Slecht nieuws: een politicus die de opdracht gaf geld (5 miljoen frank nota bene) te verbranden, is terug.
Voor de jongeren: in januari 1989 werd Frank op 33-jarige leeftijd partijvoorzitter, als opvolger van Karel Van Miert. Hij bleef dit tot in oktober 1994. Vervolgens was hij van oktober 1994 tot maart 1995 vicepremier en minister van Buitenlandse Zaken in de Regering-Dehaene I. In maart 1995 nam hij ontslag uit de federale regering naar aanleiding van het Agustaschandaal.
Toen Vandenbroucke in 1989 voorzitter werd, wist hij al dat er in de socialistische partij zwarte betalingen verricht werden. Zijn fout: omdat hij weinig vertrouwen had in de toenmalige nationale secretaris Carla Galle en boekhouder Van Biesen, stelde hij geen directe vragen.
De normale procedure is omgekeerd: een voorzitter is net extra waakzaam als hij iets niet vertrouwt.
Pas toen in 1991 Linda Blomme Galle opvolgde vroeg Vandenbroucke Blomme eens rond te horen of er betalingen in het zwart gebeurden. Dat was inderdaad het geval. Maar ingrijpen?
Uiteindelijk nam Frank voor de parlementsverkiezingen ontslag als minister van buitenlandse zaken. De onthullingen in de Agusta-affaire werden hem toen fataal. Hij bekende weet te hebben van een geheime kluis met 5 miljoen frank zwart geld bij de spaarbank Codep. Hij had financieel expert Etienne Mangé opgedragen het geld effectief te verbranden.
Op de vraag van Etienne Mangé of hij “misschien ook foto's moest nemen van het verbranden van het zwarte geld in een SP-kluis”, heeft, volgens een verklaring van Mangé aan het Luikse gerecht, de toenmalige SP-voorzitter geantwoord: “Neen, dat is niet nodig.” Opnieuw een fout dus... (Hoe groot is de verleiding niet om die 5 miljoen frank gewoon mee te nemen...)
De socialist moet zich verdedigen voor parlement en gerecht.
Uiterst zwakke verdediging van Frank: dat geld behoorde niet “tot het patrimonium van de partij”. Onzin uiteraard...
In 1995 schrijft De Tijd over deze stinkende zaak:
“Stel dat een ondernemer vijf miljoen frank zwart geld ontvangt. Hij levert bijvoorbeeld voor zestig miljoen frank goederen aan een kennis zonder aanrekening van BTW. De winst wordt gedeeld: leverancier en klant ontvangen elk vijf miljoen frank. Onze ondernemer legt zijn vijf miljoen in een kluis. Om er personeel in het zwart mee te betalen. Tot het gerecht, na een klacht van een ontslagen werknemer het bestaan van de kluis en haar inhoud ontdekt.”
“Ja maar, zegt de ondernemer. Dat geld behoort niet tot het patrimonium van de onderneming. Ik moest het bijgevolg niet in de boekhouding opnemen. En eigenlijk was het geld niet van mij en wou ik het ook niet. Mijn vrouw moest het verbranden maar vergat het.”
“Dat zal gerecht en fiscus een zorg wezen: dat geld lag in uw kluis, bijgevolg is het ook van u. Ook het geld dat in de kluis van een overledene wordt gevonden, wordt geacht eigendom te zijn van de overledene en is dus belastbaar bij de erfgenamen. Punt uit.”
“Je hoort meteen al de verontwaardiging losbarsten bij de uitleg van de ondernemer, niet in het minst bij hen die in elke ondernemer een belastingfraudeur zien. Belastingfraude is inderdaad laakbaar want het schaadt andere ondernemers die wel correct betalen en daardoor misschien wel veel te veel belasting betalen.”
“Dat is nu net wat gewezen SP-voorzitter Frank Vandenbroucke overkomen is. Dat geld in de kluis ken ik niet; het is zwart geld en behoort niet tot het patrimonium van de partij. Het moest dus ook niet geboekt worden. Dat klinkt redelijk, ware het niet dat zwart geld per definitie niet tot het patrimonium kan behoren van een partij of een bedrijf. Anders was het geen zwart geld.”
“Vandenbroucke en zijn partij, die graag ondernemers met de vinger wijzen, pleitten niettemin onschuldig voor de commissie vervolgingen van de Kamer die over de eventuele opheffing van de parlementaire onschendbaarheid moest beslissen. Kunnen ondernemers die in datzelfde geval verkeren, nu ook onschuldig pleiten, verwijzend naar het precedent Vandenbroucke?”
Vandaag is Frank terug. In de Belgische politiek is alles mogelijk...
