In de fictiereeks 1985 op VRT en RTBF zien we rijkswachter in opleiding Franky en zijn overste Philippe Debels een opdracht uitvoeren in de Herderliedstraat in Anderlecht (Rue de la Pastorale). Iets later wordt een dubbele moord gepleegd, vandaar later de naam Pastoralemoorden.
Franky en Philippe Debels voeren die schaduwopdracht uit voor Christian ‘Canard’ Smets van de VSSE. Het is een van de vele raadsels in het Bendedossier.
Die moorden zijn echt gebeurd. De opdracht van rijkswachters Franky en adjudant Debels is onzeker.
In de nacht van 18 op 19 februari 1982 worden de Spaanse Francesca Arcoulin (41of 44 volgens de bronnen) en Alfons (ook Alphonse) Vandermeulen (31) op beestachtige wijze vermoord (beiden waren in het hoofd geschoten en de keel overgesneden).
Het koppel bewoonde al een hele tijd een ruim appartement in een modern huis met drie verdiepingen te Anderlecht. Terwijl zijn vriendin Francesca Arcoulin thuis bleef, was Alfons Vander Meulen donderdagavond nog enkele glazen bier gaan drinken in de herberg “Le Pigeon Bleu” aan de Frans Halsstraat te Anderlecht. Buren zagen hem omstreeks 22 uur thuiskomen.
In het appartement van de slachtoffers wordt geen enkele aanwijzing gevonden. Geen sporen van een vechtpartij, geen kogelhulzen, geen bloed, geen vingerafdrukken. Er was niets gestolen en de voordeur van het appartement was aan de buitenkant met een sleutel gesloten.
Gerechtsdokter Rillaert, ter plekke gestuurd door het parket van Brussel, verklaarde volgens auteur René Haquin achteraf dat hij nog nooit zoiets gruwelijks had gezien. Tijdens zijn onderzoek van de afgesneden kelen, zei hij spontaan: "Dit is gebeurd met een messteek, toegebracht door een commando. De slachtoffers werden langs achter vastgegrepen, ze werden met één arm gekneld, terwijl de vrije hand de messteek toebracht."
Sommigen zien gelijkenissen met een misdrijf toegeschreven aan de Bende.
Marcel Barbier werd uiteindelijk tot levenslange dwangarbeid veroordeeld voor deze moord. Zijn kompaan Eric Lammers werd vrijgesproken.
Achteraf klonk het commentaar dat Barbier, die samenleefde met de eerste echtgenote van Van der Meulen, een motief had voor de moord, omdat het slachtoffer een levensverzekering bezat ter waarde van 150.000 euro. Barbier heeft altijd volgehouden dat hij dat niet wist en Van der Meulen zelfs niet persoonlijk kende.
Later heeft men ontdekt dat een van de diensten van de Staatsveiligheid reeds in 1979 een dossier over het Pastorale-slachtoffer Alfons Vandermeulen aanlegde. Toen het gerecht het dossier nog eens raadpleegde, bleken er stukken uit te zijn verdwenen.
Het staat ook vast dat verscheidene leden van WNP een schaduwoefening hielden in de rue de la Pastorale (op bevel van Christian Smets) in Anderlecht. Het doelwit was Vandermeulen, zogezegd een KGB-agent.
Ten tijde van de moorden in de Herdersliedstraat woonde Christian Smets slechts op 800 meter van het appartement van de slachtoffers. Tegen de bendecommissie vertelde Smets dat, ondanks het feit dat hij vlakbij woonde, hij slechts laattijdig kennis had genomen van het gebeuren.
Auteur Guy Bouten heeft Christian Smets hierover een vraag gesteld: “Zowel (Paul) Latinus als Karel Delombaerde beschuldigt u ervan de dubbele moord in de Pastorale te hebben bevolen.”
Smets: "Kijk, Barbier is voor die moorden veroordeeld. Michel Libert heeft voor hem trouwens een alibi in mekaar gestoken. Dit doet men niet wanneer men onschuldig is. Latinus en Delombaerde zijn dood. Als er iemand de moordenaars van de Pastorale kent, dan is het Libert. Vraag het hem."
Marcel Barbier werd veroordeeld voor deze moord maar de tweede dader werd nooit gevonden/veroordeeld (vermits Eric Lammers werd vrijgesproken). In 1989 werd Christian Elnikoff wel gearresteerd voor deze moord, maar werd nadien vrijgelaten.
De onderzoekers hadden geen moordwapen, maar wel de kogels waarmee de slachtoffers werden doodgeschoten. Ze gingen op onderzoek. "Het waren kleine, zelf gegoten kogels", vertelde Willy Meurillon aan auteur Hilde Geens. "Wij vermoedden dat de daders een licht pistool gebruikten, wat je nooit tegenkomt in de criminaliteit of in schietclubs, een kaliber zonder trefkracht."
Journalist Walter de Bock: “De kogels waarmee de moorden werden gepleegd zijn van artisanale makelij en dus vervaardigd door iemand die erg vertrouwd is met munitie. Ze zijn van lood, een grote zeldzaamheid. Loden kogels vervormen bij het afvuren zodat het niet meer mogelijk is om nog het wapen te identificeren. Het gaat dus om een vernunftige killertechniek waarbij alle sporen werden geëlimineerd die normaal een wapenexpert steeds toelaten om het onderzoek in een mee precieze richting te sturen.”
foto: screenshot VRT 1985
