De eerste getuigenissen van experts over de vaccinplicht zijn achter de rug. In de Kamercommissie Gezondheid is de reeks hoorzittingen over de vaccinatieplicht gestart met de vaccinkritische Geert Vanden Bossche en provaxer Luc Herry van de artsenvakbond BVAS. Dat was geen verrassing.
Verrassender waren de standpunten in de namiddag. Als eerste spreker in de namiddag benadrukte hoogleraar en neurobiologe Liliane Schoofs (KULeuven) dat de huidige vaccins wel in zekere mate beschermen tegen ernstige ziekte en hospitalisatie "maar niet geschikt zijn om transmissie van infectie te verhinderen."
Schoofs nog: "Dan kunnen we de vraag stellen of een vaccinatieplicht wel aan de orde is, zeker nu een minder besmettelijke variant circuleert." Ze wijst er ook op het feit dat de Wereldgezondheidsorganisatie WHO al heeft opgeroepen tot de ontwikkeling van een nieuw vaccin "net omdat de huidige vaccins de transmissie niet tegenhouden". Het alternatief van een vaccinatiepas noemt Schoofs dan weer "een mogelijke splijtzwam in de samenleving".
Ook hoogleraar pediatrie Ann De Guchtenaere (UGent) stelt zich vragen bij een verplichting. De hoogleraar: "Het is een voorrecht dat we ons hier kunnen laten vaccineren. Maar we kregen ook veel vragen van ouders en er is veel misinformatie. Gaat een verplichting dat wel oplossen? Wij hebben in de praktijk vooral geleerd dat het helpt om vertrouwen op te bouwen en om drempels weg te nemen." Ook De Guchtenaere vraagt zich af of er nog wel veel te winnen valt met een vaccinatieplicht. "Is het momentum nu niet voorbij? En is het nodig om nog meer te zorgen voor polarisering?"
Viroloog Johan Neyts en klinisch bioloog Emmanuel André verrasten door hun gematigd betoog. André benadrukte dat het virus nog regelmatig zal blijven muteren en dat het nog onzeker is of de volgende variant zwaarder of milder zal zijn. André verraste de parlementsleden vooral door dit te stellen: “Het immuunsysteem bouw je ook op door besmet te geraken met alle varianten en die telkens te overwinnen.” Dat is ooit anders geweest in het verleden waarbij alle jetons ingezet werden op het vaccin.
André: “We zullen waarschijnlijk naar een endemisch stadium gaan omdat het aantal sterfgevallen gecontroleerd en voorspelbaar zal zijn, zelfs als de virale circulatie belangrijk zal blijven. (...) Voor mensen zonder een kwetsbaar immuunsysteem denk ik dat we niet meer hoeven te boosten. (Toekomstige) infecties zullen deze rol van booster spelen. Voor deze mensen kunnen we, tenzij een verrassing (van een toekomstige virulentere variant), de zaken op hun beloop laten.”
André pleit enkel voor herhaalde boosterprikken voor mensen met een zwak immuunsysteem. Daarnaast is het aan de overheid om keuzes maken in de aanpak van niet-gevaccineerden. “De echte vraag is hier: wat is aanvaardbaar voor mensen met een laag risico op ernstige aandoeningen? De winst daarvan varieert onder meer met de leeftijd. Dat kan ook een individuele verantwoordelijkheid worden.” André verwijst naar het gegeven dat het risico op ernstige Covid-19 exponentieel toeneemt met de leeftijd.
Volgens de twee KULeuven-experts moet eventuele verplichte vaccinatie enkel slaan op mensen met een hoog risico, zeker wie niet de juiste informatie over vaccins heeft gekregen. Voor mensen die als laag risico worden beschouwd en antilichamen hebben ontwikkeld, menen ze dat dit een individuele verantwoordelijkheid is.
