Zeer merkwaardig schouwspel gisteren en zeker eentje voor de handboeken politieke wetenschappen.
Politiek is uiteraard toneel en elkeen speelt zijn of haar rol. Of beter: moet zijn rol spelen. Een premier heeft ook een rol, een belangrijke zelf: hij zorgt voor de binding of maïzena binnen de zeer bonte Vivaldi-regering. De Croo was tot gisteren nog de laatste die dat deed. Logisch ook van een premier. Last man standing...
Maar De Croo kwam onverwacht tussen in een debat. VRT: "Te streng. Te snel. Te ondoordacht. De rol van de Europese Unie als klimaatmissionaris oogst uiteraard kritiek. De roep om de pauzeknop in te drukken klinkt almaar luider. Vergaloppeert de unie zich in haar groene voortrekkersrol?" Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) ging dus in debat met Europees parlementslid Kathleen Van Brempt (Vooruit).
Volgens onze bron aan de Reyerslaan was het niet eens de bedoeling dat premier De Croo rechtstreeks (live) zou tussenkomen in dat debat tussen Demir en Van Brempt. Voor de burger is het immers al moeilijk genoeg: Van Brempt vertegenwoordigt het Europese niveau, Demir het Vlaamse. De Croo het federale. Maar eigenlijk mocht hij niet eens tussenkomen.
Ook De Croo is dus - ten persoonlijke titel of voor de Open VLD - voorstander van die 'pauzeknop'. Hij kan altijd de stekker uittrekken, iets waarmee hij al ervaring heeft.
Bijkomend element: Demir is de sterke vrouw van N-VA - getipt als volgende minister-president. Die partij voert moeizaam oppositie op federaal niveau. Van Brempt vertegenwoordigt regeringspartij Vooruit. De Croo steunt dus een federale oppositiepartij. Du jamais vu. Zoals ik schreef: voor de handboeken.
Op RTBF radio deze ochtend (in het Frans): “Wat De Croo deed, is schandalig”. Het zijn de woorden van Béatrice Delvaux van Le Soir. Delvaux heeft - voor een keer - gelijk.
De groenen zijn terecht boos. De Croo mocht immers helemaal niet tussenkomen in dat debat. Volgens onze bron in de Wetstraat vroeg de premier wel explicitiet om te mogen tussenkomen toen hij hoorde van dat debat tussen beide vrouwen. Hij kwam letterlijk uit zijn bureau in de Wetstraat om aan de overkant dat interview te geven. Een soort campagnezet voor de Vlaamse kiezer voor de liberalen die het daar steeds moeilijker krijgen. De Croo was de laatste met nog een beetje geloofwaardigheid.
Heeft De Croo die interventie besproken met zijn adviseurs? Hebben ze hiervoor groen licht gegeven? Vreemd allemaal. Premier De Croo was de enige die nog een beetje de 'lijfgeur' van Vivaldi had. Na gisteren is ook dat weg. De Croo is geen premier meer, maar een Vlaamse liberaal op zoek naar stemmen. Om dan allicht toch een Europese topjob te aanvaarden aangezien dat de grote droom van de man uit Brakel is.
Twee mogelijkheden dus: Vivaldi strompelt naar de federale verkiezingen van begin juni 2024. Nog meer dan een jaar dus. Een scenario dat evenwel steeds realistischer wordt: Vivaldi haalt die datum niet. Vervroegde verkiezingen dus.
Volgens geruchten en roddels (toegegeven) in de wandelgangen zijn er voor dat laatste scenario twee mogelijke verklaringen: de gemeenteraadsverkiezingen komen volgend jaar te snel na de federale waardoor er tegen dan allicht geen regering zal zijn. Dat is geen goed scenario. Door vervroegde federale verkiezingen los je dat probleem (allicht) op.
Tweede verklaring: de gezondheidstoestand van Bart De Wever is een bijkomende factor. N-VA wordt federaal gezien als een dam of buffer om de opmars van VB te stuiten en dat lukt alsmaar minder goed. Verwachting is dus dat de korte pijn nu beter is dan nog langer te wachten.
foto: screenshot VRT
