Preformateur laat in zijn kaarten kijken.
Bart De Wever (N-VA) ziet meerdere raakvlakken tussen zijn partij en potentiële coalitiepartners Vooruit, CD&V, MR en Les Engagés. In zijn informateursnota legt hij de nadruk op strengere migratiecontrole en eerlijke belastingen. Met deze uitgangspunten in de hand, gaat hij nu verder als preformateur.
Wat denk jij Filip?
De Wever meldde zich vanochtend bij de koning met zijn informateursnota, een document van zeven pagina's. Deze nota kwam tot stand na gesprekken met de partijleiders die hij graag in een regering ziet: Melissa Depraetere (Vooruit), Sammy Mahdi (CD&V), Maxime Prévot (Les Engagés) en Georges-Louis Bouchez (MR).
Werkloosheid beperken in de tijd
De Wever en de partijleiders zijn het eens over diverse onderwerpen. Zo is er een consensus over strengere migratiecontrole, het schrappen van de wet op de kernuitstap en de noodzaak om te investeren in het leger om aan de NAVO-norm te voldoen. Ook een fiscale hervorming staat op de agenda, waarbij het lonender moet worden om te werken, vooral voor lage en middeninkomens.
Over werkloosheidsuitkeringen zijn de partijen het ook eens: België moet af van de unieke stelsels die nergens anders in de wereld bestaan. Dit lijkt een eerste stap naar het beperken van werkloosheidsuitkeringen in de tijd.
Eerlijkere belastingen
Alle partijen willen rechtvaardigere belastingen. Hoe dat precies moet gebeuren, blijft onduidelijk. Vooruit pleit voor hogere belastingen voor de rijken, terwijl N-VA hiertegen was tijdens de campagne.
De politiek moet zelf ook inleveren, vinden de partijen. Zo willen ze de Senaat afschaffen en het jaarlijkse belastinggeld dat ze ontvangen niet indexeren. Mogelijk komen er ook minder ministers dan voorheen.
Vage details over gezondheidszorg
De informatienota is vaag over onderwerpen die tot onderhandelingsproblemen kunnen leiden. Zo moeten er investeringen in de gezondheidszorg komen, maar tegelijk is er sprake van efficiëntiewinsten. Dit ruikt voor Les Engagés, Vooruit en CD&V naar bezuinigingen, wat zij afwijzen.
Ondertussen staat België er financieel slecht voor. Europa eist forse besparingen: minstens 23 miljard euro in vier tot zeven jaar. Hoe deze besparingen concreet gerealiseerd moeten worden, blijft onduidelijk in De Wevers nota.
Idee minikabinet van tafel
Bart De Wever heeft zijn idee van een minikabinet laten varen. Hij stelde eerder voor om een kleine regering te vormen die economische orde op zaken stelt en tegelijkertijd werkt aan een staatshervorming, met nieuwe verkiezingen na twee jaar. In de nota spreekt De Wever echter van "een volwaardige regering" en benadrukt hij de noodzaak van een "geloofwaardige methode" voor een staatshervorming. Door de winst van MR en Les Engagés is een economisch beleid volgens N-VA mogelijk, maar wordt een staatshervorming ingewikkelder.
Op 10 juli opnieuw naar Filip
Voorlopig zijn vooral Les Engagés en Vooruit nog kritisch over De Wevers nota, wat de nodige consensus voor zijn aanstelling als formateur bemoeilijkt. Daarom is hij voorlopig benoemd tot preformateur, wat hem de mogelijkheid geeft om verder te overleggen met de partijleiders.
Op 10 juli brengt De Wever opnieuw verslag uit bij de koning. Tot die tijd zal hij proberen de nodige overeenstemming te vinden om de formatie van een nieuwe regering mogelijk te maken.
