Speurders van de Centrale Dienst voor de Bestrijding van Corruptie (CDBC) zijn vandaag binnengevallen op liefst zes adressen die verband houden met ondernemer Philippe de Moerloose.
Dat gebeurde in een gerechtelijk onderzoek naar mogelijke omkoping van Congolese ambtenaren, meldt de krant ‘De Standaard’. Het bericht werd overgenomen door Belga. Het federaal parket bevestigt dat er huiszoekingen werden uitgevoerd bij drie bedrijven en in drie privéwoningen, maar geeft verder geen commentaar.
De woordvoerder van het federaal parket laat nog weten aan Belga dat de huiszoekingen en het gerechtelijk onderzoek er onder meer gekomen zijn na de artikelenreeks ‘Congo hold-up’. In dat onderzoek van ‘De Standaard’, ‘Le Soir’ en mediapartners van European Investigative Collaborations werd blootgelegd hoe De Moerloose “een fortuin zou vergaard hebben met woekerwinsten in Congo”. Dat zou gebeurd zijn door bij de verkoop van tractors, vrachtwagens en ander industrieel materieel aan de Congolese staat torenhoge prijzen aan te rekenen.
Volgens ‘De Standaard’ onderzoekt het Belgische gerecht meer specifiek twee recente contracten van een bedrijf van De Moerloose met de Congolese staat. Het gaat dan meer bepaald over de levering van tractors, oogstmachines en ander zwaar materieel aan het Congolese ministerie van Landbouw. De contracten werden afgesloten in 2018 en 2019 en hebben samen een waarde 139 miljoen dollar (133,5 miljoen euro).
Belga: “De winstmarges op die contracten waren ongewoon hoog, bleek uit een rondvraag van ‘De Standaard’ in de sector. Oogstmachines voor maïs werden bijvoorbeeld voor 64.000 dollar (61.500 euro) aangekocht. Daarna verkocht De Moerloose ze voor 456.000 dollar (438.000 euro) aan de Congolese staat.”
“We kunnen enkel bevestigen dat er zes huiszoekingen hebben plaatsgevonden”, zegt federaal parketwoordvoerder Eric Van Duyse. “Het gaat om huiszoekingen in drie privéwoningen in Waals-Brabant, twee bedrijven in Waals-Brabant en één bedrijf in Brussel. Daarbij werd niemand gearresteerd. Het onderzoek wordt geleid door een onderzoeksrechter in Nijvel.”
Wat weten we over ondernemer Philippe de Moerloose? We vinden zijn naam voor het eerst terug in een rapport met een link naar de VSSE. De Congolese ex-minister van Buitenlandse Zaken en ex-Miba-voorzitter Jean-Charles Okoto was boos op Etienne ‘Steve’ Davignon. Hij wilde hem een lesje leren door de Belg te ontvoeren of zelfs te vergiftigen.
In de loop van 2001 zou de toenmalige Congolese minister voor die geplande ontvoering een beroep hebben gedaan op Black Demolition, een beruchte en gewelddadige gangsterbende die de Brusselse wijk Matonge terroriseerde. De poging om Davignon te ontvoeren en te vergiftigen ging niet door. Davignon werd tijdig gealarmeerd door de Staatsveiligheid.
In het vertrouwelijke rapport wordt wel gemeld dat betalingen via Belgolaise waren bestemd voor de Belgische firma Demimpex-VRP van Philippe de Moerloose, een Belgische zakenman die familiale en zakelijke banden onderhoudt met George Forrest.
Volgens Forrest klopt dat laatste niet. In een recht van antwoord: “De heer Forrest wijst er uitdrukkelijk op dat er tussen hem en zijn vennootschappen, enerzijds, en de heer De Moerloose geen zakelijke noch familiale banden bestaan. Hij protesteert dan ook met klem tegen het feit dat dergelijke ongecontroleerde en onjuiste berichten de wereld worden ingestuurd.”
Volgens De Morgen is er wel een link. De krant: “In 2002 werd de Moerloose ondervraagd in de parlementaire onderzoekscommissie Grote Meren, waar ook zijn banden met de Belgisch-Katangese zakenman George Forrest ter sprake kwamen. De Moerloose en Forrest werkten samen in zijn cargomaatschappij Demavia, die in 2000 een rol speelde bij de omstreden uitvoer van helikopters naar Congo. De toestellen werden in beslag genomen door de douane in Oostende, maar werden uiteindelijk toch uitgevoerd.”
In 2005 al onderzoekt de openbare aanklager in Congo enkele gevallen van ernstige corruptie. Het Belang van Limburg: “Op dat lijstje staat onder meer het Belgische bedrijf Demimpex, waarvan de belangrijkste aandeelhouder Philippe de Moerloose is. Demimpex kreeg de vraag waarom het bedrijf van MIBA 750.000 dollar had ontvangen. De procureur kreeg tot nu toe geen antwoord. Demimpex reageerde gisteren niet op onze vraag of de aantijgingen in het parlementaire rapport juist waren.”
In 2008 crasht een vliegtuig van HBA in Congo. Achter die luchtvaartmaatschappij Hewa Bora Airways (HBA) gaat dan ook De Moerloose schuil. Enkele jaren daarvoor verwierf hij immers het kapitaal van HBA. De ramp in Goma komt voor zijn zakenimperium erg ongelegen, want net voor hij in samenwerking met Brussels Airlines drie nieuwe vliegtuigen voor de opvolger van HBA boven de doopvont wou houden: Air DC.
Dat jaar stelt Dirk Van der Maelen bovendien dat China aan het Congolese regeringsleger tonnen illegale wapens heeft geleverd, die ingezet worden in Oost-Congo, waar dan al een bloedige oorlog woedt. Volgens het sp.a-Kamerlid is de Belgische regering hiervan op de hoogte.
De Morgen: “Het sp.a-Kamerlid zegt dat Belgen betrokken zijn bij de Chinese wapentrafieken en ook dat de Belgische regering ervan op de hoogte is. Zo is de Belg Philippe de Moerloose directeur bij Hewa Bora. ‘Verder werkt SN Brussels Airlines samen met Hewa Bora bij de oprichting van een nieuwe luchtvaartmaatschappij en deelt met hen kantoren in Kinshasa.’”
Iets later later reageert de zakenman boos. "De heer Philippe de Moerloose en de luchtvaartmaatschappij Hewa Bora betreuren ten zeerste het gebrek aan duidelijkheid van het artikel getiteld 'China levert tonnen illegale wapens aan Congo' verschenen in de editie van 22 oktober 2008 van de krant De Morgen.
"Zij menen dat betrokken artikel van aard is de lezers van de krant te misleiden en te suggereren dat de heer De Moerloose en de luchtvaartmaatschappij Hewa Bora illegale activiteiten, zoals wapenhandel, zouden uitoefenen.
"Deze informatie is onjuist. De heer De Moerloose en Hewa Bora benadrukken het feit dat - per beslissing dd. 18 september 2008 van de Congolese minister van Defensie en van veteranen - het gehele vlot der cargovliegtuigen toebehorende aan luchtvaartmaatschappijen van Congolees recht, net als Hewa Bora, aangeschaft werd door de Congolese regering voor operationele doeleinden.”
Eind 2009 is er nieuwe informatie in De Morgen: “Tussen september 2008 en februari 2009 voerde een opgevorderd Hewa Bora-vliegtuig achttien vluchten uit tussen Khartoum en Congo. Aan boord: wapens en munitie. Hewa Bora wordt geleid door de Belg Philippe de Moerloose.”
Twee jaar later schrijft Trends eerder lovend dat Demimpex Afrika van auto’s zal voorzien. Demimpex werd in 1991 opgericht door de in Congo geboren Belg Philippe de Moerloose. Van een coöperatieve voor de verdeling van auto-onderdelen in Afrika, groeide het bedrijf uit tot een nv die er ook auto's, tractors en machines verkoopt. Trends: "Naast de directe verkoop, nu nog goed voor meer dan de helft van de omzet (227 miljoen euro in 2010), wordt Demimpex steeds meer een erkende verdeler van grote automerken. In die strategie past de joint venture die het eind 2010 met het Franse Optorg/Tractafric sloot, goed voor een omzet van ruim 500 miljoen euro. De bevoorrading van de verkooppunten van Demimpex gebeurt vanuit twee grote opslagplaatsen: voertuigen voor Oost-Afrika vertrekken uit Dubai, terwijl Antwerpen West- en Centraal-Afrika voor zijn rekening neemt."
In 2011 schrijft De Tijd dat De Moerloose een vriend is van Kabila. “In de inner circle van Kabila zit één Belg, de zakenman Philippe De Moerloose, die sinds 1991 actief is in Congo. Hij was een van de enige blanken die uitgenodigd was op het huwelijksfeest van Joseph Kabila. Als eigenaar van Demimpex is hij de grootste Europese uitvoerder van 4x4-voertuigen naar Afrika en verdeelt zijn groep er ook de automerken Nissan, Volvo en Ford. Hij heeft ook de Congolese luchtvaartmaatschappij Hewa Bora in handen, die in verschillende rapporten gelinkt wordt aan illegale wapentrafieken. Dat Brussels Airlines niet van de grond komt in Congo, waar het samen met de in Kinshasa uit de gratie gevallen Belgisch-Congolese zakenman George Forrest de nieuwe luchtvaartmaatschappij Korongo klaar heeft staan, heeft volgens diplomaten alles te maken met De Moerloose, die in Kinshasa de deal tegenhoudt. Voor Brussels Airlines wordt het dringend dat er een doorbraak in Congo komt en die goudader kan worden aangeboord, want de luchtvaartmaatschappij kijkt aan tegen aanzienlijke verliezen. Er wordt gefluisterd dat Etienne Davignon, voorzitter van Brussels Airlines, eraan denkt zijn oude vriend George Forrest te laten vallen ten gunste van De Moerloose.”
De Moerloose ontkent iets later het gerucht dat hij tot de inner circle behoort van de voormalige machthebber Joseph Kabila, op wiens huwelijk hij aanwezig was. ‘Alle grote buitenlandse zakenlui waren toen uitgenodigd. Uit beleefdheid ben ik naar dat huwelijk gegaan. Maar dat betekent niet dat wij intiem bevriend zijn.’
Bijna tien jaar later omschrijft De Tijd hem in 2020 als de ‘Iron Man van Lubumbashi’ (in Haut-Katanga). Philippe de Moerloose bouwde in dertig jaar een eenmanszaak voor wisselstukken uit tot een imperium met een jaaromzet van bijna 1 miljard euro. Dan wil een van de belangrijkste Belgische ondernemers in Afrika de rest van de wereld veroveren.
Congo is de tweede heimat van de Franstalige Belg. In 1970 verhuisde de Moerloose als kleuter met zijn familie naar Lubumbashi, waar zijn vader een job als boekhouder vindt. Nadat hij voor zijn hogere studies was teruggekeerd naar België, begon de Moerloose op vraag van zijn achtergebleven broer auto-onderdelen naar Congo op te sturen. ‘Zo besefte ik dat in Afrika een grote markt voor depannage bestond’, zegt hij aan de krant.
In 1991 richtte hij met een startkapitaal van 75.000 frank Demimpex op, de afkorting van de Moerloose Import en Export. Als trader van wisselstukken voor auto’s veroverde hij de markt in Congo, Rwanda en Burundi. ‘Als je vanuit België een onderdeel in Japan bestelt, krijg je dat enkele dagen later. In Afrika moet je drie tot vier maanden wachten. We moesten altijd alle wisselstukken in voorraad hebben.’ De vader van drie bereidt dan de opvolging in zijn ‘kleine familiale onderneming’ voor. Zijn oudste zoon, Kevin (dan 26), is bestuurder bij de holding SDA en ook zijn tweede zoon toont interesse.
Onlangs dook de naam van De Moerloose op in Congo Holdup. De Moerloze in een recht van antwoord: “Er zijn in deze krant (DS) recentelijk meermaals artikels over mij gepubliceerd in het kader van een reeks over de Democratische Republiek Congo."
"Meer nog dan de reputatie van mijn eigen persoon, hecht ik ontzettend veel belang aan de reputatie van mijn groep, die een belangrijke speler is op het gebied van de verdeling van bouwmachines. Ik kan niet aanvaarden dat er een amalgaam aan misleidende en onjuiste informatie wordt verspreid die tot doel of tot gevolg heeft de reputatie van de groep te verzwakken en haar activiteiten in een kwaad daglicht te plaatsen." En dan zijn er dus die huiszoekingen vandaag.
