Op het einde van de rit draait het toch maar gewoon om de postjes.
De Franstalige liberalen van de MR hebben de eer om de volgende Europese Commissaris te leveren, zo besloten de zogenoemde Arizona-partijen donderdag. Nu ja, officieel bestaat Arizona nog niet, maar Didier Reynders, de huidige Commissaris, en Hadja Lahbib, de vertrekkende minister van Buitenlandse Zaken worden wel al als kandidaten naar voren geschoven.
Maxime Prévot’s reanimatiepoging
De potentiële coalitie van N-VA, Vooruit, CD&V, MR en Les Engagés ligt momenteel op intensieve zorg. Maar dat weerhield Maxime Prévot, de voorzitter van Les Engagés -die door de koning werd aangesteld om deze coalitie weer tot leven te wekken - er niet van om alvast de partijvoorzitters samen te roepen. Niet om de federale formatie door te spreken—daarvoor is het blijkbaar nog te vroeg—maar om een knoop door te hakken over wie het postje van België’s volgende Eurocommissaris krijgt.
Von der Leyen zet België onder druk
Het momentum was er, want de grote Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, had al duidelijk laten verstaan dat ze snel een Belgische naam op haar bureau wilde zien. Terwijl andere landen hun Commissaris al lang hebben benoemd, blijft België achter, iets wat von der Leyen niet langer accepteert. Bovendien, met het oog op gendergelijkheid, dringt ze aan op een vrouwelijke kandidaat, tenzij een zittende Commissaris wordt herbenoemd. Blijkbaar draait het dan toch niet alleen maar om het postje, ook je gender is belangrijk voor de job.
Vlaamse desinteresse en Franstalige dominantie
Tijdens het overleg werd al snel duidelijk dat de Vlaamse partijen weinig trek hebben in de Europese topjob. Bart De Wever blijft immers de topfavoriet om het premierschap binnen te halen, waardoor de Franstaligen naar voren worden geschoven voor de Eurocommissaris. Het is geen wet van Meden en Perzen dat de premier en de Eurocommissaris van verschillende taalgroepen moeten komen, maar het gebeurt wel vaker.
De onderonsjes en het politieke schaakspel
Na de gezamenlijke bijeenkomst trokken Bouchez en Prévot zich terug voor een tête-à-tête om de Franstalige zaken af te handelen. Prévot had geen ambitie om de post binnen te halen, waardoor de MR de enige partij bleef die aanspraak maakte op de functie. Bouchez probeerde de Europese positie te bemachtigen zonder politieke toegevingen te doen—iets dat zeldzaam is, gezien een Eurocommissaris net zo zwaar weegt als een ministerspost in de verdeling van portefeuilles. Dat lijkt echter niet gelukt.
Wie neemt de fakkel over?
De uiteindelijke keuze voor de Eurocommissaris is nog niet officieel bekendgemaakt, maar Didier Reynders is al een tijdje de gedoodverfde favoriet. Hoewel hij in juni naast de functie van secretaris-generaal van de Raad van Europa greep, kan hij wel uitpakken met zijn ervaring en staat van dienst. Als zittend Commissaris voor Justitie en de rechtsstaat heeft hij de nodige adelbrieven om een nieuwe, mogelijk zwaardere, bevoegdheid te verwerven.
Hadja Lahbib: de underdog?
Ook Hadja Lahbib, de uittredende minister van Buitenlandse Zaken, doet mee in de race. Hoewel haar passage bij de Belgische diplomatie er niet een was om over naar huis te schrijven, zou zij een streepje voor hebben bij von der Leyen, simpelweg omdat ze een vrouw is. Ook al is kandidatuur is niet onomstreden, gezien haar relatief korte politieke carrière en de gemengde resultaten.
Spanning in de Vivaldi-coalitie
Het definitieve besluit moet nog steeds door de uittredende Vivaldi-regering worden goedgekeurd. Vooral Vooruit sputtert tegen; zij willen niet dat de Arizona-partijen deze beslissing nemen, omdat dat zou betekenen dat Arizona als coalitie zou worden erkend, terwijl die momenteel geen enkele officiële status heeft.
Een en ander illustreert hoe complex en fragiel de situatie is, en hoeveel werk Maxime Prévot nog te doen heeft om Arizona levensvatbaar te maken. Zeker nu, met de onthullingen rond De Wevers plannen en de toenemende kritiek van vakbonden en de linkse oppositie, het voor Vooruit steeds moeilijker wordt om in te stappen in dit politieke experiment.
(Foto's: screenshot multimedia Europees Parlement)
