De bevolking is niet meer echt onder de indruk van de bangmakerij.
In 2020 maakten de Belgen niet alleen kennis met een Chinees klotevirus, maar kregen ze eveneens een volledige horde aan experten geserveerd. Mensen waarvan we niet eens wisten dat ze bestonden, met een titel waar we nog nooit van gehoord hadden, werden de rasechte incontournables van de pandemie. Met hun wereldse en academische wijsheden moesten ze ons door de coronastorm leiden en 11 miljoen landgenoten keken dag na dag in hun richting, met vragende ogen en een smeekbede om hoop. Er ontstond een heuse cultstatus rond die selecte club van professionals, die op alles een antwoord hadden en die zelfs de stoute politici in het gareel hielden. Het was vanaf nu gedaan met plat populisme van stemmen ronselen, er moest met keiharde cijfers gewerkt worden.
Eigen aan dergelijke cultstatus is dat het nogal snel onwaarschijnlijke proporties kan aannemen. Situaties als in Noord-Korea, waar de verafgoding van de leiders in de wet werd opgenomen, konden anno 2019 bij ons nog op hoongelach rekenen. In 2021 kregen we een djoef van formaat op onze bange muil, want we konden vaststellen dat heel wat van die experten ook al stevig naast hun schoenen gingen wandelen. Het adviseren van de regering inzake de bestrijding van het virus was gereduceerd tot een fractie van hun dagtaak. Het gros van hun tijd spendeerden ze immers aan het scheppen van situaties waar enkel zij de oplossing voor hadden. De illusie scheppen dat we als volk hopeloos verloren zijn, zonder hun dagdagelijkse inbreng. Overdreven? Een brug te ver? Pure fantasie zeg je? Misschien kwam die djoef dan nog niet hard genoeg aan.
De absolute koploper van het peloton experten is en blijft Marc Van Ranst. Hij evolueerde van een zatte nonkel, die één à twee keer per jaar op tv kwam vertellen dat de ziekenhuizen weer eens overvol lagen door griepvlagen of een epidemie van longontstekingen (want jawel, plaatstekort in onze klinieken zijn geen nieuw feit en schijnbaar is geen enkele expert er in de afgelopen jaren in geslaagd ook maar één bed extra in de ziekenhuizen te zetten) tot een alleenheerser van formaat. De universiteit van Antwerpen berekende dat hij zowat iedereen ver achter zich liet als het om airtime op tv gaat. Daarnaast is zijn expertiseveld ook exponentieel gaan groeien, nog exponentieler dan de coronacurves. Er is geen enkel onderdeel van het leven waar de baas van België geen uitgesproken mening over heeft, en o wee als je het met hem niet eens bent. Hij schuilt zich graag achter het feit dat het de politiek is die beslissingen neemt en niet de virologen, al vergeet hij dan wel dat hij zowat de grootste influencer van die politiek is geworden. Zijn wil is wet en wie het aandurft hem tegen te spreken, mag rekenen op een straf van formaat. Het afgelopen jaar ging de zelfverklaarde zonnekoning ook steeds verder en verder met zijn uitspraken (iets met een cultstatus of zo) en de Belgen slikten het als zoete broodjes. Even de landgenoten gaan afzeiken in Nederland, het aansturen van zowat iedere politiezone van het land via Twitter of recent nog de dood van een jonge gast gaan vergoeilijken? Jawel, het zijn zaken die op zijn palmares staan. Veel tijd om virussen te bestrijden heeft hij niet meer, mensen gewoon op Twitter aanvallen is nu eenmaal een drukke bezigheid.
Geert Molenberghs is ook een vast onderdeel van de expertengroep geworden. Als een mathematisch magiër gaat hij aan de slag met wiskundige modellen die de curves voorspellen en daar baseert onze regering zich daar dan weer op. Net zoals alchemisten in lang vervlogen tijden, zonder succes koper in goud probeerden te veranderen, probeert ook Gekke Geert nog steeds berekeningen te maken die daadwerkelijk kloppen. Niet een keer bleken zijn voorspellingen waar, maar toch blijven we zijn vakkennis gebruiken om een maatschappij aan te sturen. Geert ligt er zelf niet wakker van, want als een rasechte Madame Mirage van de wetenschap blijft hij toveren en voorspellen. Als een grafiek links of rechts niet klopt, dan maakt hij gebruik van cijfers die hij ter plaatse verzint (Hoe kunnen we de RSZ-affaire vergeten?). Zo kan het natuurlijk ook!
Een lijst met topexperten van de pandemie kan natuurlijk niet compleet zijn zonder de baas der apocalyptische bazen Dirk Devroey. Naast huisdokter is hij ook professor aan de VUB en is hij (iets wat we misschien vergeten waren) ook actief als Schepen voor de OpenVLD in Overijse en stond hij al op verschillende parlementaire kieslijsten. Geen persconferentie waar Dokter Dirk niet het einde der tijden voorspelt. Vaak is de inkt van de nieuwe maatregelen nog niet droog of hij komt op de proppen met een scenario dat recht uit een episode van 'The Walking Dead' komt. Knuppelen we weldra elkaar neer met een koevoet om dan als kannibalen los te gaan op de lijken? Als het van deze mad scientist afhangt wel ja. Net zoals zijn collega Geert Molenberghs heeft Dirk dan wel een paar gigantische diploma’s op zak, het blijft nog steeds zoeken naar voorspellingen die ook correct bleken te zijn. Ah juist, wanneer de voorspellingen van experts niet kloppen, dan is dat net vanwege diezelfde voorspellingen of beter nog... voortschrijdend inzicht. Het kind moet nu eenmaal een naam hebben.
De volledige club van waarzeggers is het afgelopen jaar niet uit beeld geweest, maar toch lijken ze hun uitspraken en hun daden de afgelopen weken in een hogere versnelling te hebben gestoken. Naar het waarom hebben we het raden, al zijn er enkele denkpistes. Waar we in maart vorig jaar nog bibberden van de schrik en die experten er ook alles aan deden om die angst in stand te houden, werden de rollen omgedraaid. Het gros van de bevolking is de bangmakerij spuugzat en de experten weren zich als duivels in een wijwatervat. Hun doempraatjes worden luider, agressiever en frequenter in een poging die angst levendig te houden. Hun techniek werkt niet meer en dat ligt, vanzelfsprekend, niet aan hen maar aan de domme bevolking. Daarnaast kwam, samen met het vaccin, ook een zicht op een zekere vrijheid terug. Toch laten de virologen, dokters, specialisten en mathematici geen kans onbenut om te stellen dat het vaccin geen zekerheid biedt. (waarom zou je het dan überhaupt nog laten zetten?)
Die academici leven natuurlijk ook in angst, de angst om na de pandemie te hervallen in hun leven van vòòr corona. Een leven waar niemand hen nog uitnodigt in nieuwsuitzendingen en talkshows, een leven waar ze hun ondertussen met stof bedekte laboratoria weer gaan opzoeken en een leven waar ze niet bepaald nog welkom gaan zijn in heel wat horecazaken.
Het rijk der vrijheid is nabij, het rijk der experten is voorbij.
