Vóór de terreuraanval Al Aqsa Flood van 7 oktober werd door Israël gedacht dat Hamas ongeveer 30.000 strijders in de Gazastrook had. Er werd ook aangenomen dat Hamas enkele duizenden strijders van kleinere terreurgroepen in Gaza kon gebruiken.
Hamas is verreweg de machtigste van de Palestijnse gewapende groeperingen, zelfs zonder de steun van andere facties - wat suggereert dat haar interesse in het mobiliseren van de facties werd gedreven door een poging om brede steun binnen Gaza te verwerven, minstens zo veel als het versterken van haar eigen aantallen.
De IDF heeft eerder geschat dat 1.500 terroristen deelnamen aan de aanvallen van 7 oktober. The Times of Israel meldde eerder deze maand dat de IDF nu denkt dat het aantal dichter bij de 3.000 ligt.
De BBC heeft op basis van beeldmateriaal en onderzoek de zes gewapende Palestijnse groepen geïdentificeerd die samen met Hamas de dodelijke inval op 7 oktober in het zuiden van Israël uitvoerden, waarbij 1.200 mensen werden gedood en ongeveer 240 mensen werden gegijzeld.
We weten immers dat het niet alleen Hamas was die die dag gijzelaars nam.
Drie groepen - de Palestijnse Islamitische Jihad - die samen met Hamas door westerse regeringen is verboden als terroristische organisatie - de Mujahideen Brigades en al-Nasser Salah al-Deen Brigades - beweren Israëlische gijzelaars te hebben genomen.
Daarnaast waren er ook leden van de Abu Ali Mustafa Brigades, de Al Aqsa Martyrs’ Brigades en de Omar Al Qasim Brigades actief die dag.
Volgens de BBC was er een jarenlange voorbereiding in aanloop naar die terreurdaad Al Aqsa Flood van 7 oktober.
STRONG PILLAR
Op 29 december 2020 verklaarde de algemene leider van Hamas, Ismail Haniyeh, de eerste van vier oefeningen met de codenaam ‘Strong Pillar’ (Sterke Pijler) tot een "sterke boodschap en een teken van eenheid" tussen de verschillende gewapende facties in Gaza.
Als de machtigste van de gewapende groepen in Gaza, was Hamas de dominante kracht in een coalitie die 10 andere Palestijnse facties samenbracht in een oorlogsspelletjes-achtige oefening onder toezicht van een "gezamenlijke operatiekamer".
Deze structuur werd volgens BBC al in 2018 opgezet om de gewapende facties van Gaza te coördineren onder een centraal commando.
De BBC heeft 10 groepen, waaronder PIJ, visueel geïdentificeerd aan de hand van hun kenmerkende hoofdbanden en emblemen die samen met Hamas trainden tijdens de Strong Pillar-oefeningen in beeldmateriaal dat werd gepost op de berichtenapp Telegram.
Na de aanval van 7 oktober plaatsten vijf van de groepen video's waarin ze beweerden deel te nemen aan de aanval. Drie anderen publiceerden schriftelijke verklaringen op Telegram waarin ze beweerden te hebben deelgenomen.
De rol van deze groepen is scherp in beeld gekomen nu de druk op Hamas toeneemt om de tientallen vrouwen en kinderen terug te vinden waarvan wordt aangenomen dat ze op 7 oktober door andere facties als gevangenen vanuit Israël naar Gaza zijn gebracht.
TWEEDE OEFENING
De tweede Strong Pillar oefening werd bijna precies een jaar later gehouden.
Ayman Nofal, een commandant van de Izzedine al-Qassam Brigades - de officiële naam voor de gewapende vleugel van Hamas - zei dat het doel van de oefening op 26 december 2021 was om "de eenheid van de verzetsgroeperingen te bevestigen".
Hij zei dat de oefeningen "de vijand zouden vertellen dat de muren en technische maatregelen aan de grenzen van Gaza hen niet zullen beschermen".
Een andere verklaring van Hamas zei dat de "gezamenlijke militaire manoeuvres" waren ontworpen om "de bevrijding van nederzettingen in de buurt van Gaza te simuleren" - dat is hoe de groep verwijst naar Israëlische gemeenschappen.
De oefening werd herhaald op 28 december 2022 en ter gelegenheid daarvan werden propagandabeelden gepubliceerd van strijders die oefenen met het ontruimen van gebouwen en het overmeesteren van tanks in wat een replica van een militaire basis lijkt te zijn.
Hamas deed veel moeite om ervoor te zorgen dat de oefeningen realistisch waren.
NAGEBOUWDE BASIS
In 2022 oefenden strijders de bestorming van een nagebouwde Israëlische militaire basis op slechts 2,6 km van de grensovergang Erez, een route tussen Gaza en Israël die wordt gecontroleerd door de IDF.
BBC Verify heeft de locatie in het uiterste noorden van Gaza gelokaliseerd, op slechts 800 meter van de barrière, door de geografische kenmerken van de trainingsbeelden te vergelijken met luchtfoto's van het gebied. In november 2023 was de locatie nog steeds zichtbaar op Bing Maps.
Het trainingskamp lag binnen 1,6 km van een Israëlische observatietoren en een verhoogde observatiebox, elementen in een veiligheidsbarrière waaraan Israël honderden miljoenen dollars heeft besteed.
De nepbasis bevindt zich op land dat enkele meters onder de grond is uitgegraven, dus het is mogelijk dat het niet direct zichtbaar was voor Israëlische patrouilles in de buurt - maar de rook van de explosies zou dat zeker wel zijn geweest en het is bekend dat de IDF gebruik maakt van bewaking vanuit de lucht.
Hamas gebruikte deze plek om te oefenen in het bestormen van gebouwen, het gijzelen onder bedreiging van geweren en het vernietigen van veiligheidsbarrières.
14 TRAININGSLOCATIES
BBC Verify heeft openbaar beschikbare informatie gebruikt - waaronder satellietbeelden - om 14 trainingslocaties te vinden op negen verschillende locaties in Gaza.
Ze trainden zelfs twee keer op een locatie op minder dan 1,6 km van het distributiecentrum van de hulporganisatie van de Verenigde Naties, die zichtbaar was op de achtergrond van een officiële video die in december 2022 door de organisatie werd gepubliceerd.
Op 10 september 2023 publiceerde de zogenaamde gezamenlijke commissiekamer beelden op haar speciale Telegram-kanaal van mannen in militaire uniformen die militaire installaties langs de barrière van Gaza bewaken.
VIERDE OEFENING
Twee dagen later werd de vierde militaire oefening Strong Pillar opgevoerd en op 7 oktober waren alle tactieken die bij de ongekende aanval zouden worden ingezet, ingestudeerd.
Strijders werden gefilmd terwijl ze in hetzelfde type witte Toyota pick-up trucks reden die de volgende maand door Zuid-Israël zwierven.
Op de propagandavideo is te zien hoe schutters nepgebouwen binnenvallen en op nepdoelen schieten, en hoe ze trainen om een strand te bestormen met behulp van een boot en onderwaterduikers. Israël heeft gezegd dat het op 7 oktober pogingen van Hamas om met boten aan zijn kusten te landen heeft afgeslagen.
Rest de moeilijkste vraag: hoe kon operatie ‘Strong Pillar’ zo lang onder de radar van Israël blijven?
VERVOLG
Militaire analisten schrijven het voortbestaan van Hamas en haar vermogen om Israëlische troepen aan te vallen volgens iNews toe aan “conservatieve guerrillatactieken, goed gevulde reserves, innovaties en het enorme netwerk van tunnels dat de groep in staat heeft gesteld zijn troepen te behouden en hinderlagen te lanceren”.
Volgens Colin P. Clarke, een terrorisme- en contrasurgency-specialist bij de Amerikaanse denktank de Soufan Group, heeft Hamas tot nu toe een voorzichtige aanpak gehanteerd, in tegenstelling tot de ambitie die werd getoond tijdens de dodelijke invallen van 7 oktober.
"Hun ambities zijn beperkt," zei hij. "Ze vechten met klassieke, asymmetrische guerrilla-achtige tactieken, maar ik had soms meer frontale aanvallen verwacht."
Israëls intentie om Hamas uit te roeien heeft de groep misschien aangemoedigd om overleving als prioriteit te zien. Maar hij voegde eraan toe dat de groep veel van haar capaciteiten achterhield.
Hamas had voor de oorlog naar schatting 30-40.000 strijders en tienduizenden raketten die Israëlische steden konden bereiken.
KORNET
De groep had ook Kornet antitankraketten en zelfgemaakte al-Yassin raketten, Iraanse drones en draagbare luchtverdedigingssystemen, meer materieel dus dan in eerdere oorlogen met Israël.
Hamas heeft zich minstens drie jaar voorbereid op deze oorlog, bevestigt Shlomi Eldar, een voormalig Gaza-correspondent voor Israëlische tv-netwerken en schrijver van 'Getting to know Hamas' de informatie van de BBC.
Veel van de elite-eenheden hebben maandenlange trainingskampen doorlopen in de aanloop naar 7 oktober, zei hij. "Ik kan zeggen dat het goede soldaten zijn," zei Eldar. "Ze zijn goed uitgerust. Ze weten hoe raketten te gebruiken. Ze weten hoe ze raketgranaten moeten gebruiken. En ze weten hoe ze moeten vechten.”
"We weten dat de tactiek is om zich in tunnels te verbergen en het Israëlische leger te verrassen."
Hamas beweert tientallen Israëlische tanks te hebben vernietigd door middel van hinderlagen. Onderzoekers die zich baseren op open bronnn wijzen op een gebrek aan visueel bewijs dat de geviseerde voertuigen volledig vernietigd zijn, waarbij ze opmerken dat de Merkava 4 tanks van Israël ontworpen zijn om raketten van Hamas te weerstaan.
MOEILIJKSTE FASE
IDF staat ondertussen klaar voor de tweede fase van de oorlog in Gaza. Israëliërs moeten wel een 'ander soort campagne' voeren in het zuiden, waarschuwen de VS.
De VS zijn "heel duidelijk" geweest dat Israël geen burgers op grote schaal mag verplaatsen in het zuiden van Gaza, hebben hoge Amerikaanse functionarissen gezegd.
Amerikaanse functionarissen hebben de Israëli's verteld dat het "buiten het vermogen" van humanitaire hulp zou liggen om de Israëlische operatie in het noorden te herhalen.
De Israëli's stonden open voor het idee "dat er in het zuiden een ander soort campagne moet worden gevoerd", zei een functionaris aan Sky News.
Rapporten hebben gesuggereerd dat Israël misschien zijn operatie wil uitbreiden naar het zuiden van de Wadi Gaza lijn, nadat het gezworen heeft de vijandelijkheden te hervatten zodra de wapenstilstand afloopt.
"We hebben dit in zeer duidelijke bewoordingen aan de Israëlische regering duidelijk gemaakt - het is heel belangrijk dat de Israëlische campagne, wanneer die naar het zuiden gaat, zo wordt gevoerd dat er zo min mogelijk mensen ontheemd raken," zei een functionaris.
"Het kan niet zo zijn dat de omvang van de ontheemding die in het noorden plaatsvond, zich herhaalt in het zuiden.
"Het zal meer dan ontwrichtend zijn, het zal de capaciteit van elk humanitair ondersteuningsnetwerk te boven gaan," zei de ambtenaar, eraan toevoegend: "Het mag niet gebeuren."
Veiligheidsanalist Michael Clarke verklaarde op Sky dat de bevolkingsdichtheid van Zuid-Gaza nu 9.000 mensen per vierkante kilometer is - 40% meer dan Groot-Londen.
"Je kunt niet zomaar met drie of vier pantserdivisies het zuiden binnengaan en doen wat je in het noorden hebt gedaan," zei hij.
"Ze gaan het niet doen door iedereen uit de weg te ruimen. Er zijn daar te veel mensen."
LANGERE GEVECHTSPAUZE?
De leiders van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA, William Burns, en de Israëlische Mossad, David Barnea hebben ondertussen in Doha een ontmoeting met de premier van Qatar.
Ze overleggen daar over de onderhandelingen tussen Israël en Hamas. Volgens Israëlische media zouden de strijdende partijen willen praten over een langere gevechtspauze en de vrijlating van meer mensen dan tot dusver was afgesproken.
Er zou ook worden besproken of er andere gijzelaars of gevangenen vrij kunnen komen. Tot nu toe waren het vrouwen en minderjarigen die zijn vrijgekomen; besproken wordt of ook oudere mannen en Israëlische militairen vrij kunnen komen. Bij de militairen wordt dan gedacht aan vrouwelijke militairen en reservisten die in het gewone leven burger zijn. Het overdragen van stoffelijke resten zou ook op de agenda staan.
Burns en Barnea gaan naar verluidt ook in gesprek met de emir en Qatarese topfunctionarissen die contact hebben met Hamas. Qatar streeft naar "een duurzaam bestand" en in Amerikaanse en Israëlische kringen wordt gesproken van "een volgende fase van het akkoord". Er geldt nu een gevechtspauze die vrijdagochtend voor vier dagen inging en inmiddels met twee dagen is verlengd tot donderdagochtend 06.00 uur (onze tijd).
Foto: Al Jazeera screenshot