De bomaanslag op discotheek La Belle in de wijk Friedenau in West-Berlijn vond plaats op 5 april 1986 om 13:45 uur.
Bij de aanslag verloren twee Amerikaanse militairen en een Turkse vrouw het leven. Daarnaast raakten 230 mensen gewond, onder wie 79 Amerikanen.
Uit telexberichten aan de Libische ambassade in Oost-Berlijn vermoedde men dat de opdrachtgever van de aanslag het Libische staatshoofd kolonel Moammar al-Qadhafi was.
Een recent vrijgegeven document van de Stasi van midden april van dat jaar werpt evenwel een ander licht op de zaak (zie verder - lees verder onder document).
Het motief was zogezegd vergelding voor een treffen in de Golf van Sidra, waarbij de Amerikanen een Libisch flotille vernietigden.
Als vergeldingsactie liet de Amerikaanse president Ronald Reagan op 14 april 1986 op zijn beurt drie steden in Libië bombarderen waarbij 101 mensen het leven lieten.
Qadhafi wreekte vervolgens die bombardementen door op 21 december 1988 een aanslag boven Lockerbie te laten plegen op een Amerikaans passagiersvliegtuig. In 2004 betaalde Libië een schadevergoeding aan een deel van de nabestaanden van beide aanslagen. (lees verder onder de foto)
De DDR ontkende (ten onrechte) tegenover de VS over informatie over het incident te beschikken en ontkende eveneens dat de Libische ambassade hierbij betrokken was.
De Libische geheime dienst had de ambassade van zijn land in Oost-Berlijn opdracht gegeven om Amerikaanse faciliteiten in West-Berlijn aan te vallen. De Libische missie in het buitenland meldde daarom op de avond van de aanval dat een operatie succesvol was uitgevoerd, zonder sporen achter te laten.
DRIE MOGELIJKE DOELWITTEN
De Stasi van de DDR was echter goed op de hoogte van de situatie. Lijn II, die verantwoordelijk was voor contraspionage, had ook onofficiële medewerkers in de buurt van de Libische ambassade, waaronder twee van de vier betrokkenen die later werden veroordeeld.
Tijdens een bagagecontrole een week voor de bomaanslag was een lijst met drie mogelijke doelwitten in handen gevallen van de grensautoriteiten: de discotheek "Nashville" op Breitenbachplatz, de "Stardust"aan de Goerzallee en "La Belle" aan de Hauptstraße in Friedenau.
Op de avond voor de aanslag had een onofficiële medewerker zijn officier gemeld dat een aanval op "La Belle" nu op handen was. Zijn telefoontje vanuit het hotel rond 22.30 uur bereikte de verantwoordelijke medewerker buiten kantooruren niet aan zijn bureau.
Uit deze "informatie" van 15 april blijkt dat de Stasi via contacten op de Iraakse ambassade op de hoogte was van één van de vermoedelijke daders.
In 1992 werden de eerste aanklachten ingediend tegen de bedenkers van de aanslag. Het proces werd echter in 1993 geannuleerd.
In 1997 begon een nieuw proces, aan het einde waarvan de regionale rechtbank van Berlijn de vier daders in november 2001 veroordeelde.
De hoofdschuldige, Verena Chanaa, werd veroordeeld tot 14 jaar gevangenisstraf voor drie aanklachten voor moord en poging tot moord. Ze had de bom geplaatst, maar beweerde dat ze geloofde dat het explosief slechts een rookbom was. (lees verder onder de foto)
Haar motief: ze zou zogezegd hebben gehoopt de gunst van Ali Chanaa, met wie ze sinds 1984 gescheiden was, terug te winnen.
Yasser Shraydi, Musbah Eter en Ali Chanaa werden veroordeeld tot respectievelijk 14 en 12 jaar gevangenisstraf voor medeplichtigheid aan de moorden. De vijfde beklaagde, Andrea Häusler werd vrijgesproken.
Vraag is of hiermee alle betrokkenen werden gevonden en veroordeeld. UIt een document van de Stasi blijkt dit niet het geval te zijn.
STASI
Dat recent vrijgegeven document van de Stasi van midden april 1986 werpt dus een ander licht op de zaak.
Het document gaat “over de achtergrond van de bomaanslag op de discotheek in West-Berlijn op 5 april 1986”.
“Op 14 april 1986 werd nadere informatie verkregen uit gesprekken met enkele verantwoordelijke medewerkers van de Iraakse ambassade, waaronder de secretaris van de Iraakse Baath-partij, Hazaa Ajej.”
“Hazaa, Ajej en anderen waren het er allemaal over eens dat de medewerkers van de Libische ambassade in de DDR verantwoordelijk waren voor de explosievenaanslag in de West-Berlijnse discotheek ‘La Belle’.”
“De mede-organisator van de bomaanslag was de Palestijn Yussef El Chreidi.”
“Een telefoongesprek van de Libische ambassade werd onderschept door de Iraakse ambassade, van waaruit de aanslag als geslaagd werd gemeld, met de opmerking ‘dat alles in orde was en dat de betrokkenen in Brussel waren’.”
“El Chreidi had in de zomer van 1985 al een Libisch oppositielid neergeschoten in West-Berlijn. Sindsdien werkte hij op de Libische ambassade in de DDR.”
“El Chreidi had contacten met de groep Aboe Nidal in West-Berlijn. Zelf zou hij echter tot de Fattah oppositie behoren.”
“Eén van El Chreidi's broers, Yussef, studeerde aan de Technische Universiteit [anoniem].”
Foto’s: Stasi, Wikipedia
