Eind 2004 lijkt er eindelijk een doorbraak inzake antirookvaccins te zijn. Het Amerikaanse Nabi Biopharmaceuticals test dan een veelbelovend vaccin op basis van een hapteen (3'-aminomethylnicotine) dat is gehecht aan Pseudomonas aeruginosa exoproteïne A: NicVAX.
Eerste tests in laboratoriumratten in de vroege jaren 2000 resulteerden in een verminderd nicotineniveau in de hersenen van de dieren met maximaal 65%. Dat is voldoende om verder te gaan. Een latere studie gedurende 38 weken door het Transdisciplinary Tobacco Use Research Center van de University of Minnesota Cancer Center en gepubliceerd in Clinical Pharmacology & Therapeutics, betrof 68 rokers. Sommigen stopten effectief na de 3 prikken met NicVAX.
Het nieuws over het veelbelovende vaccin bereikt dan ook ons land en antirookorganisaties in België en Nederland pleiten er zelfs voor om kinderen vanaf negen jaar zo'n antirookprik te geven. Eigenlijk 3 opeenvolgende prikken.
Vlaams minister van Volksgezondheid is dan Inge Vervotte (CD&V). Ze ziet wel iets in het vaccin en wil onderzoeken of kinderen in de toekomst effectief gevaccineerd kunnen worden tegen roken. Vervotte noemt het voorstel “interessant genoeg om ernstig te onderzoeken”.
Het vaccin NicVAX dat roken niet meer verslavend maakt, wordt dan in 2007 verwacht. NicVAX wordt concreet toegediend via een injectie in de arm. Het 3'-aminomethylnicotinemolecuul zet een immuunrespons in gang waarbij anti-nicotine antilichamen worden aangemaakt.
Die antilichamen binden zich aan nicotinemoleculen, waardoor de samengevoegde moleculen te groot zijn om de hersenen binnen te dringen. Het idee achter het medicijn is dat, aangezien vaak zelfs een enkele sigaret voldoende nicotine aan de hersenen kan leveren om de verslaving te initiëren, het blokkeren van de toegang van nicotine in de hersenen deze afhankelijkheid kan voorkomen.
In 2007 is NicVAX wel nog steeds niet op de markt. Nabi is dan volop bezig met fase III klinische studies. De eerste van die studies valt tegen. Eind 2011 moet Nabi Biopharmaceuticals dan aankondigen dat NicVAX zijn eindpunt niet heeft bereikt in de tweede (van twee) bevestigende fase III klinische onderzoeken van het bedrijf. Concreet geven de studies onvoldoende aan dat het vaccin zou werken. Vandaag is er nog geen antirookvaccin. Antirookorganisaties zullen nog even moeten wachten vooraleer kinderen vanaf negen jaar zo'n antirookprik krijgen.
