"De waarheid niets dan de waarheid, zo helpe mij Europa."
Tussen waarheid en leugen hangt een slappe koord waarop de politiek een evenwichtsoefening danst. Beleidsmakers jongleren er met grote begrippen als fake news en desinformatie enerzijds, en vrije meningsuiting anderzijds. Sinds corona word je op de sociale media streng gecontroleerd of je aan de juiste kant van het narratief staat. Wie een afwijkende mening heeft, wordt drooggelegd. Achterhaalde leugens als die van een Pierre Van Damme – die in de Zevende Dag kwam melden dat het bewezen was dat wie gevaccineerd was niet meer besmettelijk was - worden door het voortschrijdend inzicht geëxcuseerd en behoren niet tot desinformatie.
Natuurlijk staat er heel wat onzin op de sociale media, maar wie mag het recht opeisen daar over te oordelen? Door de overheid gesubsidieerde factcheckers? Of een Techische politica als Vera Jourava, die als vicevoorzitter van de Europese Commissie bevoegd is voor mediavrijheid en fundamentele rechten? "De vrije meningsuiting heeft haar grenzen", zegt zij."Ik zou aan mijnheer Musk onze filosofie willen uitleggen: wij zijn de beschermers van de vrijheid van meningsuiting, daarom hebben we ook de praktijkcode ontwikkeld, maar die vrijheid heeft haar grenzen." Kort samengevat: binnenkort kan de Commissie Twitter indien nodig sanctioneren als het zijn nieuwe wettelijke verplichtingen niet nakomt.
Twitter valt namelijk binnenkort onder de verplichtingen van de nieuwe Europese wet inzake digitale diensten (DSA), en wordt verplicht zijn desinformatie en beïnvloeding actief aan te pakken. Als Twitter, of gelijk welk ander platform dat rechtstreeks onder het Commissietoezicht valt, zijn verplichtingen niet nakomt, laat de DSA financiële sancties toe, die kunnen oplopen tot 6 procent van de wereldwijde omzet. Weigert een platform dan nog aan zijn verplichtingen te voldoen, kan de Commissie in extremis aan een rechtbank vragen om de site tijdelijk offline te halen.
"Vergelijk het met rijden op de autosnelweg", zei Jourova in een gesprek met ‘Belga’. "Als je de snelheidslimiet overtreedt, kun je een boete krijgen. Maar ook kan je rijbewijs ingetrokken worden. Ik zeg niet dat Twitter de wet niet zal naleven, maar op de vraag wat we bij niet-naleving zullen doen, antwoord ik: de wet toepassen."
Over vier maanden is het zo ver. Dan zit Jourova voor Europa aan de knoppen van de waarheid. Vandaag laat ze weten dat - voor de DSA-verplichtingen over vier maanden van kracht worden - er nog ruimte is voor dialoog.