Hoe goed zijn de coronavaccins eigenlijk? Of correcter: in welke mate beperken ze de kans om Covid-19 op te lopen?
Volgens de farmaceuten ligt die bescherming op het optimale punt van het prikken (enkele weken na de tweede prik dus bij Pfizer bijvoorbeeld) op zowat 95 %. Ondertussen weten we dat die bescherming snel afneemt. Maar laten we hier uitgaan van die 95 %.
Farmaceuten gebruiken dan graag die RRR of relatieve risicoreductie. Een studie in The Lancet wees onlangs op het gevaar om met deze RRR te werken. De onderzoekers wijzen op het belang van de absolute risicoreductie of ARR.
De studie werd spijtig genoeg door antivaxers uit de context gerukt. Dat is jammer omdat het artikel een interessante invalshoek biedt op het narratief van farmaceuten en overheden.
Laten we zeggen dat een studie 20.000 proefpersonen in de controlegroep heeft (zij krijgen dus een placebo,red.) en 20.000 in de vaccingroep. In die studie werden 200 mensen in de controlegroep ziek en 0 mensen in de vaccingroep ziek. Hoewel de werkzaamheid van het vaccin maar liefst 100% zou zijn, zou de ARR aantonen dat vaccins het absolute risico met slechts 1% verminderen (200/20.000 = 1%). Dat is niet leuk voor farmaceuten die overigens meer geld uitgeven aan marketing dan aan R&D.
Om die ARR bijvoorbeeld te laten stijgen tot 20% in onze voorbeeldstudie met een vaccin met 100% werkzaamheid, zouden 4.000 van de 20.000 mensen in de controlegroep ziek moeten worden (4.000/20.000= 20%).
Anders gesteld: bij een ziekte zoals Covid-19 is die ARR niet indrukwekkend genoeg. Vandaar dat farmaceuten schermen met die RRR. Beide parameters zijn volgens de onderzoekers nochtans belangrijk en nuttig.
ARRs worden volgens de onderzoekers dus meestal genegeerd omdat ze een veel minder indrukwekkende effectgrootte geven dan RRR's: 1·3% voor de AstraZeneca, 1·2% voor de Moderna, 1·2% voor de J&J en amper 0·84% voor de Pfizer-BioNTech vaccins.
De ARR wordt ook gebruikt om een schatting van de effectiviteit van het vaccin af te leiden, wat het aantal is dat nodig is om te vaccineren (NNV) om een bijkomend geval van COVID-19 te voorkomen (1 / ARR).
NNV's brengen opnieuw een ander perspectief: 81 voor de Moderna, 78 voor AstraZeneca, 84 voor de J & J en liefst 119 voor Pfizer. De verklaring ligt in de combinatie van de werkzaamheid van het vaccin en verschillende achtergrondrisico's van COVID-19 in de verschillende studies.
