Europol organiseerde deze week de vierde internationale drugsconferentie. Belangrijkste conclusie: drugs vormen de grootste bedreiging voor de interne veiligheid van Europa. Bovendien is de winst die met drugs behaald wordt zo groot - minstens 110 miljard euro per jaar - dat criminelen steeds driester worden.
Afgevaardigden van landen uit de EU, daarbuiten en internationale organisaties woonden die conferentie virtueel bij. De conferentie concentreerde zich op de ongekende drugssituatie in Europa.
Naarmate de georganiseerde misdaad toeneemt, vormen de criminelen vandaag immers het grootste risico voor de interne veiligheid van de EU. Drugshandel is volgens Europol de hoeksteen van de criminele activiteiten van deze georganiseerde misdaadgroepen. Opvallend: de coronacrisis heeft geen beperkende invloed gehad op hun activiteiten, wel integendeel.
De topvrouw van Europol, Catherine De Bolle, onderstreepte het belang van samenwerking: “De strijd tegen drugssmokkel is een van de topprioriteiten op het gebied van criminaliteit in de Europese Unie en een prioriteit van Europol’s strategie 2020+ die heeft geleid tot de oprichting van een speciale drugseenheid. We zullen de EU-lidstaten blijven steunen bij hun onderzoeken naar personen die betrokken zijn ernstige en georganiseerde misdaad.”
Het aanbod van allerlei soorten drugs neemt toe en daarmee ook het aantal inbeslagnames. Het aantal grensoverschrijdende onderzoeken naar georganiseerde misdaad dat door Europol wordt ondersteund, is tussen 2018 en 2019 toegenomen. De cocaïneproductie steeg dit jaar ook naar een recordniveau.
Deze stijgende trend van de drugshandel zette zich ook in 2020 voort ondanks de COVID-19-pandemie. Onlangs steunde Europol een onderzoek dat een internationaal netwerk voor drugshandel ontmantelde, dat verantwoordelijk was voor de jaarlijkse invoer van ten minste 45 ton cocaïne in de belangrijkste Europese zeehavens, met een winst van meer dan 100 miljoen euro in amper zes maanden tijd. Recente inlichtingen wijzen evenwel op aanzienlijke veranderingen in de trends van aan cocaïne gerelateerde handel, waarbij de EU de belangrijkste bestemming wordt. Dat is een gevaarlijke ontwikkeling volgens Europol.
Hoge illegale winsten zetten ook aan tot zware criminaliteit. De miljarden euro's aan winsten uit drugshandel ondersteunen ook een enorme ondergrondse economie die de welvaart van de Europeanen bedreigt, vooral in economisch moeilijke situaties zoals die veroorzaakt door de huidige coronapandemie.
De georganiseerde misdaadgroepen maken grote winsten, minstens 110 miljard euro per jaar. Ondanks een alomvattende witwaswetgeving in de EU-lidstaten blijven de resultaten van het opsporen van activa in termen van inbeslagnames op een extreem laag niveau. Van de miljarden euro's die door de illegale drugshandel in Europa worden gegenereerd, wordt dus maar een zeer laag percentage in beslag genomen. Europol vraagt de EU om deze situatie aan te pakken.
Het aantal drugsgerelateerde sterfgevallen in Europa is ook ongekend hoog. Deze hebben vooral betrekking op jongere, meer kwetsbare leden van de samenleving. Deze situatie lijkt te verslechteren naarmate de zuiverheid van drugs toeneemt en er steeds meer gevaarlijke stoffen op de markt komen. Volgens interne informatie staat het aantal drugsgerelateerde doden in Europa vandaag zelfs op een recordniveau.
Ook drugsgerelateerd geweld neemt steeds meer toe. De betrokkenheid van georganiseerde misdaadgroepen in de toeleveringsketen van drugs brengt extreem geweld en veiligheidsbedreigingen met zich mee voor onze open en vrije samenlevingen.
Europol zag het aantal en de ernst van gewelddadige aanvallen in verband met de georganiseerde misdaad en in het bijzonder de drugshandel in de EU de afgelopen maanden sterk toenemen. Het gaat om contractmoorden, schietpartijen, ontploffingen en steekpartijen die door drugshandelaren gebruikt worden om medewerkers en/of concurrenten te intimideren, concurrenten uit te schakelen en ambtenaren en het publiek te bedreigen.
Tot slot is er de corruptie. Drugshandel is een criminele ‘industrie’ die grotendeels afhankelijk is van corruptie om te blijven functioneren.