Eindelijk worden klachten (gedeeltelijk) erkend.
Het Gerecht van de Europese Unie, onderdeel van het Hof van Justitie in Luxemburg, heeft een vernietigend oordeel geveld over de Europese Commissie. Volgens het arrest van deze week heeft de Commissie niet genoeg transparantie betracht bij de contracten die zij in 2020 en 2021 sloot met farmaceutische bedrijven voor de aankoop van COVID-19-vaccins.
Miljarden euro's aan contracten, minimale openbaarheid
De contracten vertegenwoordigden een totale waarde van zo'n 2,7 miljard euro en omvatten meer dan 1 miljard vaccindoses. In 2021 eisten zowel het Europees Parlement als individuele burgers toegang tot de contracten, maar de Commissie reageerde slechts gedeeltelijk op deze verzoeken. De online gepubliceerde documenten waren op veel plaatsen zwaar gecensureerd en moeilijk leesbaar gemaakt.
Kritiek en gedeeltelijke erkenning van klachten
Het Gerecht heeft in zijn uitspraak de Europarlementsleden en burgers die bezwaar maakten tegen de handelswijze van de Commissie deels gelijk gegeven. Het gebrek aan transparantie van de Commissie roept vragen op over haar verantwoordingsplicht en haar behandeling van cruciale informatie tijdens een wereldwijde gezondheidscrisis.
Conclusie: gebrek aan openheid in tijden van crisis
Terwijl de Europese Commissie streefde naar snelle toegang tot vaccins, roept dit oordeel de vraag op of zij daarbij de juiste balans heeft gevonden tussen effectieve actie en transparantie naar het publiek. In een tijd van wereldwijde noodzaak is openheid niet alleen een recht, maar ook een noodzaak voor vertrouwen en verantwoordelijkheid. Oftewel: de waarheid neemt de trap en de leugen de lift, maar vroeg of laat komen ze beiden boven. Hoe dan ook, na alle geheime afspraakjes die barones Von der Leyen maakte met Pfizer, mag ze zonder enig probleem aan ronde twee beginnen.
