Stijging van seksueel overdraagbare aandoeningen treft Europa.
De nieuwste gegevens van het Europees Centrum voor Ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) laten zien dat seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's) in 2022 aanzienlijk zijn toegenomen in Europa. Volgens het ECDC is er sprake van een "alarmerende toename" en wordt er opgeroepen tot meer aandacht voor preventie, seksuele voorlichting en toegang tot testen en behandelingen.
"Je laten testen op soa's is essentieel, vooral als je nieuwe of meerdere sekspartners hebt. Sommige soa's veroorzaken geen symptomen en kan je dus doorgeven zonder dat je het weet. Het is daarom belangrijk om je te laten testen voor je seks hebt zonder condoom. Het is ook belangrijk om je op tijd te laten behandelen, niet alleen om verdere verspreiding tegen te gaan, maar ook om complicaties te vermijden," aldus het ECDC.
Het gebruik van condooms blijft een van de beste manieren om jezelf te beschermen tegen soa's, zelfs bij orale seks.
Jongeren missen praktijkervaring tijdens lockdowns
Volgens Boris Cruyssaert van Sensoa hebben de lockdowns jongeren beroofd van de mogelijkheid om te experimenteren met seksualiteit, inclusief het gebruik van condooms. "Ze hebben niet kunnen oefenen, ook niet met condooms bijvoorbeeld, en dat kan een verklaring zijn voor de stijging."
Toename van soa's bij mannen die seks hebben met mannen?
Soa's zoals gonorroe en syfilis worden het meest vastgesteld bij mannen die seks hebben met mannen. Maar hebben zij ook daadwerkelijk meer soa's? "Het is deels te verklaren doordat mannen die seks hebben met mannen zich veel meer laten testen op soa's," zegt Veerle Doossche, beleidsmedewerker bij Sensoa.
"Mannen die PrEP nemen, pillen die preventief beschermen tegen hiv, werden de voorbije 2 jaar elke 3 maanden getest op soa's. En dus werden er in die groep ook meer soa's ontdekt en behandeld."
Mannen die PrEP nemen, gebruiken tegenwoordig ook minder condooms. De medicatie beschermt hen tegen hiv, maar natuurlijk niet tegen soa's. Het blijft wel belangrijk om te benadrukken dat het om een heel beperkte groep gaat en de meeste homomannen een vaste partner hebben."
Chlamydia: de meest vastgestelde soa in Europa
In 2022 zijn er 216.508 besmettingen gemeld met chlamydia. Dat is een stijging van 16 procent ten opzichte van 2021. Het aantal gevallen van chlamydia steeg tijdens de coronapandemie in 2020 en 2021, om vervolgens in 2022 opnieuw sterk te stijgen, zowel bij mannen als bij vrouwen.
Chlamydia komt nu voor bij 88 per 100.000 inwoners in Europa. De meeste besmettingen deden zich voor bij vrouwen tussen 20 en 24 jaar, maar de toename was vooral zichtbaar onder mannen die seks hebben met mannen, waarbij het aantal besmettingen tussen 2018 en 2022 met 72 procent steeg.
Gonorroe en syfilis: aanhoudende zorgwekkende trend
Gonorroe blijft na chlamydia de meest voorkomende soa in Europa, met 70.881 bevestigde gevallen in 2022, een stijging van 48 procent ten opzichte van 2021. Syfilis is ook al 10 jaar aan een opmars bezig in Europa, met een stijging van 34 procent in 2022 ten opzichte van het voorgaande jaar.
Syfilis wordt vooral vastgesteld bij mannen tussen 25 en 34 jaar, maar voor het eerst in 10 jaar is ook het aantal besmettingen bij heteroseksuele mannen en vrouwen gestegen, aldus het ECDC.
België: geen uitzondering
Ook in België zijn er al jarenlang steeds meer gevallen van chlamydia, gonorroe en syfilis. Volgende week zal gezondheidsinstituut Sciensano nieuwe cijfers presenteren over soa's in België.
