Het is een van de grootste Franse gezondheidsschandalen die in april van dit jaar eindelijk voor de rechtbank beslecht werd. Producent Servier werd schuldig bevonden aan bedrog en het toebrengen van letsels aan de burgers die Mediator hadden geslikt.
Jean-Philippe Seta, de voormalige rechterhand van Jacques Servier (overleden in 2014), krijgt een voorwaardelijke celstraf van 4 jaar. Ook het Frans agentschap dat de veiligheid van de geneesmiddelen moet bewaken, wordt veroordeeld omdat ze gefaald heeft in haar missie.
Servier (Les Laboratoires Servier) is een Frans multinationaal farmaceutisch bedrijf, dat in 1954 werd opgericht door de arts en apotheker Jacques Servier. Het is uitgegroeid tot een onafhankelijke groep, die in 140 landen aanwezig is en meer dan 20.000 medewerkers telt, waarvan een kleine 3.000 in onderzoek en ontwikkeling. Mediator is een medicijn voor diabetespatiënten die kampen met overgewicht. Het zou hongergevoelens onderdrukken.
Het proces kwam er mede dankzij klokkenluidster Irène Frachon, de longarts die de waarschuwing gaf over Mediator. Uitgaande van één enkel geval, een van haar patiënten die nooit pulmonale hypertensie had mogen ontwikkelen zonder een niet-geïdentificeerde oorzaak, ontdekt ze het mogelijke verband met de regelmatige inname van dat medicijn Mediator. Frachon twee jaar geleden nog over de firma Servier: “Het zijn gangsters.”
Toen de arts de bevindingen bekendmaakte, probeert de farmaceut met alle mogelijke middelen de klokkenluidster tegen te houden. Dankzij de volharding en de moed van de vrouw kon erger voorkomen worden.
Tien jaar daarvoor nog beloofde president Sarkozy een grondige hervorming van het medicijnenbeleid. Die belofte heeft alles te maken met dat Mediatordossier, een geneesmiddel dat tussen 500 en 2000 mensen het leven gekost heeft. Tienduizenden anderen hebben ernstige lichamelijke schade opgelopen. Maar op 31 december 2008 nog speldde president Sarkozy Jacques Servier het Franse Grootkruis van het legioen van eer op.
Dat er problemen waren met Mediator was dan al sinds de jaren '90 bekend. Het middel werd tussen 1976 en 2009 voor vijf miljoen personen voorgeschreven. Volgens de Algemene Inspectie Sociale Zaken (IGAS) had het middel ten laatste in 1999 worden moeten verboden, aangezien meerdere studies toen al hadden uitgewezen dat het tot zware cardiovasculaire complicaties kon leiden. Ook zou Servier het product valselijk als een antidiabeticum hebben verkocht.
Volgens Sarkozy moet de waakzaamheid van de overheidsinstanties "door middel van snellereactieprocedures en efficiëntere autoriteiten" een antwoord zijn op het in gebreke blijven van het Afssaps, het Franse agentschap voor de controle op gezondheidsproducten, in de affaire-Mediator. Sarkozy beloofde ook een "absolute onafhankelijkheid, transparantie en onpartijdigheid" van de staat in beslissingen omtrent het toelaten van bepaalde medicijnen. Dokters, voegde de president eraan toe, moeten geholpen worden om te weerstaan aan de dubbele druk van patiënten en farmaceuten.
Het geneesmiddel Mediator (benfluorex) van Servier werd in 2010 definitief na 34 jaar uit de handel genomen. Het geneesmiddel was oorspronkelijk voor gewichtsafname bij diabetespatiënten bedoeld maar het werd ook voorgeschreven aan patiënten die wilden vermageren. Maar het middel bleek ernstige nevenwerkingen te hebben, meer bepaald hartklepfalen en pulmonale arteriële hypertensie. Dit was al enkele jaren bekend. In 1999 waren twee gevallen van cardiovasculaire complicaties met benfluorex in Frankrijk gerapporteerd en in 2003 trok Servier Mediator terug in Spanje en Italië.