“Of er gaan knopen doorgehakt worden.”
Toen de dieren nog spraken, zag je in iedere dorpskern van ons land een bank met én loketten, én een geldautomaat. Doch, met de digitale revolutie sloten een voor een alle filialen de loketten. Daarna werden ook de geldautomaten ontkoppelt. Banken werden veredelde kantoren, waar klanten niets te zoeken hadden. De grootbanken als Belfius, ING, KBC en BNP Paribas Fortis sloegen de handen in mekaar met het Batopin-project. Wie geld wilde ophalen, moest voortaan naar een cashpoint. Elke Belg zou binnen de vijf kilometer een geldautomaat moeten kunnen vinden. Maar, toen kwamen de ‘maars’.
De Franstalige liberalen van de MR, hebben het gehad met het feit dat de banken blijven snoeien in het aantal automaten en komen met een wetsvoorstel dat de banken verplicht tot bijna een verdubbeling van het afgesproken aantal geldautomaten. In Vlaanderen groeit dan weer de ergernis bij lokale besturen, die de banken beschuldigen van onverschilligheid en arrogantie.
Van protocol naar verplichting: politiek draait de schroeven aan
Het Batopin-project heeft de afgelopen jaren meer frustratie dan oplossingen opgeleverd. Het aanvankelijke protocol met de regering-De Croo nog ruimte liet voor interpretatie, maar de speeltijd is voorbij. MR gaat voor een harde wetgeving: banken moeten ervoor zorgen dat elke Belg binnen 2,5 kilometer van zijn huis een automaat vindt, in plaats van de huidige 5 kilometer.
De MR, voelt zich gesteund door seniorenverenigingen, consumentenorganisaties en belangenverenigingen zoals Testaankoop. Volgens hen trekken de banken het Batopin-akkoord vlotjes naar hun eigen voordeel. Automaat weg? “Te weinig transacties,” klinkt het. Geen nieuwe locatie? “We vonden niks geschikt.” Wie doorvraagt, merkt dat het vooral neerkomt op kosten besparen, ten koste van de klant.
Lokale besturen: “Banken schuiven hun probleem in onze schoenen”
Vlaanderen is dichter bevolkt dan Wallonië, maar ook hier is de situatie al niet veel beter. Gemeentebesturen worden geregeld aangesproken door Batopin met de vraag om panden ter beschikking te stellen. Liefst gratis, zo blijkt. Eva Ryde, N-VA-schepen uit Ieper, vat het samen: “We hadden een lijst met mogelijke locaties voorbereid. Maar Batopin wuifde ze allemaal weg en stelde voor om de automaten in onze eigen gebouwen te zetten, op onze kosten.”
Lokale besturen voelen zich niet alleen genegeerd, maar ook misbruikt. Nathalie Debast van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) heeft in ‘Het Nieuwsblad’ een duidelijke boodschap voor de banken : “De banken moeten zelf hun verantwoordelijkheid nemen. Het kan niet dat gemeenten opdraaien voor een probleem dat door de banken zelf is veroorzaakt.”
Batopin reageert: “We doen het prima”
Batopin, blijft zich vasthouden aan hun eigen succesverhaal. Met 970 geplande Cash-punten en een “evenwichtige spreiding” over België denken ze dat de meeste klanten perfect bediend worden. “We respecteren het protocol,” klinkt het. Maar dat protocol dateert uit een tijd waarin 5 kilometer nog een acceptabele afstand leek. Voor wie slecht ter been is, geen auto heeft of simpelweg woont in een dunbevolkte regio, voelt die 5 kilometer echter als een halve marathon.
Wie heeft hier echt de macht?
Het wetsvoorstel van MR, dat aanvankelijk alleen in Franstalige kringen werd toegejuicht, lijkt nu ook politieke steun te vinden in Vlaanderen. Partijen als Vooruit, Groen en zelfs PS willen de banken harder aanpakken. De grootbanken hebben hun hand hebben overspeeld en de politiek gaat eindelijk doortastend optreden.
De burger is verdreemd van de banken. Ze staan steeds verder van hun klanten af, het menselijk contact is verdwenen. De tijd waarin bankkantoren deel uitmaakten van de lokale gemeenschap is voorbij. Automatisering en digitalisering zijn mooi, maar cash blijft nog altijd voor veel mernsen essentieel. Hoe ver wil/durft de politiek gaan? Want als de grootbanken hun hakken in het zand zetten, kan het snel escaleren.
(Foto: screenshot Youtube/Baropin)