Zullen we eens een Didier’ke doen?
Witwassen krijgt een nieuwe jackpotmethode: krasloten en online gokken. Wat op het eerste gezicht lijkt op onschuldige kansspelen, blijkt voor criminelen een goudmijn te zijn om zwart geld een legale schijn te geven. Zelfs ex-minister en Europees Commissaris Didier Reynders (MR) wordt nu genoemd in een onderzoek naar fraude via de Nationale Loterij.
De Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI) waarschuwt al jaren voor het fenomeen. Maar terwijl de regulatoren slapen, zetten criminelen hun kaarten op ingenieuze witwaspraktijken. Dit is hoe het spel gespeeld wordt.
Didier Reynders in de schijnwerpers
“Teflon Didier”. Dat is de geuzennaam van MR-boegbeeld Didier Reynders. Als ergens in de Wetstraat een schandaal opduikt, dan wordt zijn naam vaker wel dan niet genoemd. Maar tot nu toe is niets blijven plakken aan de Franstalige liberaal. Doch, aan zijn ‘geluk’ lijkt nu een einde te komen.
Begin december schokte een melding van ‘Follow The Money’ en ‘Le Soir’ de Belgische politieke arena: Didier Reynders, ooit vaandeldrager in de strijd tegen corruptie, wordt verdacht van witwaspraktijken via krasloten. De tactiek is even simpel als briljant. Reynders zou niet alleen fysieke loten hebben gekocht, maar ook gebruik hebben gemaakt van e-tickets – betaalvouchers tot 100 euro die in cash kunnen worden aangeschaft en op een online speelrekening gestort.
Van daaruit wordt gespeeld, winsten worden geboekt, en het geld vloeit netjes naar een bankrekening. “De herkomst van het geld lijkt zo legaal en onverdacht,” legt de CFI uit.
De gok op verlies: waarom krasloten ideaal zijn
Krasloten en loterijen zijn zelden winstgevend voor spelers. Maar in de wereld van witwassen draait het niet om winnen, het draait om het omzetten van zwart geld naar wit, tegen minimale verliezen.
Elke reeks krasloten bevat gegarandeerd enkele winnende tickets. Bij populaire loten zoals de Subito-krasloten van 10 euro krijg je gemiddeld 73 procent van je inzet terug. Dit betekent dat criminelen voor elke 10.000 euro aan zwart geld ongeveer 7.300 euro wit kunnen terughalen.
Een verliespost? Absoluut. Maar volgens witwassers een schappelijke prijs voor financiële legitimiteit.
Een groeiende trend
De techniek waarmee Reynders wordt gelinkt, is geen uitzondering. Integendeel, witwassen via kansspelen is aan een opmars bezig. Criminelen maken gebruik van een breed scala aan methoden:
- Betaalvouchers: Gekocht in cash en gestort op online rekeningen.
- Winnende krasloten overkopen: Criminelen kopen winnende loten van andere spelers tegen een hoger bedrag dan de oorspronkelijke winst. Een winnend lot van 100 euro levert bijvoorbeeld 120 euro in zwart geld op.
De aantrekkingskracht van kansspelen voor criminelen zit in de dubbele beloning: de spanning van gokken én de mogelijkheid om hun illegale inkomsten wit te wassen.
Internationale connecties en falende controle
Hoewel de praktijken van Reynders lokaal verlopen via de Nationale Loterij, richten veel andere criminelen hun blik op internationale gokplatformen. Deze platformen hebben vaak minder strikte controles, waardoor grote sommen geld relatief eenvoudig kunnen worden doorgesluisd.
Ondertussen blijft de Belgische Kansspelcommissie onder vuur liggen. Politici, waaronder leden van Vooruit, stellen dat de commissie te nauwe banden heeft met de goksector en onvoldoende daadkracht toont.
Op Europees niveau wordt er wel ingegrepen. De oprichting van het nieuwe anti-witwasagentschap AMLA moet een gecoördineerde aanpak van witwassen in heel Europa mogelijk maken. Dit agentschap, dat volgend jaar de deuren opent in Frankfurt, zou eindelijk de gaten in het systeem kunnen dichten.
Van minister naar verdachte: het dossier-Reynders
De beschuldigingen tegen Didier Reynders zijn een harde klap voor de voormalige minister, die ooit corruptie bestempelde als “de kanker van de rechtsstaat.” Volgens de Nationale Loterij kwam in 2022 een verdachte transactie aan het licht, wat uiteindelijk leidde tot een officiële melding bij de CFI.
Voor Reynders, die zijn politieke loopbaan opgebouwd heeft rond integriteit en transparantie, is dit een zware beschuldiging. Het parket onderzoekt momenteel of de voormalig Europees Commissaris inderdaad betrokken was bij deze criminele praktijken.
Witwassen anno 2024: een slimme strategie, maar niet zonder risico
Geld witwassen via krasloten klinkt als een geniale truc, maar het brengt ook risico’s met zich mee. Spelers moeten regelmatig grote bedragen spenderen om voldoende winsten te genereren, wat opvalt bij toezichthouders.
Toch zijn de huidige meldingssystemen in België en elders vaak te zwak om grote netwerken op te rollen. Het blijft een kat-en-muisspel, waarin criminelen steeds weer nieuwe mazen in de wet weten te vinden.
De strijd tegen het witte spel
Met de oprichting van AMLA is er hoop dat Europa eindelijk een vuist kan maken tegen witwassen via kansspelen. Maar voor nu blijft het probleem bestaan, en lijkt de kansspelsector voor criminelen een ‘gok’ die het waard is om te nemen.
Misschien is de grootste jackpot niet die ene loterijwinst, maar wel de perfecte vermomming van zwart geld. En daar zit het echte spel. Hoe dan ook, is dit alweer een deuk in de geloofwaardigheid van de politiek.
