Wiens brood men eet, diens woord men spreekt.
In Pakistan heeft god het voor het zeggen. In naam van het heilige boek, serveert de overheid haar heilige waarheid. Wie daar anders over denkt, kan maar beter zijn mond houden. In Islamabad ging dinsdag een controversiële wet door het parlement die online desinformatie strafbaar maakt met een celstraf tot drie jaar. Wat op papier klinkt als een poging om fake news en paniekzaaierij aan te pakken, is echter niet meer en niet minder een aanval op de vrijheid van meningsuiting, en – tot meerdere eer en glorie van god – een middel om politieke oppositie de mond te snoeren.
Journalisten in opstand
De stemming in de Senaat verliep allesbehalve geruisloos. Toen de wet werd aangekondigd, verlieten journalisten massaal de tribunes uit protest. Zij zien de wet als een nieuwe poging van de Pakistaanse regering om de grip op media en publieke opinie te versterken.
De wet stelt dat iedereen die “opzettelijk” valse informatie verspreidt, vervolgd kan worden. Het gaat specifiek om content die volgens de overheid “angst, paniek, wanorde of onrust kan veroorzaken”. Maar wie bepaalt wat vals is en wat niet? Precies dat grijze gebied baart mensenrechtenorganisaties en critici zorgen.
Censuur als traditie
Deze nieuwe wet past in een bredere trend van toenemende censuur in Pakistan. In de afgelopen jaren werden sociale mediaplatformen als YouTube en TikTok herhaaldelijk verboden. Zelfs X is nu officieel ontoegankelijk in het land.
Pakistan prijkt ondertussen op een magere 15de plaats van onderen op de wereldwijde persvrijheidsindex van Reporters Sans Frontières (RSF). Daarmee staat het land in hetzelfde rijtje als autoritaire regimes waar journalisten vaak meer gevaar lopen dan criminelen.
Controle of chaos?
Critici stellen dat de wet vooral bedoeld is om politieke tegenstanders het zwijgen op te leggen. In een land waar politieke instabiliteit en corruptie aan de orde van de dag zijn, kan een dergelijke wet makkelijk als wapen worden ingezet tegen andersdenkenden.
“Deze wet is geen instrument tegen desinformatie, maar tegen dissidentie,” zegt een woordvoerder van een lokale ngo. “De definitie van ‘vals’ is zo vaag dat de autoriteiten alle ruimte hebben om willekeurige vervolgingen in gang te zetten.”
De timing van de wet is een strategische zet om de aanloop naar verkiezingen te beheersen.
Wat met de gewone Pakistaan?
De impact van deze wet reikt verder dan journalisten en oppositieleiders. De gemiddelde burger in Pakistan wordt geconfronteerd met een groeiend digitaal hekwerk waarin zelfcensuur steeds meer de norm wordt. Nu ja, het is bij ons niet anders. Je krijgt hier dan wel geen gevangenisstraf, je hebt wel een internet aan je broek. Ook bij ons wordt onder het mom van de bestrijding van desinformatie en het behoden van de waarheid, het recht op vrije meningsuiting langzaam maar zeker in de kiem gesmoord.
(Foto: shutterstock)
