In een interview met EenVandaag pleit Onno Eichelsheim, de bevelhebber van het Nederlandse leger, voor een versterking van het militair-industrieel complex.
Het militair-industrieel complex is een bundeling van de belangen van het politieke leiderschap, het militaire leiderschap en de wapenindustrie.
Onno Eichelsheim (Schiedam, 1966) is een Nederlandse generaal van de Koninklijke Luchtmacht. Sinds 15 april 2021 is hij Commandant der Strijdkrachten (CDS) van de Nederlandse krijgsmacht in de rang van generaal.
De komende jaren krijgt het Nederlandse ministerie van Defensie er structureel miljarden euro's bij, om de organisatie weer op te lappen na decennia van snoeihard bezuinigen. Veel geld was gereserveerd voor het aanvullen van tekorten aan reserve-onderdelen en munitie. Maar de oorlog in Oekraïne gooit roet in het eten.
EenVandaag: “Met name munitie is het afgelopen jaar in grote hoeveelheden naar Oekraïne geëxporteerd. Dit leidt tot gemor in de Defensie-organisatie. Militairen zijn bang dat ze bij oefeningen weer 'pang-pang' moeten gaan roepen, bij gebrek aan echte kogels. Eichelsheim heeft 'alle begrip' voor deze zorgen binnen zijn eigen organisatie.”
Om die reden is de export van sommige soorten munitie naar Oekraïne inmiddels gestopt. De commandant der strijdkrachten wil daar geen details over prijsgeven, maar naar verluidt gaat het om munitie voor luchtafweer.
Eichelsheim in het programma: "Een aantal munitiesoorten gaan we nu niet meer leveren aan Oekraïne. Die hebben we zelf nodig, voor het werk dat we zelf moeten doen. En om die 'pang-pang' te voorkomen, want dat willen we gewoon niet. Dat is niet goed voor de motivatie van onze mensen, niet voor de getraindheid van de organisatie. En het is ook niet goed voor de toekomst. Want nu hebben we een oorlog in Oekraïne, maar we moeten ook voorbereid zijn op iets wat zich ergens anders nog kan voordoen."
Ook het herstel van de Defensie-organisatie loopt door het conflict in Oekraïne vertraging op. De oorlog trekt een zware wissel op personeel en materieel. Naast de impulsen van het kabinet zijn daarom volgens Eichelsheim snel extra investeringen in de wapenindustrie nodig.
"Onze industrie moet sneller in staat zijn om op te hoesten wat we nodig hebben. In tijden van crisis moet je sneller op kunnen schalen, omdat het heel veel munitie kost en veel materieel. En dat zal op de een of andere manier moeten worden aangevuld. Dat moet je nu al sneller doen."
Dit vraagt volgens de commandant der strijdkrachten snel om extra financiële middelen: "Er zal meer geïnvesteerd moeten worden in de industrie."
"Pensioenfondsen, verzekeraars en banken, die in het verleden de Defensie-industrie niet als klant zagen, zullen daarover moeten nadenken. Zodat de industrie weer kan investeren naar de toekomst toe."
Door de oorlog in Oekraïne raakt de munitie op en vertraagt het herstel van ons leger. Commandant der strijdkrachten Onno Eichelsheim wil daarom dat pensioenfondsen, verzekeraars en banken weer investeren in de wapenindustrie: "Het is een andere tijd."
Het is een opmerkelijke oproep van de hoogste baas van het leger. Nederlandse investeringen in de wapenindustrie nemen al jaren af, omdat klanten van verzekeraars, banken en pensioenfondsen er negatief tegenover staan. Ze willen liever niet dat hun geld wordt gebruikt voor de productie van 'wapentuig'.
Dat moet volgens Eichelsheim veranderen: "Ik denk dat we met z'n allen die heroverweging moeten gaan maken. Het is een andere tijd. Daar hoort hier opnieuw over nadenken bij."
"Die morele afweging moet in de hele breedte met elkaar worden gemaakt. Anders kunnen we niet de vrede en veiligheid garanderen, waar we met elkaar voor staan."
Vanaf eind 2019 gingen miljarden naar het medisch-industrieel complex. Dat is een netwerk van interacties tussen farmaceutische bedrijven, zorgpersoneel en medische conglomeraten om gezondheidszorggerelateerde producten en diensten met winst te leveren.
