Hoeveel gevaarlijk speeksel produceren 55.000 voetbalsupporters?
Als het aan de UEFA ligt, wordt er gevoetbald mét supporters. Voetbal zonder publiek is als een café zonder bier. Maar is het wel veilig om 50.000 – veelal dronken – supporters bij elkaar te zetten? Om het risico op besmetting via speekseldruppels en aerosolen in een stadion na te gaan, mochten er van de Vlaamse prof Bert Blocken 5.000 Nederlandse supporters in het Amsterdamse Johan Cruijff Arena de WK-kwalificatiematch tussen Nederland en Letland volgen.
De negatief geteste proefkonijnen zaten er gezellig op elkaar gepakt in enkele vakken. Zónder mondmasker. Zónder anderhalve meter afstand. En met veel pintjes. Nog voor het einde van de match waren de vaten leeg en hamburgers op. Ruim driehonderd toestellen vingen hun speekseldruppeltjes op, om te zien hoeveel zo’n massa er produceert én hoe groot die druppels zijn.
“Eerder simuleerden we al met de computer hoe in een vol voetbalstadion 55.000 fans speeksel produceren, maar het was nu ook wel zaak om die gegevens eens aan de realiteit af te toetsen”, zegt de Vlaamse prof in ‘Het Nieuwsblad’. De Nederlanders zijn daarmee niet aan hun proefstuk toe. Weten is meten. Ze deden al fieldlab-experimenten op dancefestivals, optredens en theatervoorstellingen. De onderzoekers willen te weten komen hoe ze de aerosolen tot een minimum kunnen beperken. "Op een dag met best wel wat wind en zon zien we bijvoorbeeld dat speekseldruppeltjes veel sneller verdwijnen dan op pakweg een windstille, druilerige dag", aldus professor Blocken.
Maar hoe los je dat probleem op in tribunes die gebouwd zijn om het publiek juist tegen weer en wind te beschermen? Veel zal afhangen van het weer. Zal de toegang tot een stadion straks bepaald worden door het weerbericht, of gaat men luchtstromen manipuleren? Die laatste piste wordt onderzocht.
Volgens de onderzoekers moet het mogelijk zijn om met de nodige luchtcirculatie - met een minimum aan risico - best wel wat mensen toe te laten in een voetbalstadion. Ten minste, als de ploeg van de opeengepakte supporters niet teveel scoort. De Nederlanders wonnen de match van zaterdag. Bij elk doelpunt werden er absolute pieken in de speekselproductie gemeten.
Players on field --> aerosol peak. Big chance --> peak. Dutch goal --> serious peak. More goals please for our research ?@TUeindhoven @plasmamade @cruijffarena @Sportinnovator #COVID #COVID19 #football pic.twitter.com/qi8ivFGowF
— Bert Blocken (@realBertBlocken) March 27, 2021
