grootste ontvanger van NIH-financiering: meer dan 1 miljard dollar per jaar van de Amerikaanse belastingbetaler.
Als onderdeel van het offensief tegen de Great Barrington Declaration, betrok een van de bestuursleden van Mass General, Rochelle Walensky, een collega-professor van Harvard die zitting had gehad in de adviesraad van NIH-directeur Collins, mij in een eenrichtings-“debat”. Nadat een radiostation in Boston me had geïnterviewd, kwam Walensky op als de officiële vertegenwoordiger van Mass General Brigham om me tegen te spreken, zonder mij de kans te geven erop te reageren. Een paar maanden later werd ze de nieuwe directeur van het CDC.
Op dat moment was het duidelijk dat ik moest kiezen tussen wetenschap of mijn academische carrière. Ik koos voor het eerste. Wat is wetenschap als we niet nederig de waarheid nastreven?
In de jaren 80 werkte ik voor een mensenrechtenorganisatie in Guatemala waar we met een internationale groep 24 uur per dag fysieke begeleiding boden aan arme campesinos, vakbondsleden, vrouwengroepen, studenten en religieuze organisaties. Onze missie was om diegenen te beschermen die zich uitspraken tegen de moorden en verdwijningen door de rechtse militaire dictatuur, die internationaal toezicht op haar vuile werk schuwde.
Hoewel de militairen ons bedreigden, twee van mijn collega’s neerstaken en een handgranaat gooiden in het huis waar we allemaal woonden en werkten, bleven we om de dappere Guatemalteken te beschermen.
Ik koos er toen voor om mijn leven te riskeren om kwetsbare mensen te helpen beschermen. Het was een relatief gemakkelijke keuze om mijn academische carrière op het spel te zetten om hetzelfde te doen tijdens de pandemie. Hoewel de situatie minder dramatisch en angstaanjagend was dan die waarmee ik in Guatemala werd geconfronteerd, stonden er uiteindelijk veel meer levens op het spel.
Terwijl schoolsluitingen en lockdowns de grote controverse van 2020 waren, ontstond er in 2021 een nieuw dispuut: de covidvaccins. Al meer dan twintig jaar help ik het CDC en de FDA bij het ontwikkelen van hun vaccin-veiligheidssystemen na het op de markt brengen. Vaccins zijn een belangrijke medische uitvinding die mensen in staat stelt immuniteit te verkrijgen zonder het risico te lopen ziek te worden.
Alleen al het pokkenvaccin heeft miljoenen levens gered. In 2020 vroeg het CDC mij om zitting te nemen in de Covid-19 Vaccine Safety Technical Work Group. Mijn ambtstermijn duurde niet lang, maar niet om de reden die je wellicht verwacht.
De gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken (RCT’s) voor de covidvaccins waren niet goed opgezet. Hoewel ze de werkzaamheid van de vaccins op korte termijn tegen symptomatische infectie aantoonden, waren ze niet ontworpen om hospitalisatie en overlijden te evalueren – waar het juist om draait. In latere RCT-analyses per vaccintype toonden onafhankelijke Deense wetenschappers aan dat de mRNA-vaccins (Pfizer en Moderna) de sterfte op korte termijn door alle oorzaken niet verminderden, terwijl de adenovirusvectorvaccins (Johnson & Johnson, Astra-Zeneca, Sputnik) de sterfte wel verminderden, met minstens 30 procent.
Ik bestudeer al tientallen jaren bijwerkingen van medicijnen en vaccins zonder geld aan te nemen van farmaceutische bedrijven. Ieder eerlijk mens weet dat nieuwe medicijnen en vaccins potentiële risico’s met zich meebrengen die nog onbekend zijn op het moment dat ze worden goedgekeurd. Dit was een risico dat het waard was om te nemen voor oudere mensen met een hoog risico op sterfte door covid, maar niét voor kinderen, die een minuscuul risico op sterfte door Covid lopen, en ook niet voor mensen die al immuniteit tegen infecties hadden.
Op een vraag hierover op Twitter in 2021, reageerde ik: “Denken dat iedereen gevaccineerd moet worden is net zo wetenschappelijk onjuist als denken dat niemand dat zou moeten. Covid-vaccins zijn belangrijk voor oudere mensen met een hoog risico en hun verzorgers. Mensen met een eerdere natuurlijke infectie hebben het niet nodig. Kinderen ook niet”.
Op aandringen van de Amerikaanse overheid censureerde Twitter mijn tweet omdat die tegen het CDC-beleid inging. Omdat ik ook gecensureerd werd door LinkedIn, Facebook en YouTube, kon ik niet meer vrijuit communiceren als wetenschapper.
Wie heeft besloten dat het Amerikaanse recht op vrije meningsuiting niet van toepassing is op eerlijke wetenschappelijke opmerkingen die in strijd zijn met die van de CDC-directeur?
Het was verleidelijk om mijn mond te houden, maar een Harvard-collega overtuigde me dat niet te doen. Haar familie was actief geweest tegen het communisme in Oost-Europa en ze herinnerde me eraan dat we gebruik moesten maken van alle openingen die we konden vinden – terwijl we waar nodig zelfcensuur moesten toepassen om te voorkomen dat we geschorst of ontslagen zouden worden.
Op dat gebied faalde ik echter. Een maand na mijn tweet werd ik ontslagen uit de CDC Covid Vaccine Safety Working Group – niet omdat ik kritisch was over vaccins, maar omdat ik het beleid van de CDC tegensprak.
In april 2021 zette de CDC het J&J-vaccin op pauze na meldingen van bloedstolsels bij een paar vrouwen onder de 50 jaar. Er werden geen gevallen gemeld bij oudere mensen, die het meeste baat hebben bij het vaccin. Omdat er op dat moment een algemeen tekort aan vaccins was, betoogde ik in een opiniestuk dat het J&J-vaccin niet gepauzeerd zou moeten worden voor oudere Amerikanen. Dit bracht me in de problemen. Ik ben waarschijnlijk de enige persoon die ooit door het CDC is ontslagen omdat ik te pro-vaccin was. Hoewel het CDC de pauze vier dagen later ophief, was de schade al aangericht. Sommige oudere Amerikanen zijn ongetwijfeld gestorven als gevolg van deze vaccin-“pauze”.
Lichamelijke autonomie is niet het enige argument tegen verplichte covidvaccinaties. Ze zijn ook onwetenschappelijk en onethisch.
Met een genetische aandoening genaamd alfa-1 antitrypsine deficiëntie, waardoor ik een verzwakt immuunsysteem heb, had ik meer reden om persoonlijk bezorgd te zijn over covid dan de meeste andere Harvard-hoogleraren. Ik verwachtte dat covid me hard zou treffen en dat is precies wat er begin 2021 gebeurde, toen het toegewijde personeel van het Manchester Hospital in Connecticut mijn leven redde. Maar het zou fout zijn geweest als ik mijn persoonlijke kwetsbaarheid voor infecties leidend had laten zijn voor mijn mening en aanbevelingen als wetenschapper op het gebied van volksgezondheid. Die moet immers gericht zijn op de gezondheid van iedereen.
Het mooie van ons immuunsysteem is dat degenen die herstellen van een infectie beschermd zijn als ze opnieuw worden blootgesteld. Dit is al bekend sinds de Atheense pest in 430 v.Chr – maar op Harvard weten ze dat niet meer. Drie prominente Harvardfaculteiten waren co-auteur van het inmiddels beruchte “consensus”-memorandum in The Lancet, waarin het bestaan van verworden covid-immuniteit in twijfel werd getrokken.
Door het vaccin verplicht te blijven stellen voor studenten die covid hadden doorstaan, ontkent Harvard de facto 2500 jaar wetenschap.
Sinds medio 2021 weten we, zoals te verwachten viel, dat verworven covid-immuniteit superieur is aan vaccin-verworven immuniteit.
Op basis daarvan stelde ik dat ziekenhuizen verpleegkundigen en ander ziekenhuispersoneel met verworven covid-immuniteit niet zouden moeten ontslaan maar juist aannemen, omdat zij een sterkere immuniteit hebben dan gevaccineerden: hire, not fire.
Verplichte vaccinaties zijn onethisch. Aan de RCT’s namen voornamelijk volwassenen van jonge en middelbare leeftijd deel, maar observationele studies toonden aan dat covidvaccins ziekenhuisopnames en sterfgevallen bij oudere mensen voorkwamen. Te midden van een wereldwijd tekort aan vaccins was het onethisch om het vaccin op te dringen aan studenten met een laag risico of aan mensen zoals ik die al immuun waren omdat ze covid hadden gehad, terwijl mijn 87-jarige buurvrouw en andere oudere mensen met een hoog risico over de hele wereld de prik niet konden krijgen. Iedereen die voor vaccinatie is zou alleen al om deze reden tegen verplichte vaccinatie moeten zijn.
Om wetenschappelijke, ethische, volksgezondheids- en medische redenen heb ik zowel in het openbaar als persoonlijk bezwaar gemaakt tegen de verplichte covidvaccinaties. Ik had al een superieure immuniteit tegen infecties en het was riskant om mij te vaccineren zonder de juiste effectiviteits- en veiligheidsstudies op patiënten met mijn type immuundeficiëntie. Als gevolg van dit standpunt werd ik ontslagen door Mass General Brigham en bijgevolg ook uit mijn positie aan Harvard.
Het ziekenhuis gaf verschillende vrijstellingen voor vaccinaties, maar mijn verzoek voor een medische vrijstelling werd afgewezen. Ik was minder verbaasd dat mijn religieuze vrijstellingsverzoek werd afgewezen: “Omdat ik de covid-ziekte heb gehad, ben ik sterker en langduriger immuun dan degenen die gevaccineerd zijn (Gazit et al). Bij gebrek aan wetenschappelijke onderbouwing is verplichte vaccinatie een religieus dogma en ik vraag om een religieuze vrijstelling van de covidvaccinatie.”
Als Harvard en haar ziekenhuizen geloofwaardige wetenschappelijke instituten willen zijn, dan moeten ze degenen die ze ontslagen hebben weer aannemen. En Harvard zou er verstandig aan doen om de verplichte covidvaccinatie voor studenten af te schaffen, zoals de meeste andere universiteiten al hebben gedaan.
De meeste faculteiten van Harvard streven ijverig de waarheid na op allerlei gebieden, maar Veritas is niet het leidende principe geweest van de Harvardleiders. Evenmin hebben academische vrijheid, intellectuele nieuwsgierigheid, onafhankelijkheid van externe krachten of zorg voor gewone mensen hun beslissingen gestuurd.
Harvard en de bredere wetenschappelijke gemeenschap hebben veel werk te doen om het vertrouwen van het publiek te verdienen en terug te winnen. De eerste stappen zijn het herstel van academische vrijheid en het opheffen van de cancelcultuur. Wanneer wetenschappers verschillende opvattingen hebben over onderwerpen van publiek belang, zouden universiteiten open en beschaafde debatten moeten organiseren om de waarheid te achterhalen. Harvard had dat kunnen doen – en kan dat nog steeds doen, als het daarvoor kiest.
Bijna iedereen beseft nu dat de sluiting van scholen en andere lockdowns een kolossale fout waren. Francis Collins heeft zijn fout erkend door zich alleen te focussen op covid zonder rekening te houden met de bijkomende schade aan het onderwijs en de niet door covid veroorzaakte effecten op de gezondheid. Dat is eerlijk en ik hoop dat deze eerlijkheid ook Harvard zal bereiken. Het publiek verdient het en de academische wereld heeft het nodig om haar geloofwaardigheid te herstellen.
Wetenschap kan niet overleven in een samenleving die geen waarde hecht aan de waarheid en er niet naar streeft om die te ontdekken. De wetenschappelijke gemeenschap zal geleidelijk de steun van het publiek verliezen en langzaam desintegreren in een dergelijke cultuur. Het nastreven van de waarheid vereist academische vrijheid met een open, gepassioneerd en beschaafd wetenschappelijk discours, met nul tolerantie voor laster, pesten of cancelen. Ik hoop dat Harvard op een dag de weg terugvindt naar academische vrijheid en onafhankelijkheid.