I-ver-mec-ti-ne. Het zijn 5 lettergrepen. Vijf belangrijke lettergrepen volgens sommigen. Een groep burgers meent al enkele maanden dat ivermectine de uitweg uit de coronacrisis kan zijn. Een andere groep - aangevuurd door de mainstream media (MSM) - verwijst dat geloof naar het rijk der fabelen.
Begin maart 2021 schreef De Volkskrant dit. “Vaste prik bij pandemieën: het volk grijpt naar allerlei middeltjes die niet per se werken. Na hydroxy-chloroquine zakte deze week ivermectine door het ijs, terwijl de (Nederlandse) Gezondheidsraad vaststelde dat vitamine D helaas ook al niet de gedroomde redding is.” (eigen cursivering)
Ivermectine (merknamen Mectizan®, Stromectol®) is een goedkoop en veilig anti-parasitair geneesmiddel dat werkzaam is tegen de meeste darmwormen (niet tegen lintwormen), parasitaire mijten en luizen. Het wordt bij de mens met name gebruikt tegen rivierblindheid, maar ook in de veterinaire geneeskunde bij onder meer paarden, herkauwers, honden en vogels. Ivermectine is ontwikkeld door MSD en wordt onder naam Mectizan sinds 1977 gratis verstrekt in Afrika, in een grootschalig donatieprogramma om rivierblindheid uit te roeien. Het middel staat al decennia op de Lijst van essentiële geneesmiddelen van de WHO.
Sinds eind 2020 staat ivermectine in de belangstelling omdat uit internationaal onderzoek zou blijken dat het ingezet kan worden bij het voorkomen van een Covid-19 infectie (profylaxe) dan wel effectief zou zijn voor het behandelen van een mild verloop en ook, wanneer tijdig ingezet, het een ernstig of dodelijk verloop van een Covid-19 infectie lijkt te voorkomen.
Dat De Volkskrant begin maart schreef dat ivermectine niet werkt, is voorbarig. Media juni startte topwetenschapper Eli Schwartz, oprichter van het Sheba’s Center for Geographic Medicine and Tropical Disease in Israël, een randomized, dubbel blind, placebo-gecontroleerd grootschalig onderzoek van ivermectine op Covid-19 patiënten.
Schwartz legt uit dat dit het echte probleem is: er zijn hoopvolle indicaties dat het middel zou kunnen werken, maar het onderzoek werd nooit goed uitgevoerd. Misschien kunnen ze bij de Nederlandse krant in de toekomst kijken en kennen ze het resultaat van die studie al?
Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) raadde in maart 2021 het gebruik van ivermectine bij de behandeling van COVID-19 zelfs af, op basis van de toen beschikbare wetenschappelijke data. Ook dat advies kan in de toekomst aangepast worden.
In Engeland startte op 23 juni 2021 het onderzoek PRINCIPLE (Platform Randomised Trial of Treatments in the Community for Epidemic and Pandemic Illnesses (PRINCIPLE) van de Universiteit van Oxford naar de inzet van ivermectine als mogelijke behandeling voor thuis en in andere niet-ziekenhuis-omgevingen. Er meldden zich 5.000 vrijwilligers met onderliggende ziektebeelden vanaf 18 jaar. Op de site: “Ivermectine is een veilig, breed spectrum antiparasitair medicijn dat wereldwijd breed wordt gebruikt om parasitaire infecties te behandelen.”
Er is ook onderzoek uit Cali, Colombia, dat een significant effect van de toediening van ivermectine op het verloop van de ziekte niet aantoonde. Doordat er werd getest op jonge mensen met lichte klachten, zijn de conclusies niet overdraagbaar naar andere leeftijdsgroepen of groepen met zwaardere klachten.
In mei 2021 werden de uitkomsten van een dubbel-blind onderzoek, dat in Israël werd uitgevoerd onder thuis verblijvende patiënten met COVID-19, in preprint gepubliceerd. Het onderzoek aan 89 jonge patiënten (mediaan leeftijd 35 jaar) toonde een significant verschil aan van toedienen van ivermectime met de controlegroep.
Wie ivermectine toegediend had gekregen had zes dagen na de toediening een lagere 'virusload' en minder symptomen. De meeste jonge mensen genezen echter snel van COVID-19, dus de relevantie van dit onderzoek voor patiënten met een ernstig verloop van COVID-19 is met deze publicatie volgens sommigen niet aangetoond.
Op 20 juni 2021 publiceerde het American Journal of Therapeutics een meta-analyse, die aangaf dat een grote reductie van COVID-19-sterfgevallen mogelijk zou zijn door gebruik van ivermectine. Gebruik van dit middel vroeg in het klinische beloop, kan het aantal gevallen dat zich ontwikkelt tot ernstige ziekte verminderen. De analyse geeft aan dat de veiligheid en lage kosten van het middel waarschijnlijk een significante impact kan hebben op de SARS-CoV-2-pandemie wereldwijd.
Slotsom is dat het voorbarig is om ivermectine als wondermiddel te bejubelen, maar dat het eveneens onzinnig is om ivermectine af te schrijven. Laten we op zijn minst het onderzoek uit Israël van Eli Schwartz afwachten.
