Wie een job zoekt maar het Nederlands niet meester is, vliegt verplicht op cursus.
Werkloos en geen woord Nederlands spreken? Dan is Vlaams minister van Werk Zuhal Demir (N-VA) niet langer van plan om de zachte hand te hanteren. Wie een job zoekt maar de taal niet meester is, vliegt verplicht op cursus. Demir gooit er meteen een tweede bommetje bovenop: buitenlandse arbeidsmigranten krijgen het moeilijker om hier nog zomaar een werkvergunning te scoren. De boodschap is duidelijk: eerst de eigen Vlaamse arbeidsreserve aan de bak, daarna pas de rest van de wereld.
Knelpuntberoepen: dezelfde lijst, maar dan nog langer
De jaarlijkse lijst met knelpuntberoepen is opnieuw gepubliceerd en, verrassing: hij is weer wat langer geworden. Dit jaar telt Vlaanderen 251 beroepen waar werkgevers zich de haren bij uittrekken in hun zoektocht naar geschikt personeel. Denk aan veiligheidscoördinatoren, elektrolassers en fietsherstellers, maar ook – en dit zegt veel – afwassers en kamermeisjes. Zelfs in de sectoren waar geen diploma voor nodig is, vindt men nauwelijks volk.
Minister Demir ziet daarin een rode draad: taal. “We zien dat bepaalde vacatures moeilijk ingevuld raken omdat kandidaten niet genoeg Nederlands spreken,” stelt ze scherp. De oplossing volgens haar? Geen vrijblijvend geneuzel meer. Wie geen of gebrekkig Nederlands spreekt, vliegt verplicht op taalcursus. “Voor die mensen is dat een kans om op eigen benen te staan en zelfredzaam te zijn,” aldus Demir.
De VDAB biedt nu al taalcursussen aan, maar voorlopig zijn die slechts een optioneel onderdeel van een begeleidingstraject. In de toekomst wordt dat dus bittere ernst. Van basisgrammatica tot zakelijk mailen en telefoneren: wie in Vlaanderen wil werken, zal zich moeten kunnen uitdrukken in het Nederlands.
Arbeidsmigranten opgelet: het net wordt strakker gespannen
Naast de klassieke lijst van knelpuntberoepen bestaat er nog een aparte lijst, specifiek bedoeld voor arbeidsmigranten. Werkgevers kunnen buitenlandse werkkrachten tijdelijk binnenhalen voor beroepen waarvoor hier geen volk te vinden is. Maar Demir vindt dat er te snel en te vaak naar dit achterpoortje wordt gegrepen. “Ik wil de openstaande knelpuntvacatures vooral invullen door eerst de eigen arbeidsreserve te activeren,” zegt ze kordaat.
En dus komen er strengere voorwaarden voor buitenlandse werknemers die via deze regeling aan de slag willen. En dat zal ongetwijfeld slecht vallen bij de Vlaamse werkgeversorganisaties, die al jarenlang pleiten voor méér, niet minder, arbeidsmigratie. Voka liet eerder al weten dat zonder instroom van buitenlandse werkkrachten de economie vastloopt. “Zonder arbeidsmigranten zullen we het niet redden,” klonk het nog eind vorig jaar. Bij Demir vindt die boodschap geen gehoor.
De klop van de hamer of werkt een zachte hand beter?
In theorie klinkt het plan van Demir logisch: maak werkzoekenden taalkundig sterker en beperk de toevloed van buitenlandse arbeidskrachten, zodat de Vlaamse werklozen eerst geholpen worden. Maar de realiteit is complexer.
Wie geen Nederlands spreekt, is vaak ook laaggeschoold of heeft andere drempels naar de arbeidsmarkt. Een cursus kan helpen, maar lost dat alles op?
Werkgevers willen efficiëntie en snelheid. Als ze iemand in het buitenland sneller kunnen vinden dan na maanden wachten op een ‘geactiveerde’ Vlaamse werkzoekende, dan trekken ze aan de alarmbel.
En wat dacht je van sectoren waar nu al niemand te vinden is, zoals de horeca? Een strengere arbeidsmigratie kan daar het personeelstekort nog nijpender maken.
Hoe dan ook, de Vlaamse werkzoekende die hoopte op een rustige zoektocht naar werk, kan maar beter zijn woordenboek bovenhalen.
Dit zijn de nieuwe knelpuntberoepen:
● Veiligheidscoördinator
● Bestuurder van betonnerings- en asfalteringsmachines
● Arbeidsconsulent
● Medewerker openbare veiligheid
● Polyvalent hotelmedewerker
● Kamerjongen of -meisje
● Afwasser
● Verkoper van sport- en vrijetijdsartikels
● Verkoper van voertuigen
● Leidinggevende productie elektrische en elektronische materialen
● Montageoperator kleding en textielproducten (stikster)
● Elektrodelasser
● Fietshersteller
● Audioloog/audicien
● Medewerker internationaal goederenverkeer
● Magazijnmedewerker
(Foto: Philip Reynaers/Photo News)
