Vandaag de dag lijkt het wel of je in alles plezier moet hebben. Je rusht van dopamine-shot naar adrenalinekick en dat alles om toch maar zoveel mogelijk uit het leven te halen. We zijn verslaafd aan plezier en op zoek naar overvloed. Daarbij vergeten we wel dat ons brein daarvoor niet gemaakt is.
Dopamine is een aardig beestje. Deze neurotransmitter stuurt boodschappen naar de hersenen en bepaalt voor een groot stuk je motivatie. Hoe meer dopamine iets oplevert, hoe sneller je deze ervaring wil herhalen. Pijn en plezier delen dezelfde plek in ons brein en in de ideale situatie zijn ze in evenwicht. Door overmatig op zoek te gaan naar dopamine-shots verstoor je deze balans en gooi je deze overhoop. Dit tot op een punt waarop je nergens meer plezier kunt vinden en ietwat lusteloos door het leven strompelt.
Nergens nog plezier in vinden
Door een overvloed aan plezierprikkels kan het perverse effect ontstaan dat je nergens nog plezier in vind. Op den duur voel je je enkel nog slecht, leeg en angstig. De leuke dingen des levens trekken je niet meer aan. Heel wat psychologen zijn ervan overtuigd dat overvloed mee aan de basis ligt van de mentale problemen waar heel wat mensen mee kampen.
Niet voorzien op grote hoeveelheid plezierprikkels
Ons brein is simpelweg niet voorzien op alle plezierprikkels die we in deze tijden in overvloed te verwerken krijgen. Denk maar aan online shoppen, sociale media, drugs, porno, … We moeten nog amper inspanningen leveren om iets te bekomen, terwijl ons brein is ingesteld om altijd maar te zoeken en meer te willen. Een nefaste combinatie waar onze mentale gezondheid onder lijdt. In heel wat rijke landen stijgt het aantal depressies en angststoornissen pijlsnel. Er is een vorm van radeloosheid in onze maatschappij geslopen die nog moeilijk uit te roeien valt.
We leven in een onlinewereld, waar digitale media snel leren wat we fijn vinden en ons daar voortdurend op aanspreken. Daardoor gaan we eindeloos scrollen, hersenloos informatie consulteren en laten we ons verleiden tot te kopen. We zijn verslaafd, vaak zonder dat we het zelf weten. Ons dopamine-systeem wordt bespeeld en we raken de controle kwijt, zeker bij mensen die gevoelig zijn voor verslaving. Experts pleiten er dan ook meer en meer voor de blootstelling aan deze prikkels aan banden te leggen, zeker bij kinderen.
Ben je verslaafd aan plezier?
Wil je zelf testen of je verslaafd bent? Probeer eens vier weken te stoppen. Vier weken zonder sociale media, online shoppen, alcohol of wat anders en ervaar wat het met je doet. Lukt het je, dan voel je je vaak beter achteraf. Je brein herstelt immers zelf de balans en weer dopamine aanmaken. Let wel, je brein zal heel wat trucs uithalen om je proberen te triggeren om toch overstag te gaan.
Trap niet in de geluksmythe
Wil je beter de balans bewaren, dan komt het op zelfdiscipline op aan. Bovendien moet je niet in de geluksmythe trappen: niet alles hoeft altijd leuk te zijn. Omgaan met minder gelukkige momenten is een kunst, maar hoort nu eenmaal bij het leven. Niet voor niets haalde Boeddha al aan dat ‘leven leiden is’. Jezelf voorhouden dat je niet altijd honderd procent gelukkig hoeft te zijn kan al voor de nodige balans zorgen en een reden zijn om niet altijd naar extra geluk of kicks te streven.
