Eind 1999 raakt in de Britse pers bekend dat Russische spionnen geprobeerd hebben om vriendschapsbanden aan te knopen met prins Michael van Kent (°42), een neef van de Britse koningin Elizabeth. Journalist Karel Moors maakt er stuk over in HBVL.
De Britse krant Sunday Mirror pakte toen uit met het nieuws. Het blad schrijft in een beweging ook dat twee personeelsleden van de Queen spionnen waren voor de Sovjets die afluisterapparatuur plaatsten in Buckingham Palace.
Toen het Sovjet-imperium begin de jaren 90 implodeerde, werd door sommigen gedacht dat het Russische spionagenetwerk in Westerse landen eveneens was weggesmolten. Niets is minder waar, zo luidt het dan bij de CIA en de Britse inlichtingendiensten. Er bevinden zich dan zelfs meer Russische en Oost-Europese spionnen in het Westen dan ten tijde van de Koude Oorlog.
Tot dan was er maar een spion gekend en ontmaskersd: Sir Anthony Blunt (°07), de kunstexpert van de Queen. De man bleek al van in de jaren dertig voor de KGB te werken, maar in 1979 liep hij tegen de lamp.
Nadat Blunt de Sovjet-Unie had bezocht in 1933, werd hij in 1934 door de NKVD (later opgegaan in de KGB) gerekruteerd. Omdat hij een toegewijd communist was, werd hij in Cambridge benaderd door zijn student Guy Burgess, hoewel er reden is aan te nemen dat Blunt de leiding kreeg omdat hij ouder was. In 1939 ging hij in het Britse leger en in 1940 werd hij gerekruteerd voor MI5, de militaire geheime dienst. Hij bereikte de rang majoor. In die periode speelde hij informatie over Ultra, die was ontcijferd door Enigma te kraken, door aan de Sovjets. Blunt verloor zijn adellijke titel maar kreeg immuniteit in ruil voor zijn bekentenis. Hij overleed in 1983 op 75-jarige leeftijd.
De Russen wilden dan weer prins Michael strikken omwille van zijn connecties met het hof en het ministerie van Defensie. Michael kreeg les aan het Eton College en trad daarna in 1961 toe tot de Koninklijke Militaire Academie Sandhurst. Hij had vervolgens een militaire carrière die twintig jaar besloeg; hij diende in Duitsland, Hongkong en Cyprus. In 1981 ging hij met pensioen, hij had toen de rang van majoor. Later kreeg hij nog enkele erefuncties in het leger.
Prins Michael van Kent, die bij het Britse ministerie van Defensie aan de slag ging in 1968, was de eerste Britse royal die Russisch leerde. Hij behaalde het diploma van tolk en werkte van 1974 tot 1981 voor de inlichtingendienst van het leger. De prins zou daarbij informatie hebben opgedaan die “van cruciaal belang” was voor de Sovjets, aldus een hoge functionaris bij de Britse contraspionagedienst.
De prins zou gecontacteerd zijn door agenten van de GRU, de militaire inlichtingendienst van het Rode Leger en minder gekend dan de KGB (nu: FSB), de politieke spionagedienst van het Kremlin.
“Zijn post bij Defensie, samen met het feit dat hij lid is van de koninklijke familie en zich dus in het hart van het Britse establishment bevindt, maakten van de prins een prioritair VIP-doelwit,” stelt een bron van MI5 of MI6 in de Sunday Mirror. “De Russen benaderden hem onrechtstreeks. Niemand weet of hij een doelwit was. De prins was er zich niet van bewust.”
Twee personeelsleden van koningin Elizabeth II hebben wel tien jaar lang effectief gespioneerd voor de Sovjets. Vanaf het midden van de jaren zestig briefte het duo informatie door over de Queen, hofdignitarissen en regeringsleiders die op de thee kwamen op Buckingham Palace.
Die spionnen, die onder andere gebruik maakten van een afluisterapparaat, werden wel nooit ontmaskerd en zijn dan al met pensioen. De Britse inlichtingendiensten onderzoeken eind de jaren 90 mogelijke banden tussen die twee eerder ontdekte KGB-spionnen die vroeger luistervinkten in Buckingham Palace en Sir Anthony Blunt.
Zes jaar daarvoor kreeg de Britse contraspionage immers pas hoogte van de affaire, toen een overgelopen KGB-agent dossiers over Russische spionnen in Groot-Brittannië naar het Westen smokkelde. Daarin stond uitgelegd hoe de Sovjets de Britse royals in de gaten hielden en welke geheime operaties ze ontplooiden in Noord-Ierland.
Dr. Martin McCauley, een KGB-kenner, is niet verbaasd dat er nog meer Russische spionnen aan het Britse hof zijn ontdekt. “Het enige doel van de KGB was om de Communistische Partij aan de macht te houden,” stelt McCauley in de Sunday Mirror. “Het infiltreren van de Britse koninklijke familie, een instelling die staat voor alles wat anti-communistisch is, paste in die opdracht. Ze wilden de royals in diskrediet brengen, hen dom en belachelijk laten overkomen als zijnde zakkenvullers.”
“Uiteraard was het paleis ook een belangrijk knooppunt voor informatie over Commonwealth-landen, vooral in de tijd toen het Oostblok Afrikaanse leiders probeerde te beïnvloeden en ze tegen het Westen probeerde op te jutten,” besluit McCauley in de krant.
