De fictieve Cordyceps-schimmel klinkt heel exotisch en werd beroemd gemaakt in de succesvolle videogame 'The Last of Us' van Naughty Dog. Deze schimmel heeft de capaciteit om het brein van zijn gastheren over te nemen en te veranderen in willoze zombies. De wereld zakt in elkaar en jij moet je een baan vechten door een post-apocalyptische setting. Wel, slecht nieuws… die verzonnen schimmel… hij bestaat echt.
Schotse spinnen
Diep in een bos in Schotland werd recent een zeldzame schimmel gevonden die spinnen infecteert. Gibellula is akelig gelijkaardig aan zijn fictieve tegenhanger uit The Last of Us, Cordyceps.
Hoewel Gibellula zich richt op spinnen in plaats van mensen, zijn de overeenkomsten tussen de natuur en video game-versie opvallend.
Er zijn maar tien gedocumenteerde Gibellula-gevallen in Schotland in de afgelopen zeventig jaar. Wat maakt dat we over een zeldzame schimmel kunnen spreken. Gibellula maakt deel uit van een groep schimmels (Cordycipitaceae) die berucht zijn om hun vermogen om hun slachtoffers over te nemen en ze instructies te laten volgen die gunstig zijn voor de schimmel, voordat ze uiteindelijk sterven.
De sporen van deze parasiet dringen het lichaam van de spin binnen en consumeren het van binnenuit totdat het volledig is overgenomen. Zodra de spin verlamd is, barst de schimmel door het lichaam van de gastheer en verspreidt nieuwe sporen in de omgeving om nieuwe slachtoffers te vinden.
Shutterstock
Controle over de doden
De Gibellula-schimmel heeft een bijzonder luguber wapenfeit: hij lijkt spinnen te dwingen om naar de onderkant van bladeren te bewegen en zich daar te verankeren. Zij worden vrijkomende sporen beschermd tegen de regen en kunnen ze zich effectiever verspreiden.
Dit mechanisme stelt de schimmel in staat zijn reproductieve succes te verzekeren door de spin als middel te gebruiken, wat laat zien hoe complex en fascinerend—zij het enigszins angstaanjagend—de natuur kan zijn. De Gibellula geeft zijn arachnide slachtoffers geen kans; hij benut ze strategisch om de perfecte omgeving voor schimmelgroei en -verspreiding te creëren.
Naughty Dog
The Last of Us
Hoewel de Gibellula-schimmel klinkt als iets rechtstreeks uit sciencefiction, herinnert het ons eraan hoe vreemd en bijna buitenaards deze fenomenen zijn.
Neil Druckmann haalde hier zijn mosterd voor ‘The Last of Us’. In de game wordt de Cordyceps-schimmel voorgesteld als geëvolueerd om mensen te infecteren, een evolutie die de samenleving in een catastrofale instorting duwt.
Gibellula en andere schimmels tonen hoe flexibel en sluw de natuur kan zijn. En hoe hard we dergelijke organismen onderschatten. Ze laten ons zien dat het concept van een ‘zombie-apocalyps’ misschien niet volledig buiten het rijk der mogelijkheden valt—hoewel het voorlopig nog spinnen zijn en geen mensen die ten prooi vallen aan deze angstaanjagende parasieten.
