Raadkamer stelt alle 31 betrokkenen buiten vervolging.
De kous is af. Na zes lange jaren van onderzoek, publieke verontwaardiging en juridische onzekerheid, heeft de raadkamer van Charleroi de knoop doorgehakt: er komt géén rechtszaak in de zaak-Jozef Chovanec. Alle 31 verdachten, voornamelijk politiemensen die betrokken waren bij het fatale incident in 2018, worden buiten vervolging gesteld. Het overlijden van de Slovaakse man - dat internationale aandacht trok vanwege de brute omstandigheden waaronder het plaatsvond -lijkt voor de Belgische rechtbanken geen reden te zijn om verdere juridische stappen te zetten. De familie van Chovanec, compleet verbijsterd, heeft echter al aangekondigd in beroep te gaan tegen de beslissing.
Dodelijke afloop na arrestatie op Charleroi Airport
Het incident dat Jozef Chovanec zijn leven kostte, begon in de nacht van 23 op 24 februari 2018, toen hij werd aangehouden op de luchthaven van Charleroi. Wat volgde in de cel, vastgelegd op bewakingsbeelden, is bijna te gruwelijk om te geloven. Chovanec werd hardhandig aangepakt, urenlang vastgehouden in omstandigheden die velen als inhumaan bestempelen. De videobeelden tonen hoe een van de politieagenten gedurende 15 minuten op Chovanec’s borstkas bleef zitten, terwijl zijn collega’s lacherig rond de cel stonden en zelfs een Hitlergroet uitbrachten. Het beeld van Chovanec, hulpeloos in de handen van agenten die hem in bedwang hielden, liet een diepe wonde achter in het collectieve geweten van de samenleving. En toch lijkt het er nu op dat niemand zich voor die daden zal moeten verantwoorden.
Veel vragen, weinig antwoorden
De juridische afwikkeling van de zaak blijkt even troebel als het incident zelf. Zes jaar na het tragische voorval blijft een hele reeks vragen onbeantwoord. Wat onmiddellijk opviel, was de schijnbare traagheid en onwil van justitie om de zaak op te helderen. Hoewel er na het incident wel een opsporingsonderzoek werd opgestart, weigerde de onderzoeksrechter aanvankelijk een reconstructie van de feiten te organiseren. Pas in 2020, twee jaar na het overlijden van Chovanec, werd toch besloten tot een reconstructie.
Bovendien duurde het opmerkelijk lang voordat het autopsierapport van Chovanec beschikbaar kwam. En zelfs toen het eindelijk arriveerde, bleken de deskundigen het niet eens te zijn over de doodsoorzaak. De ene expert stelde dat het politieoptreden de dood van Chovanec veroorzaakte, terwijl anderen de schuld eerder legden bij een medische complicatie, mogelijk in combinatie met zijn mentale en fysieke toestand op het moment van de arrestatie.
Medische aanpak onder vuur
Het medisch handelen op de avond van het incident roept ook heel wat vragen op. De eerste arts die Chovanec moest onderzoeken, gaf groen licht om hem in de cel te houden zonder hem zelfs maar oppervlakkig te onderzoeken. Hij arriveerde pas drie uur na de oproep, veel te laat om adequaat in te grijpen. Nog opvallender is het gedrag van de MUG-arts, die Chovanec een injectie toediende zonder blijkbaar na te denken over de medische achtergrond van de patiënt. Chovanec had een schildklieraandoening, een cruciaal detail dat door zijn vrienden bij de politie werd gemeld, maar dat leek niemand te deren. Eén minuut na de injectie kreeg Chovanec een hartstilstand.
Geen gerechtigheid voor Chovanec?
In januari van dit jaar werd de zaak voorgelegd aan de raadkamer, die nu heeft besloten dat geen van de 31 verdachten verantwoordelijk is voor de dood van Jozef Chovanec. Dit besluit veroorzaakt diepe ontzetting bij de familie, die zich jarenlang heeft ingezet voor gerechtigheid. Volgens de advocaten van de familie is er echter nog hoop: ze zullen in beroep gaan tegen de uitspraak van de raadkamer en proberen de zaak opnieuw op de agenda te krijgen.
Zelfverantwoordelijkheid of gerechtelijk falen?
De beslissing van de raadkamer roept vragen op over hoe het Belgische rechtssysteem omgaat met gevallen van politiegeweld en medische nalatigheid. Terwijl de betrokkenen nu buiten vervolging zijn gesteld, blijft er bij velen een bittere nasmaak hangen. Advocaat Ann Van de Steen, die de familie Chovanec vertegenwoordigt, laat er geen twijfel over bestaan dat ze deze strijd niet zomaar zullen laten varen.
Inmiddels blijft de boodschap van de rechtbank echter eenduidig: Chovanec’s dood wordt in de juridische context als zijn eigen verantwoordelijkheid gezien.
