De affiche aan Gentse bushokjes bevat in het groot de tekst “Mag ik je peuken?”, met eronder een tekening van een vuilnisbak met daarop een pictogram van een sigaret, en daaronder de tekst “Ik ben vlakbij”.
Een klager kon zijn ogen niet geloven toen hij een affiche in een bushokje zag met de mededeling “Mag ik je peuken?”. Hij vraagt zich af of de zin “wil je met me peuken?” ethisch verantwoord is, vooral ten aanzien van personen die verkracht worden en hun familie, alsook van personen die het slachtoffer zijn van seksistische uitspraken. Hij vraagt zich ook af of het geslachtsdeel van een vrouw dan als asbak beschouwd wordt. Hij voegde nog toe dat het ook beschouwd zou kunnen worden als een omzeiling van het verbod op tabaksreclame.
De Jury voor Ethische Praktijken inzake reclame (JEP) in eerste aanleg heeft de volgende beslissing genomen in dit dossier.
De Jury heeft kennisgenomen van de affiche in kwestie en van de klacht die daarop betrekking heeft.
Zij heeft er ingevolge het antwoord van de adverteerder onder meer nota van genomen dat het hier een sensibiliseringscampagne betreft die na de eerste uitrol in 2021 geëvalueerd en positief beoordeeld werd en mikt op een gedragsverandering inzake het op de grond gooien van sigarettenpeuken, met name rokers er in het openbaar domein toe wil aanzetten hun peuken in de vuilnisbakken te gooien en hen attent wil maken op het feit dat de nieuwe vuilnisbakken een asbak bevatten. Zij heeft er tevens nota van genomen dat de kwestieuze slogan “mag ik je peuken?” werd gebruikt in de context van deze publieke vuilnisbakken en dat, op voor de problematiek gekende hotspots zoals bushokjes, de roker naar de vuilnisbak wordt gelokt met deze slogan door naar de vuilnisbak te verwijzen om de proximiteit aan te tonen en de vuilnisbakken aan deze bushokjes te vervangen door de nieuwe met asbak.
De Jury is van mening dat dit opzet en beoogde doel ook voldoende duidelijk blijkt uit het campagnemateriaal in kwestie en dat dit met name niet van aard is om roken aan te moedigen.
Wat het hoofdaspect van de klacht betreft, is de Jury van mening dat de gebruikte slogan in vraagvorm in de context van deze campagne, met de verwijzingen naar de vuilnisbakken met asbak, zich er wel degelijk toe beperkt om rokers aan te sporen om gebruik te maken van deze vuilnisbakken en zodoende zwerfvuil tegen te gaan, zonder daarom meteen ook te verwijzen naar vrouwonvriendelijk of seksueel grensoverschrijdend gedrag, laat staan dergelijk gedrag goed te keuren of te normaliseren.
Zij is tevens de mening toegedaan dat de slogan niet aanstootgevend is en evenmin afbreuk doet aan de menselijke waardigheid.
Dat niet uitgesloten is dat de slogan door sommigen suggestief wordt geïnterpreteerd, getuige waarvan de klacht – waarin deze slogan overigens wordt geherformuleerd tot “wil je met me peuken?”, is naar de mening van de Jury in casu niet van aard om hier afbreuk aan te doen.
Zij is derhalve van oordeel dat het campagnemateriaal in kwestie niet van aard is om gewelddadig, illegaal of antisociaal gedrag te tolereren of aan te moedigen in de zin van artikel 1, alinea 3 van de Code van de Internationale Kamer van Koophandel (ICC-Code) en evenmin indruist tegen de JEP-Regels inzake de afbeelding van de mens.
De Jury heeft derhalve gemeend geen opmerkingen te moeten formuleren op deze punten en heeft de klacht ongegrond verklaard.
Gelieve er nota van te nemen dat deze beslissing pas definitief wordt na het verstrijken van de termijn voor het instellen van hoger beroep.
