De prijs van elektriciteit kan maandag verdrievoudigen.
Alexander De Croo op 9 december: “In ons land gaat het licht niet uitgaan”. “Maar je zal het niet kunnen betalen”, vergat hij erbij te zeggen. Zelfs zijn vriendin waarmee hij onderhandelt bij Engie, Tinne Van De Straeten, had die opmerking nergens verpakt in een back-up plan, van een back-up plan. Of toch? Begin september kopten de kranten over de “triomf voor Tinne Van der Straten” omdat ze een prijsplafond voor gas zou hebben kunnen afdwingen. Nu goed, elektriciteit is geen gas. Of wel? Zou onze minster van Energie het weten?
Het wordt koud deze week. Je hoeft geen weerman/vrouw te zijn om dat te voorspellen: het is winter. We gaan naar vriestemperaturen tot min vijf graden – nog niet echt spectaculair – en “dat betekent dat de elektriciteitsprijzen flink zullen stijgen”. Terwijl vorige maand tijdens de piekuren de gemiddelde elektriciteitsprijs nog 238 euro Mwh (megamwattuur) bedroeg, klom diezelfde prijs vorige week donderdag naar 552 euro per MWh. ‘Experten’ verwachten straks – tijdens de avondpiek – 1.500 euro per MWh.
Hoezo? Wel, het is koud, er is weinig wind en in Frankrijk ligt een derde van de kerncentrales plat. Wij zijn toch geen Fransen? Nja, om black-outs te vermijden kloppen ze ook aan bij ons aan: België is intussen de op twee na grootste stroomexporteur van Europa. Elf procent van wat wij verbruiken, exporteren we naar het land van Macron. “Dat heeft alles te maken met de kerncentrales van Doel en Tihange. Die konden het grootste deel van het jaar blijven draaien”, legt Marie-Laure Vanwanseele van netbeheerder Elia uit in ‘Het Nieuwsblad’. “Tegelijk maakt de voortdurende stijging van de groenestroomproductie dat we deze winter met voldoende stroom zullen zitten.”
Nu kunnen we helemaal niet meer volgen. Dus, wij hebben genoeg stroom, maar omdat Frankrijk afrekent met pannes, stijgt de vraag in alle landen en ook de prijs. Waarschijnlijk zullen we deze week zelfs elektriciteit moeten importeren uit het VK, Duitsland of Nederland, omdat we onze eigen reserves aan Frankrijk verpatsen? Juist, dat heeft te maken met solidariteit en interconnectiviteit. We zitten in een Europese markt, waar landen met mekaar verbonden zijn. Drie jaar geleden hadden wij energie nodig, nu zijn het de Fransen. Samengevat, we gaan teveel betalen omdat we onze reserves verkopen en die elders daarna duurder gaan terugkopen?
De oplossing is even absurd als het probleem: “Als het gaat waaien, zal het misschien niet eens meer nodig zijn.”
Hoe dan ook, wie nog een vast contract heeft, blijft gespaard. Alle anderen zullen het vroeg of laat merken op de afrekening. Volgens experten gaan deze week "de prijzen exploderen en krijgen we de moeilijkste week van het jaar”.
Al kan het natuurlijk altijd nog kouder worden zonder dat het gaat waaien.
