De uitzending ‘Interview met de geschiedenis’ over Leopold II is helaas een bevestiging van wat we eerder schreven over Leopold I. Een lichtpuntje wel: het interview met de overleden koning was iets minder slecht dan bij Leopold I.
De uitzending bulkt opnieuw van de historische fouten. Zo werd het Centraal Station in Antwerpen, in tegenstelling tot wat werd gesuggereerd, grotendeels in de periode voor Leopold II gebouwd. Het huidige (en derde) stationsgebouw Antwerpen-Centraal werd gebouwd tussen 1899 en 1905 als kopstation.
De grootste blunder is dat opnieuw verteld wordt dat Afrika verdeeld is op de Conferentie van Berlijn. Dat is al diverse malen ontkracht.
Historicus Idesbald Goddeeris, professor koloniale geschiedenis aan de KULeuven, bij Mediahuis: “Een versnijding was sowieso al aan de gang, de Europese machtshebbers zijn daar bijeengekomen om de 'spelregels' vast te leggen. En ja, Leopold heeft toen Congo in handen gekregen. Maar het grondgebied zelf is pas in de volgende dertig jaar volledig verdeeld.”
Niet alle monumenten en bouwwerken uit die periode werden met opbrengsten uit Congo gefinancierd. De kolonie werd pas vanaf het einde van de negentiende eeuw winstgevend.
Een andere fout is dat Congo-Vrijstaat - ofwel het Congo met Leopold aan het roer - onvoldoende losgekoppeld wordt van het latere Belgisch-Congo.
Goddeeris: “Het jaar 1908, waar nu niet over gesproken wordt, lijkt me een betere keuze. Dat is het jaar waarin Leopold, na tonnen kritiek, Congo moest doorgeven (red: verkopen) aan de Belgische Staat. Hij had kunnen terugblikken op het hele verhaal. Want dat hij tot het eind van zijn leven overtuigd bleef van zijn grote gelijk, dat klopt wel. Maar dan had je tenminste een portret zonder anachronismen gehad.”
Een andere fout gaat over het bestuur van Congo. De feiten eerst: in 1906 liet koning Leopold II een merkwaardig huis optrekken in zijn achtertuin. Hij deed hiervoor een beroep op de Noorse architect Finn Knudsen, wiens paviljoen op de Wereldtentoonstelling van 1900 te Parijs indruk gemaakt had op de vorst.
Vanuit de chalet leidde Leopold vanaf 1906 pas persoonlijk het bestuur van zijn Kongo-Vrijstaat, gesymboliseerd door vijfpuntige sterren in het houtwerk van de eerste verdieping. In dit hoofdkwartier werd de officiële propaganda gesmeed en kwamen journalisten over de vloer. In 1908 al ging Congo over naar België. Het ging dus maar over enkele maanden.
Kortom, de uitzending is een belediging voor historici en de meeste kolonialen zoals mijn grootouders die met nobele bedoelingen naar Congo gingen.
Beoordeling: 1/5 (een ster voor het interview met Leopold II en zijn echtgenote)
foto: screenshot VRT
