“Het bloed dat uit ons vrouwen stroomt, is geen gruwel of iets vies.”
Marisa Papen (32), model en kunstenaar die nooit terugdeinst voor controverse, heeft opnieuw een grens verlegd. Met haar kortfilm ‘Flow of Life’ wil ze - naar eigen zeggen -een eeuwenoud taboe aanpakken: menstruatie. “Nog nooit heeft de wereld een vrouw zien bloeden op tv. Dat moest veranderen,” verklaart ze. De vijftien minuten durende film, waarin Papen haar volledige menstruatiecyclus documenteert, werd internationaal geprezen en sleepte maar liefst zes filmprijzen in de wacht. “Dit is geen shock-art zoals vroeger. Dit is poëzie.”
Menstruatie als kunstvorm
De kortfilm, gemaakt in samenwerking met haar echtgenoot en fotograaf Michael Chichi, start in het paradijselijke Hawaï en voert de kijker mee door de meest intieme en rauwe momenten van Papens menstruatie. Geen schokkende beelden, maar een eerbetoon aan de natuurlijke flow van het vrouwelijk lichaam. “Het bloed dat uit ons vrouwen stroomt, is geen gruwel of iets vies,” zegt Papen bij HLN. “Het is puur natuur, net zoals het water dat uit een bron stroomt of bladeren die vallen in de herfst.”
Met Flow of Life wil Papen menstruatie normaliseren en vrouwen inspireren om een diepere connectie te voelen met hun eigen lichaam. “Te lang hebben we menstrueren afgedaan als iets wat snel voorbij moet gaan met pijnstillers en tampons. We zien het als een last, terwijl het in feite een bron van kracht en schoonheid is.”
Intimiteit zonder schroom
Samen met Michael Chichi vormt Marisa het artiestenduo Double Being. Voor Flow of Life installeerde het stel camera’s in hun slaapkamer om elke fase van haar menstruatiecyclus vast te leggen. “Van de eerste krampen tot het daadwerkelijke bloeden,” vertelt Chichi. “We wilden niets forceren of manipuleren. Alles wat je ziet, is echt en onbewerkt.”
De film toont hoe Papen op natuurlijke wijze omgaat met haar cyclus, van het nemen van ontspannende baden tot acupunctuur als alternatief voor medicatie. Hoogtepunt van de film is een scène waarin Papen, staand boven een wit doek, haar benen spreidt en het bloed letterlijk laat stromen. “Het voelde als een ritueel,” zegt ze. “Een viering van mijn vrouwelijkheid.”
Van controversiële rebel naar visionaire kunstenaar
Het is niet de eerste keer dat Marisa Papen met haar werk de wereld schokt. Van naaktfoto’s in de Hagia Sophia-moskee in Istanbul tot provocerende performances in Joodse wijken van New York: haar projecten stonden altijd op het randje van kunst en activisme. Maar waar haar eerdere werk vaak werd ingegeven door woede en frustratie, voelt Flow of Life volgens haar anders. “Dit project komt voort uit liefde en respect voor mijn lichaam en dat van andere vrouwen.”
Papen beseft dat haar film op weerstand kan stuiten, zeker in België. “De taboes hier zijn soms groter dan de huizen,” lacht ze. Toch blijft ze geloven in de kracht van haar werk. “We maken kunst die voorloopt op haar tijd. Het is niet aan mij om te bepalen of België hier klaar voor is. Wat ik wél weet, is dat het gesprekken op gang brengt.”
Van taboe naar dialoog
En die gesprekken zijn volgens het koppel broodnodig. “De reacties tot nu toe zijn overweldigend positief,” zegt Michael Chichi. Tijdens hun internationale tour langs filmfestivals, van Tokio tot Los Angeles, kreeg Flow of Life staande ovaties en sleepte het prestigieuze prijzen in de wacht. Maar de meest betekenisvolle reactie kwam van een gezin dat na het zien van de film een feestje organiseerde voor de eerste menstruatie van hun dochter. “Dat is de impact die we willen,” zegt Papen.
Een uitnodiging tot reflectie
Hoewel de film enkel toegankelijk is voor kijkers ouder dan 21 jaar, moedigt Papen ouders aan om de film samen met hun dochters te bekijken. “Het zou prachtig zijn als ouders dit als een educatief moment zien. Laat jonge meisjes begrijpen dat menstruatie geen last is, maar een kracht.”
Wie benieuwd is naar de film, kan Flow of Life bekijken via YouTube en Vimeo. Meer info over het werk van Marisa Papen en Michael Chichi vind je op hun website doublebeing.com. Papen sluit af: “Dit project is geen einde, maar een nieuw begin. We hopen de wereld iets dichter bij zichzelf te brengen. En wie weet, misschien groeit België dan toch een beetje mee.”
(Foto: Double Being)
