Laat me eerst onmiddellijk stellen dat Afrika uiteraard geen land is. Leven als Afrikanen is per definitie een beetje te simpel, maar journalisten en auteurs moeten nu eenmaal vereenvoudigen. Niet te veel, maar net voldoende.
Afrika, een continent van bijna 1,5 miljard mensen, 54 landen en meer dan 2.000 talen, wordt immers te regelmatig gereduceerd tot één simpel verhaal. Lees het boek Afrika is geen land van Dipo Faloyin maar eens.
Desalnietemin, Europeanen - ook hier zeker ook een te sterk doorgedreven vereenvoudiging aangezien een Griek geen Duitser is - hebben de laatste jaren en decennia boven hun stand geleefd. Een typisch en goed voorbeeld is het maken van schulden door een overheid, bijvoorbeeld de Belgische, maar ik ken geen overheid die niet systematisch schulden maakt. Het zit dus ingebakken in de bureaucratische werking van een overheidsapparaat.
Schulden maken betekent per definitie boven je stand leven. Dat is zo voor een gezin en dat is zo voor een overheid, de verzameling van al die gezinnen. Met de stijgende rentevoeten zullen die schulden steeds meer pijn doen en welvaartsvernietigend werken. Een euro naar de eigenaar van dat schuldpapier, kan immers niet naar de samenleving gaan.
Tegelijk is ook het tijdperk van de overvloed definitief voorbij. Een voorbeeld? De melkplassen van vroeger zijn definitief verleden tijd. De plassen zijn - net als rivieren in de Ardennen - opgedroogd. Er is nu zelfs een tekort aan melk en de melkprijs verdubbelde van 30 cent naar 60 cent. Daar hoor je de boeren niet over klagen. Een irrationele West-Vlaamse boer die zijn bloemkolen vernietigt, krijgt wel alle aandacht.
Het tijdperk van de overvloed is ook voorbij wat de koolwaterstoffen betreft. Gas is schaars, onzeker en duur geworden door een bewuste en onzinnige keuze van niet-verkozen beleidsmakers. Merkwaardig dat de sterke lobbyisten van het bedrijfsleven - zeker in Duitsland - dat zomaar slikken. Het zijn vreemde tijden. Wanneer komen de bedrijfsleiders op straat om te protesteren tegen dat onzinnige energiebeleid?
Samengevat zullen we hier in Europa dus iets meer moeten leren leven als onze Afrikaanse vrienden die schaarste en onzekerheid gewoon zijn. In Londen hebben ze dat onlangs al bijna meegemaakt. Zonder peperdure Belgische stroom was het daar al een Afrikaanse blackout.
Ook qua welvaart zullen we ons ook iets meer moeten instellen op een Afrikaanse way of life. Het zou goed kunnen dat we de welvaartspiek al bereikt hebben en dat het de komende jaren en decennia allemaal wat minder wordt. Je kan een post-industriële samenleving toch niet laten functioneren op basis van wind en zon alleen en misschien is dat ook wel het snode plan dat erachter zit. Een voordeel: onze Afrikaanse vrienden tonen dat je door hun manier van leven niet per definitie ongelukkiger wordt, integendeel zelfs... En vergeet niet: je zult niets meer hebben en toch nog gelukkig zijn. Zoals onze Afrikaanse vrienden. In Congo stellen ze niet voor niets: zelfs een boom zonder bladeren blijft een boom.
