De woningmarkt krijgt zware klappen. Terwijl het bevolkingsaantal de voorbije jaren sterk toenam, kalft de bouw van nieuwe woningen af en zit ook de renovatie in het slop. Premies en de verlaging van de registratierechten helpen niet. Ook de huurmarkt geraakt in de problemen. Investeren in de verhuring is risky business geworden. Deze week trokken 14 experts van de projectontwikkelaars in ons land aan de alarmbel. Michael Verstraeten (Voor U) was zowat de enige die actief meesprong op deze kar. Het viel ons op dat er bij de andere partijen vooral stilte heerst rond het onderwerp. Ook Dimitrie Antonissen van HLN signaleerde in zijn editoriaal een doodse stilde over de rampen in de huizenmarkt. Wat is er aan de hand?
Michael Verstraeten, waarom wordt er door de andere partijen haast niet gereageerd nu de wooncrisis hard toeslaat?
Michael Verstraeten (Voor U): “Dit is de zoveelste kramp waarin de trado’s zitten. Ze creëren allerlei nieuwe regeltjes, en kunnen niet meer terug. Het probleem is hier dat ze een heel systeem van EPC-verplichtingen hebben opgezet om het klimaat te redden. Gekoppeld intussen aan de renovatieverplichting. Bij de trado’s zijn ze de politiek van stimuleren totaal vergeten. Verbieden en verplichten. Meer komt er daar niet uit. En nu kunnen ze niet meer terug. Want dat wordt dat gegarandeerd uitgelegd alsof ze tegen het halen van de klimaatdoelstellingen zijn. Zo’n duivels imago willen de trado’s niet. Terwijl ondertussen een deel van de mensen gewoon afhaakt. Met die verplichtingen op hun dak kopen en bouwen ze gewoon niet. Het gaat niet. Dus doen ze het niet. We verarmen collectief in de plaats van te investeren in broodnodige nieuwbouw en renovatie van onze woningen. Dat was de doelstelling, maar het stond in de sterren geschreven dat hierdoor de markt klappen zou krijgen.
“Laat ons eens gewoon keigoed beleid voeren om minder fossiele brandstoffen te verbruiken. Al was het maar om minder afhankelijk te worden van de OPEC.”
Viel dat dan te voorzien?
Michael Verstraeten: “Wij hebben al in 2021 in ons programma van Vrijheid ingeschreven dat we een beleid willen van stimuleren in de plaats van verbieden en verplichten. Stimuleren zorgt voor meer activiteit. Voor meer groei. Verbieden en beperken zorgt voor minder activiteit. Er zijn altijd een pak mensen die niet willen meespelen met verbieden en beperken. Het resultaat zal altijd zijn dat de markt klappen krijgt. Intussen zowat 30 jaar geleden kozen liberale partijen vooral voor stimuli in het beleid. Maar ergens onderweg zijn De Croo en Co die bestuurstechniek kwijt geraakt. Ze weten zelfs niet eens meer hoe ze moeten stimuleren en dus puilt ons beleid uit van de verboden, de verplichtingen, de boetes en de daaraan gekoppelde steeds dikker wordende administratie. Dat mechanisme is al jaren aan de gang en nu loopt het overal tezelfdertijd fout. Heel wat sectoren zitten op hun tandvlees door die regelneverij en dat uitbreiding van de overheid die daarvan het gevolg is.”
Hoe kan je dan stimuleren om de zogenaamde klimaatdoelstellingen te halen?
Michael Verstraeten: “De politici zouden beter stoppen met het formuleren van allerlei cijfermatige doelstellingen. Geen hond gelooft die doelstellingen nog. Nooit komen die cijfers uit en dan voelen de mensen zich achteraf bedrogen. Dat is ook normaal. Je kan de toekomst onmogelijk voorspellen als het om ingewikkelde zaken gaat. Zoals de evolutie van de economie of het begrotingstekort of de klimaatdoelstellingen. Laat ons eens gewoon keigoed beleid voeren om minder fossiele brandstoffen te verbruiken. Al was het maar om minder afhankelijk te worden van de OPEC. Zij moeten daar onze economie niet bepalen met hun olieprijzen. Een goed beleid voor mij focust op drie domeinen: het energieverbruik van de gezinnen, het energieverbruik van de bedrijven en het energieverbruik in de mobiliteit. In elk van die drie sectoren zullen we durf aan de dag moeten leggen. Een forse verlaging van de fiscale en sociale bijdragen voor al wie werk in die sector. Nog meer dan in andere sectoren. Onder de voorwaarde dat de bedrijven die in die sector actief zijn die voordelen aan de consument doorrekenen. Als het stukken goedkoper wordt om te isoleren, passief te bouwen en efficiënte energieoplossingen te vinden voor bedrijven, dan krijg je een opleving van die sectoren. Meer groei en meer zinvolle groei. Sta je daar met je verbodvingertje te kijven, dan krijg je een krimp van de economie. Op vlak van mobiliteit moeten we de verkeersinfrastructuur zwaar aanpakken en klaarmaken voor de toekomst. E-snelwegen voor kleine elektrische voertuigen waarmee een behoorlijke snelheid kan worden gehaald. Op een goede pedelec tussen 2 steden rijden aan 70 per uur. Met kussens aan de kant van de weg en een aangepast wegdek zodat wie valt zich minder pijn doet. Zo veel mogelijk overdekt zodat we ons comfortabel kunnen verplaatsen. Een beleid dat het echt meent om te innoveren moet daarin investeren door de mensen meer ruimte te geven.”
Gaan die fiscale en sociale stimuli niet gewoon opgaan in hogere huizenprijzen? De markt is de markt en er is zoiets als prijselasticiteit.
Michael Verstraeten: “Precies. Daarom willen we dat de regels worden versoepeld. Hoger mogen bouwen, minder gezeur over het gabarit van de gebuur. Hoogbouw hier en daar op het platte land, waarom niet. De bouw van een nieuwe, moderne stad met alle voorzieningen op een aantrekkelijke plaats. Aan de Westerschelde in samenwerking met Nederland bijvoorbeeld. Gedaan met de ambtelijke regelneverij en de activistische weigeringen van vergunningen. Dat de politici maar wat meer hun verantwoordelijkheid nemen en zorgen dat we prachtige moderne gemeenten en steden krijgen. Meer vrijheid, maar het moet nog op iets trekken. Hoe schoner hoe beter. Zoals het Zuid in Antwerpen. Ik wil met plezier een pluim geven aan Bart voor wat hij daar heeft gerealiseerd. Dat is gewoon schoon hé. Dus: proficiat Bart voor uw Zuid!”
Het valt ons op dat uw programmapunten erg gelijklopend zijn met die van de sector. Daar vragen ze ook minder regeltjes en meer soepelheid.
Michael Verstraeten: “Dat verwondert mij niet. Al 3 jaar leggen we met Vrijheid, en nu met Voor U, de vinger op de wonde. Het is met recht en reden dat we een staatsvermindering vragen. Minder bemoeienissen van de overheid. Zodat de mensen meer kunnen doen waar ze goed in zijn. Het probleem wordt steeds erger in alle sectoren. Iedereen kreunt onder de immer toenemende brij aan regeltjes, wetten, instellingen, overlegorganen, sancties, boetes, administraties en andere overheidszooi. Het wordt de hoogste tijd dat we daar met een dikke rode stift door gaan.”
En wat dan met de huurmarkt? Sociale woningen bouwen? Ook schrappen?
Michael Verstraeten: “Het is niet aan de staat om aannemer te spelen en nog minder om aannemers te financieren. Geef desnoods aan de allerarmsten huurcheques maar werk aan het aanbod. Wie nu zijn huis wil verhuren durft dat niet te doen. Te veel risico’s. Uw huis wordt afgebroken en uw huurder is foetsie. De schadevergoeding krijg je nooit betaald. Dus stel ik voor om een zwarte lijst te maken van huurders die huizen afbreken en de schadevergoeding niet betalen. Een simpele app toegankelijk met de naam, de voornaam en het rijksregisternummer van de betrokkene. Zo wordt de kans kleiner dat huizen worden afgebroken. Niemand wil op die zwarte lijst staan, en wie er toch op staat krijgt het moeilijker om een huis te huren. Ik vind ook dat wie zijn huur 2 maanden niet betaalt, op een termijn van 1 maand moet kunnen worden uitgezet. Het moet een beetje vooruitgaan en de huurwaarborg van 3 maanden moet de tijd voor uithuiszetting dekken. Met die 2 voorstellen nemen we de voornaamste risico’s van de verhuurders weg. Zo maken we het verhuren van woningen weer aantrekkelijk en gaan we meer aanbod creëren. Hoe groter het aanbod aan huurwoningen, hoe lager de prijzen en hoe beter voor de brave huurders die te goeder trouw een huisje zoeken.”
Iets anders. Voor U is geweigerd uit de stemtesten van De Morgen, De Standaard, Knack en de VRT. Omdat jullie geen programma zouden hebben. Als ik u zo hoor heeft u dezelfde programmapunten als die van de sector. Hoe zit dat dan met dat programma dat er niet is?
Michael Verstraeten: “Ik versta van de argumentatie van die stemtestprof totaal niets. Wij hebben een programma met een zeer duidelijke lijn. Hij moet daar zelfs op de VRT over komen liegen om dat te weerleggen. Hij vertelde bij De Vadder dat we het stikstofbeleid “belangrijk” vinden, en dat daarom we niet voor de vrije verkoop van benzine - en dieselauto’s kunnen zijn. Maar in ons programma staat in koeien van letters da we het stikstofplan in de vuilbak willen gooien! Zo belangrijk vinden we dat plan. Hoe kan je daaruit nu afleiden dat we tegen de vrije verkoop van auto’s met een verbrandingsmotor zouden zijn? Ja we hebben een stevig en een uitgebreid programma. In korte zinnen geformuleerd, akkoord. Maar het programma is meer dan voldoende groot. Wat we hier zeggen over huisvesting bevestigt dat. Ik zal u eens wat zeggen zie. Toen ik las wat Voka na de verkiezingen wil, viel ik bijna van mijn stoel. Dat is bijna copy-paste van wat er in ons programma staat. Dat toont aan dat onze analyse zeer stevig is. Onze oplossingen zijn realistisch en al even sterk als die analyse. Als Voka het ook al zegt… Voor de duidelijkheid: we hebben niet afgesproken. Tot onze spijt mogen we aan de meeste Voka-debatten niet meedoen. Ook daar weeral niet. Ze zouden nochtans stukken interessanter worden met ons erbij. Want wij zijn het enige positieve alternatief.”
P-Magazine: Met een programma dus?
Michael Verstraeten: “Zeer zeker. Tot spijt van de stemtestfabrikanten.”
Vooruit dan, nog een goede middag Voor U.
Michael Verstraeten: “Hewel, Voor U ook!”
