Op 1 september 1983 kwam Korean Air-vlucht 007, ook bekend als KAL 007 of KE007, die vanuit New York met een tussenstop in Anchorage op weg was naar Seoel, door een navigatiefout in een verboden deel van het luchtruim van de Sovjet-Unie terecht.
Hierop werd het vliegtuig iets ten westen van het eiland Sachalin door vier straaljagers gevolgd en door een Soechoj Soe-15 met een K-5-raket neergeschoten, op 55 kilometer van het eiland Moneron.
Het toestel, een Boeing 747, vervoerde 240 passagiers en 29 bemanningsleden, onder wie het Amerikaans congreslid Larry McDonald. Er waren geen overlevenden. (lees verder onder de foto)
De Sovjet-Unie verklaarde dat men niet wist dat het een burgertoestel was en veronderstelde dat het toestel het luchtruim van de Sovjet-Unie binnendrong om te provoceren en om hun reactietijd te testen.
Het neerschieten van dit toestel veroorzaakte wereldwijd een storm van protest, zeker vanuit de Verenigde Staten. Dit incident leidde ertoe dat president Ronald Reagan de gps-technologie vrijgaf voor civiel gebruik.
Op 19 september 1983 is KGB’er Krjoetsjkov op bezoek bij topman Erich Mielke van de Stasi in Berlijn. (lees verder onder de afbeelding)
Vladimir Aleksandrovitsj Krjoetsjkov (29 februari 1924 in Tsaritsyn; Moskou, 23 november 2007) was een Russisch politicus, diplomaat en inlichtingenofficier. Van 1988 tot 1991 was hij voorzitter van de KGB.
Krjoetsjkov: “Hartelijk dank voor de uitnodiging om een deel van mijn vakantie hier in de DDR door te brengen. Ik wil mij verontschuldigen voor het feit dat ik niet op 10 september kon komen. Maar er zijn een aantal omstandigheden die daartoe hebben geleid. De belangrijkste was het vliegtuigongeluk. Zo'n vliegtuig wordt niet elke maand neergeschoten.”
“(...) De eerste dagen werd er voorzichtig informatie gegeven. Vanaf het begin was er geen reden om te verzwijgen wat er gebeurde. We (Sovjet-Unie) wilden afwachten wat het Westen zou zeggen. De eerste reactie van Reagan was erg belangrijk voor ons.”
“Het hele verhaal van wat er met het vliegtuig is gebeurd, is sindsdien gepubliceerd in de pers. Maar nog niet alles wat we hebben, is gepubliceerd. We wisten niet dat het neergeschoten vliegtuig een lijnvliegtuig was.”
“(...) Waarom zouden we alles meteen geven? We hebben de Amerikanen en Japanners 11 vragen gesteld. Ze hebben er niet één beantwoord.” (lees verder onder de afbeelding)
“We hebben meer informatie over deze vlucht. Reagan heeft gezegd dat de mensheid helaas nooit zal weten wie het verkeerde programma heeft ingevoerd. Je kunt zeggen dat hij deze fout heeft toegegeven, want de mensheid wil weten wie dit heeft gedaan en waarom.”
De KGB'er: “Tussen jou en mij, we hebben een zeer interessant stuk informatie ontvangen van een Amerikaan waarin hij ons vertelt hoe en door wie het vliegtuig werd voorbereid voor de vlucht. In de komende dagen zullen we dit aan de Amerikanen overhandigen zonder alles te publiceren. Deze Amerikaan zal dus worden ‘opgeofferd’ als bron.”
Mielke hierop: “Er zijn de volgende vragen. Vanaf het begin heb ik gezegd dat we meer offensief moeten optreden, gebaseerd op het feit dat het een georganiseerde provocatie was.”
“Het moet gezegd worden dat de Amerikanen andere landen gebruiken om hun provocaties te verhullen. Ze gebruiken deze methode vaak.”
“Je moet onmiddellijk zeggen dat het een provocatie is om in het offensief te kunnen gaan. Dit moest onmiddellijk gebeuren. Dit is de enige kritische opmerking. Er waren geen andere gedachten.”
Mielke nog: “Deze argumentatie ontbrak al in het begin. Er zijn genoeg voorbeelden van hoe ze met ons samenwerken door misbruik te maken van andere naties en het tegelijkertijd gebruiken om een aantal van degenen die ze kwijt willen erbij te betrekken. Ik zei dit zodra het gebeurde. De zaak is nu duidelijk. We hebben de volledige tekst van de persconferentie in het ND gepubliceerd. Het werd ook uitgezonden op televisie.” (lees verder onder de afbeelding)
Mielke nog eens: “Je had wat sneller in de aanval moeten gaan. Natuurlijk moet je luisteren naar wat de vijand zegt. Al het andere had aanvullend gedaan kunnen worden.”
“Je moet andere argumenten uitwerken dat het een bewuste provocatie was met Zuid-Korea. Het gaat niet zozeer om de kwestie van het neerschieten, maar het feit dat niet werd erkend dat het een passagiersvliegtuig was, vind ik geen goede zaak. Dit incident had buitengewone momenten van verrassing in zich.”
Mielke tot slot: “Ik heb dit ook tegen Gen. E. Honecker gezegd. Wat kan zich hieruit ontwikkelen? We moeten extreem waakzaam zijn. Niemand had kunnen voorspellen wat er zou gebeuren, of dit vliegtuigincident zou kunnen leiden tot een provocatie die tot oorlog zou leiden. Ik zit altijd met het probleem van verrassing. Deze verrassing kan tot oorlog leiden.”
Foto’s: Stasi archief, Wikipedia
