Op 25 oktober 2018 heeft de ministerraad beslist om ter vervanging van de bestaande F-16 gevechtsvliegtuigen bij het Joint Program Office van de Verenigde Staten 34 nieuwe gevechtstoestellen F-35A aan te kopen, alsook de ondersteuning van deze toestellen tot en met 2030 en dit voor een totaal bedrag van 5,111 miljard USD.
Daarnaast werd op diezelfde ministerraad beslist tot de aankoop van twee “Medium Altitude Long Endurance” (MALE)-verkenningsdrones. Deze opdracht werd eveneens gegund aan de Verenigde Staten van Amerika voor een bedrag van ongeveer 269 miljoen USD.
De totale som van 5,380 miljard USD voor deze aankopen werd destijds in de begroting van het Ministerie van Landsverdediging vastgelegd aan een wisselkoers van 1 EUR = 1,1931 USD. Vandaag is 1 euro gelijk aan 1,22 USD.
In het kader van deze overheidsopdrachten dient het Ministerie van Landsverdediging tot en met 2030 trimestriële betalingen in USD te verrichten.
Het Federaal Agentschap van de Schuld stelt voor om gebruik te maken van de volgens hen momenteel gunstige USD-wisselkoers en (een deel van) de toekomstige betalingen in USD (voor een totaal bedrag van 2,4 miljard USD over de periode 2021-2028) in te dekken tegen het wisselkoersrisico via het afsluiten van termijncontracten op deviezen (“FX Outrights”).
Via een dergelijk contract verbinden de partijen er zich toe om op een welbepaalde datum in de toekomst een bedrag in euro te leveren tegen de ontvangst van een bedrag in USD en dit tegen een wisselkoers, die wordt vastgelegd bij het afsluiten van het contract.
Dit type transactie wordt ook wel forward forward, FX forward of een valutaomleiding genoemd. Een forward outright-transactie wordt voornamelijk gebruikt door partijen die zich willen indekken tegen ongunstige valutaschommelingen of een stroom van toekomstige kasstromen willen stabiliseren door gebruik te maken van de huidige koers.
Het nadeel van het gebruik van een forward outright wordt gezien wanneer de wisselkoers beweegt in wat een gunstige richting zou zijn geweest als de hedge niet was geïmplementeerd. Omdat de partij ermee instemde om een vooraf bepaalde wisselkoers te betalen - ongeacht wat de koers is wanneer de partij de aankoop doet - kan deze niet profiteren van gunstige veranderingen in de wisselkoers.
Deze contracten kunnen worden afgesloten op basis van het art. 8, §3, 1°, j) van de wet van 22 december 2020 houdende de Middelenbegroting voor het begrotingsjaar 2021.
Met het oog op het afsluiten van deze termijncontracten op deviezen worden er in de begroting Rijksschuld (sectie 51) bijgevolg twee nieuwe basisallocaties gecreëerd :
• B.A. 45-50.81.70.16 (Uitgaven m.b.t. afgeleide producten afgesloten ter indekking van betalingen voor de F35 en MALE). Voor het jaar 2021 wordt er hierop een krediet van 240.468.000 EUR gevraagd. Dit bedrag komt overeen met de tegenwaarde in euro (berekend op basis van de huidige wisselkoers voor termijnverrichtingen) van het maximale bedrag van 286.810.773 USD dat het Ministerie van Landsverdediging in de tweede helft van 2021 zal moeten betalen.
• B.A. 45-50.81.70.17 (Wisselverliezen m.b.t. afgeleide producten afgesloten ter indekking van betalingen voor de F35 en MALE), waarop een forfaitair krediet van 10 miljoen EUR wordt gevraagd. Op deze basisallocatie zullen eventuele wisselverliezen m.b.t. de termijncontracten worden aangerekend, die voortvloeien uit het verschil tussen de wisselkoers die geldt op de vervaldatum van het termijncontract en de wisselkoers die werd vastgelegd in het termijncontract.
Op de Middelenbegroting voor het jaar 2021 zullen er onder de niet-fiscale kapitaalontvangsten van de sectie 51 (Rijksschuld) tevens twee nieuwe artikels worden geopend:
• Art. 02.20.86.70.06 (Ontvangsten m.b.t. afgeleide producten afgesloten ter indekking van betalingen voor de F35 en MALE), waarop eveneens een bedrag van 240.468.000 EUR dient te worden voorzien. Dit bedrag komt overeen met de geraamde tegenwaarde in euro (berekend aan de wisselkoers vastgelegd in het termijncontract) van de ontvangst in USD uit het termijncontract.
• Art. 02.20.86.70.07 (Wisselwinst m.b.t. afgeleide producten afgesloten ter indekking van betalingen voor de F35 en MALE). Op dit artikel zullen eventuele wisselwinsten m.b.t. de termijncontracten worden aangerekend, die voortvloeien uit het verschil tussen de wisselkoers die geldt op de vervaldatum van het termijncontract en de wisselkoers die werd vastgelegd in het termijncontract.
Rest een dubbele vraag: waarom werd maar een deel van de toekomstige betalingen in USD afgedekt door FX Outrights en is deze beslissing wel de juiste aangezien dergelijke contracten duur zijn en een eventuele daling van de dollar hierdoor misgelopen wordt.
