Frankrijk kiest voor de grote ommekeer.
Bij verkiezingen gaat het niet over wie goed of slecht is, laat staan over wie gelijk of ongelijk heeft. Marine Le Pen heeft een kwart van de stemmen gehaald en neemt het straks – in een direct duel – op tegen uittredend president Emmanuel Macron.
Emmanuel Macron heeft 27,4 procent van de stemmen achter zijn naam. Marine Le Pen volgt op dichte afstand, met 25,44 procent, of een verschil van minder dan 2 procentpunt. Op de derde plaats staat Jean-Luc Mélenchon, met 19,97 procent. Op nummer vier staat voorlopig Eric Zemmour, met 6,92 procent van de stemmen. De grote verliezer is zonder meer Emmanuel Macron. Nauwelijks een kwart van de Franse kiezers schaart zich achter hem.
Le Pen en Zemmour zijn extreemrechts, Mélanechon is extreemlinks. Frankrijk heeft dus ‘extreem’ gekozen. “Niets is beslist voor de tweede ronde”, zei Macron zondagavond “Het debat dat we 15 dagen lang zullen voeren, zal beslissend zijn voor ons land en voor Europa. Ik roep allen die zich zes jaar lang en tot vanavond hebben ingezet om aan mijn zijde te werken op om hun verschillen te overstijgen en zich te verenigen in een grote politieke beweging van eenheid en actie voor ons land." Waarmee hij eigenlijk zoveel zegt als dat hij – en hij alleen – aan de juiste kant van de geschiedenis staat. Doch, daar is de Fransman met de pet het blijkbaar niet zonder meer mee eens.
Macron voelde zich onaantastbaar en profileerde zich als de grote motor in de Oekraïnecrisis. Hij nodigde wereldleiders uit in het historische Versailles, met een grandeur die doet vermoeden dat de Macron nog altijd denkt dat Frankrijk dé grote wereldmacht is en dat zijn Fransen van die manoeuvres wel onder de indruk zouden zijn in het stemhokje. Niet dus. De Fransen dachten in het stemhokje aan de coronamaatregelen, de dure voeding en extreme prijzen aan de pomp.
Marine Le Pen riep zondag op tot de “grote ommekeer die Frankrijk nodig heeft”. Ze vroeg – zoals verwacht – iedereen die niet voor ontslagnemend president Emmanuel Macron gestemd heeft, om haar beweging te vervoegen in de aanloop naar de tweede ronde van de presidentsverkiezingen. Ze belooft de soevereiniteit van Frankrijk te herstellen, een referendum te houden en de sociale kloof te verkleinen, een einde maken aan gezinshereniging en ze wil mensen pas het recht op sociale bijstand geven als ze vijf jaar gewerkt hebben in Frankrijk. Ze wil loskomen van Europa, en promoot een echte levenslange gevangenisstraf. Ze wijst ook op haar economisch patriottisme via steun aan de kmo’s die banen creëren. Ze wil de koopkracht van de Fransen versterken door een verlaging van de btw op energieproducten en ze wil bedrijven toelaten om loonsverhogingen tot 10 procent door te voeren zonder daarop een werkgeversbijdrage te betalen. Ja, ze wil nogal wat. “Ik zal Frankrijk er op vijf jaar tijd weer bovenop helpen” en “de vele breuken herstellen” van het verscheurde land, aldus Le Pen.
De tweede ronde, waarbij enkel de twee kandidaten met de meeste stemmen uit de eerste ronde nog deelnemen, vindt plaats op 24 april.
Zou het dwaas zijn om de foert-stem van de Fransen te negeren?