We zouden hier graag schrijven dat we de coronacrisis - door massale vaccinatie en eerdere infecties - eindelijk achter ons kunnen laten, maar dat zou intellectueel onjuist zijn.
Alle recente publicaties tonen overigens aan dat een coronabesmetting een iets betere en vooral langere bescherming oplevert dan het vaccin, maar zelfs een infectie beschermt niet (helemaal) tegen die nieuwe varianten van SARS-CoV-2, vooral BQ.1 en XBB.
Het probleem vandaag is dat we met die diverse varianten zitten. "Het is een verzameling, zwerm of soep van varianten samen - zoals we niet eerder hebben gezien," zegt immunoloog Yunlong Richard Cao aan Nature.
De coronavarianten komen uit verschillende delen van de Omikron-stamboom. (zie onder) Maar hun opkomst lijkt te wijten te zijn aan een handvol gedeelde genetische mutaties, waarvan de meeste leiden tot aminozuurveranderingen in een deel van het virale spike-eiwit (stekeleiwit) dat het receptorbindingsdomein (RBD) wordt genoemd. Dit deel van het eiwit is nodig om cellen te infecteren en is het doelwit van antilichamen die een krachtige immuunrespons zouden moeten opleveren.
Onderzoek van Cao's team deze maand suggereert dat die RBD-mutaties het virus helpen om infectieblokkerende 'neutraliserende' antilichamen te ontwijken die werden gemaakt door COVID-19-vaccins en infectie(s) met eerdere Omikron-varianten, waaronder BA.2 en BA.5. Het onderzoek Imprinted SARS-CoV-2 humoral immunity induces convergent Omicron RBD evolution staat hier. Dat onderzoek is uiteraard slecht nieuws voor alle voorstanders van massale vaccinatie.
Binnen die coronazwerm lijken BQ.1.1 en XBB naar de top te stijgen. De BQ.1-familie is al dominant in Frankrijk en zal waarschijnlijk infectiegolven in Europa en Noord-Amerika veroorzaken als deze regio's de winter ingaan. Het is ook een veel voorkomende variant in de coronasoep in Zuid-Afrika, Nigeria en elders in Afrika. XBB daarentegen lijkt waarschijnlijk de infecties in Azië te domineren, waar het onlangs een golf van infecties in Singapore veroorzaakte.
Het Europese EDCD onlangs: “Op basis van modelschattingen wordt verwacht dat medio november tot begin december 2022 meer dan 50% van de SARS-CoV-2-infecties te wijten zal zijn aan BQ.1/BQ.1.1. Tegen het begin van 2023 zal naar verwachting meer dan 80% van de SARS-CoV-2-gevallen te wijten zijn aan BQ.1 / BQ.1.1.”
Onderzoekers volgen ook landen waar BQ.1.1 en XBB samen circuleren, om te zien welke zich sneller verspreidt. In Australië zijn er enkele vroege tekenen dat XBB een voorsprong krijgt, merkt onderzoeker Cornelius Roemer in Nature op. Dit lijkt ook in India te gebeuren, volgens Rajesh Karyakarte, een microbioloog gevestigd aan het BJ Government Medical College in Pune, die SARS-CoV-2 genetische sequencing coördineert in de staat Maharashtra. "We zullen in staat zijn om te vertellen welke variant hier overleeft. We vermoeden XBB."
Roemer aan Nature: "Als blijkt dat XBB uiteindelijk wereldwijd gaat domineren, kunnen we (zelfs) een soort dubbele golf zien in Europa en Noord-Amerika."
Rode draad is wel dat de bescherming door vaccinatie en/of infectie zeer beperkt is door het vrij snel muterende virus. Dat hadden televisievaccinologen niet zien aankomen.
BRON: NATURE