Elke Van den Brandt (groen) spreekt van "diepe vertrouwensbreuk".
De Brusselse formatiegesprekken hebben een zware klap gekregen. Elke Van den Brandt (Groen), de Nederlandstalige formateur, heeft scherp geprotesteerd tegen een recente zet van de Franstalige partijen. Volgens Van den Brandt hebben MR, PS en Les Engagés opzettelijk een "bom onder de gesprekken over de Brusselse regeringsvorming" gelegd door een voorstel te lanceren om de volgende fase van de lage-emissiezone (LEZ) met twee jaar uit te stellen.
Franstalige partijen stellen uit
In een persbericht maakten de Franstalige onderhandelaars – David Leisterh (MR), Ahmed Laaouej (PS) en Christophe de Beukelaer (Les Engagés) – bekend dat ze akkoord zijn met de Renolution-bonussen en de start van de volgende fase van de LEZ. Ze hebben echter voorgesteld om de invoering van de nieuwe regeling te verschuiven naar 1 januari 2027, een verlenging van twee jaar. Volgens hen ligt het tempo van de transitie te hoog.
Vertrouwensbreuk en verontwaardiging
Elke Van den Brandt noemt de actie van de Franstalige partijen een "diepe vertrouwensbreuk." "Franstaligen en Nederlandstaligen moeten samen oplossingen uitwerken. Dat is de manier waarop Brussel bestuurd wordt," benadrukt Van den Brandt. Ze uitte haar onvrede in een interview op ‘Radio 1’: “Het doen van een eenzijdig voorstel, zeker over een belangrijk punt voor één van de partners aan tafel, is absoluut ongehoord.” Voor Groen was de LEZ een belangrijk speerpunt tijdens de vorige regeerperiode.
Een mes in de rug
Van den Brandt ontdekte het plan van de Franstalige partijen dit weekend. Ze trachtte om Franstalig formateur David Leisterh te overtuigen om eerst gezamenlijk te overleggen over het voorstel, maar Leisterh gaf geen gehoor aan haar verzoek. Van den Brandt is ontstemd over het feit dat de Franstaligen besluiten hebben genomen zonder overleg: “De Franstalige partijen leggen moedwillig en doelbewust een bom onder de gesprekken over de Brusselse regeringsvorming. Ze kiezen ervoor om campagne te voeren in plaats van een coalitie te vormen.”
De complexiteit van de Brusselse regeringsvorming
De Brusselse regeringsvorming verloopt in twee fasen. Eerst moeten de partijen binnen de afzonderlijke taalgroepen een meerderheid vinden: de Nederlandstalige partijen hebben 9 van de 17 zetels nodig, de Franstalige partijen 37 van de 72 zetels. Daarna vormen deze taalgroepen gezamenlijk de Brusselse regering en werken ze een regeerakkoord uit. De partijen moeten het ook eens worden over de samenstelling van de regering uit beide taalgroepen.
Ontevredenheid over uitstel LEZ
Van den Brandt bekritiseert het voorstel om de volgende fase van de LEZ uit te stellen naar 2027. "De lage-emissiezone heeft al geleid tot een verbetering van de luchtkwaliteit met 30 procent. Voorheen stierven bijna 7.000 Brusselaars jaarlijks door luchtvervuiling," aldus Van den Brandt. "De armste en meest dichtbevolkte wijken, met het laagste autobezit, worden het zwaarst getroffen door de slechte luchtkwaliteit. Het is onaanvaardbaar dat MR, PS en Les Engagés niet willen overleggen over de levenskwaliteit van de Brusselaars."
Toekomst van de formatie
Van den Brandt vraagt nu om een voorstel van David Leisterh om het vertrouwen te herstellen. "Het was al een uitdagende opgave, maar deze situatie maakt het alleen maar moeilijker," zegt Van den Brandt. Ze vreest dat deze situatie een voorbode kan zijn voor de manier waarop Brussel de komende jaren bestuurd zal worden: "Dit suggereert dat de Franstaligen dossier per dossier zullen bekijken of ze een meerderheid bij de Nederlandstaligen kunnen vinden. Dit brengt ons terug naar dertig jaar geleden, naar een tijd van communautaire spanningen."
(Foto: Didier Lebrun / Photonews)
