Werken voor een mainstream krant en een eigen mening hebben? Pakt maar uw valiezen en bol het af.
“Don’t bite the hand that feeds you!” Tijdens de afgelopen - en per verlenging huidige - crisissen hebben journalisten erg vaak de wind van voren gekregen. Voor de ene waren we op roem beluste sensatieschrijvers, voor de andere dan weer de loonslaven van het regime. In zowat alle gevallen werd het ook erg eenvoudig om journalisten schuldig te verklaren voor zo ongeveer alles wat fout liep. Een stuk over een ronduit klotebeslissing op politiek niveau? Je was net niet zelf verantwoordelijk ervoor.
Vooral onafhankelijke onderzoeksjournalisten werd het leven zuur gemaakt, want maar al te snel werd eender welk kritisch stuk met #fakenews gepareerd. De grens tussen “wat je zegt is gelogen” en “wat je zegt bevalt me niet” viel nagenoeg volledig weg en er werden bakken geld gedoneerd aan de zogezegde ‘factcheckers’. Je dagen vullen met het aan de schandpaal nagelen van je collega’s? Blijkbaar is de ene mening al vrijer dan de andere.
We riepen eerder al dat heel wat journalisten in het gareel worden gehouden door te dreigen met financiële represailles of zelfs ontslag. “KWATSCH” reageerden de factcheckers. We hadden het tijdens de coronacrisis ook al over de onderlinge akkoorden tussen mediagroepen, die hadden beslist om helemaal niks te publiceren dat het draagvlak van de coronamaatregelen schade kon toebrengen. “POPULISTISCH GEZEVER VAN EXTREEM RECHTS” wisten de zelfverklaarde echte onderzoekers.
Wil het toeval nu dat we deze week op een klein lek bij een Waalse mediagroep zijn gestoten en zo mogelijks nog toevalliger een intern document in handen hebben gekregen. Ze spreken er van de nieuwe, deontologische code voor journalisten die vooral voor sociale media van toepassing is. Het is het soort intern document waarvan er dertien in een dozijn te vinden zijn, al springt één paragraaf wel in het oog. De beleidsmakers van de mediagroep wijzen al hun journalisten erop dat ze op sociale media geen dingen mogen publiceren die de krant ook niet zou publiceren. Meer nog, ook op de privé-accounts van de journalisten moet er gelet worden dat ze niets publiceren dat de krant en het bedrijf erachter in een slecht daglicht zou stellen.
Kort samengevat is het een volledig legale manier (want het is het soort van teksten dat door juristen eerst 300 keer wordt nagelezen alvorens ze worden rondgestuurd) van zeggen dat journalisten aangesloten bij die groep netjes moeten schrijven wat de krant hen opdraagt en ze zelfs privé geen eigen mening mogen hebben. Een beetje rebel moet er dan ook rekening mee houden dat er financiële sancties volgen, mocht je het toch aandurven je mond open te trekken. Uiteindelijk hoeft het niemand nog te verbazen dat echte onderzoeksjournalistiek aan het uitsterven is.
Trouwens, alvorens we gaan roepen van “TZIJN WEER DE WALEN” willen we fijntjes verwijzen naar de situatie bij de kornuiten van DPG Media (dus VTM en HLN). Waar onze beste vriend Dennis de pornokoning tot vorig jaar nog persona non grata was en geen letter inkt aan de tettenman van den Aldi mocht worden gespendeerd, is hij op dit moment letterlijk niet uit de gazet weg te denken. DPG heeft beslist dat hij geen paria meer is, maar een soort van halfgod, dus dan zal het ook zo wel zijn zeker! Journalisme? Het is maar wie je loon betaalt natuurlijk.
