Een blik op de cijfers in België en de wereld.
De dood is de ultieme gelijkmaker, maar hoe we eraan overlijden, verschilt sterk afhankelijk van waar je woont en hoe je leeft. In België, waar de gemiddelde levensverwachting hoog is, sterven de meeste mensen aan aandoeningen die pas op latere leeftijd toeslaan. Wereldwijd is het een ander verhaal, met een mix van welvaartsziekten en problemen die vooral de armste regio’s treffen. Wat vertelt de lijst van belangrijkste doodsoorzaken ons, en wat kunnen we eraan doen?
België: sterven op leeftijd
In België worden mensen gemiddeld oud, en dat weerspiegelt zich in de doodsoorzaken. Het is een verhaal van veroudering, levensstijl en soms pure pech. Hier is de top vijf van doodsoorzaken in België, gebaseerd op de meest recente cijfers:
Dementie – Net als in veel andere vergrijzende landen staat dementie bovenaan. Vooral Alzheimer, dat de hersenfuncties onverbiddelijk aantast, maakt veel slachtoffers.
Longkanker – Deze ziekte is verantwoordelijk voor duizenden sterfgevallen per jaar. Decennialang roken eist nog steeds zijn tol, ondanks campagnes tegen tabak.
Beroerte – Een beroerte, veroorzaakt door een plotselinge verstoring van de bloedtoevoer naar de hersenen, blijft een grote doodsoorzaak.
Coronaire hartziekten – Problemen met dichtslibbende kransslagaders resulteren jaarlijks in duizenden overlijdens.
Hartfalen – Ook een hart dat zijn pompfunctie niet meer aankan, staat hoog op de lijst van doodsoorzaken.
Wereldwijde top vijf: een ander perspectief
De wereldranglijst laat zien hoe doodsoorzaken variëren afhankelijk van levensstandaard en gezondheidszorg. In ontwikkelingslanden sterven mensen vaak jonger en spelen andere factoren een rol.
Hart- en vaatziekten – Wereldwijd blijven hartaanvallen en beroertes de grootste boosdoeners. Slechte voeding, stress en weinig beweging zijn belangrijke factoren.
Kanker – Vooral longkanker blijft wereldwijd een grote killer, aangewakkerd door roken in zowel rijke als arme landen.
Luchtweginfecties – Longontsteking en andere infecties blijven een belangrijke doodsoorzaak, vooral in gebieden waar medische zorg moeilijk toegankelijk is.
Ongelukken en verwondingen – Verkeersongevallen, huiselijke ongelukken en werkgerelateerde incidenten zorgen voor miljoenen doden, vooral onder jongeren.
Dementie en Alzheimer – In rijke, vergrijzende samenlevingen zien we deze ziekten in opmars op de wereldranglijst.
Hoe worden deze cijfers verzameld?
Internationale organisaties zoals de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) verzamelen gegevens van ziekenhuizen en overheden. Demografische factoren zoals leeftijd, geslacht en toegang tot gezondheidszorg worden geanalyseerd om trends te begrijpen. Dit levert een gedetailleerd overzicht van sterfteoorzaken per regio.
Wat kunnen we doen om de cijfers te verbeteren?
Hoewel de dood onvermijdelijk is, kunnen we er alles aan doen om hem zo lang mogelijk uit te stellen. Preventie en bewustzijn zijn hierbij cruciaal.
Gezonde levensstijl: Stoppen met roken, gezond eten en meer bewegen verminderen de kans op hartziekten, kanker en beroertes aanzienlijk.
Vaccinaties en hygiëne: In ontwikkelingslanden zijn schoon water en vaccinatieprogramma’s onmisbaar om infectieziekten terug te dringen.
Veiligheidscampagnes: Campagnes tegen alcoholmisbruik en voor veiliger verkeer kunnen talloze levens redden.
Onderzoek naar dementie: Investeren in zorg en onderzoek naar hersenziekten zoals Alzheimer wordt steeds belangrijker in vergrijzende samenlevingen.
Een spiegel voor onze samenleving
De ranglijst van doodsoorzaken is meer dan een opsomming van statistieken. Het is een reflectie van onze levensstijl, keuzes en maatschappelijke structuren. In België is het een signaal om gezonder te leven en bewuster met onze gezondheid om te gaan. Op wereldschaal wijst het op de noodzaak van basiszorg en preventie, zodat iedereen, ongeacht afkomst of inkomen, een eerlijke kans heeft op een lang en gezond leven.
(Foto: Pixabay)
