Het zielige afscheid van een man die geen afscheid nemen kon.
“Zalig de armen van geest, want hunner is het Koninkrijk der hemelen”, als evangelist Matteüs gelijk heeft, dan eet Joe Biden straks rijstpap met gouden lepeltjes. Een paar maanden geleden nam Kamala Harris de verkiezingsfakkel over. De arme man – helaas tegelijk ook president van de machtigste natie van de planeet – wist zelden nog waar hij was en kraamde wartaal uit. De democraten moesten ingrijpen en haalden ‘sleepy Joe’ uit de race voor het presidentschap. Dat Biden daar niet mee akkoord was, wordt maanden later op een pijnlijke manier duidelijk. Volgens ‘The Washington Post’ gelooft bompa Joe rotsvast dat hij bompa Donald wél had kunnen verslaan, mocht hij in de race zijn gebleven. Het moge duidelijk zijn dat het vertrek van Biden uit de presidentsrace en de daaropvolgende nederlaag van Harris diepe sporen hebben nagelaten, zowel bij de voormalige president als binnen de Democratische Partij.
Een gedwongen exit en een wankele opvolging
Biden’s besluit om zich op 21 juli terug te trekken uit de presidentsrace kwam er na maanden van interne druk binnen zijn eigen partij. Het omslagpunt was een rampzalig verlopen televisiedebat met Trump. Biden kwam moeizaam uit zijn woorden en oogde zichtbaar vermoeid. De populariteitscijfers daalden als een Amarican eagle in duikvlucht. De donaties droogden op. Het was vijf na twaalf. Democratische kopstukken pleitten voor verjonging en Biden had naar eigen zeggen “geen andere keuze” dan de strijd op te geven.
“Niets mag de redding van de democratie in de weg staan,” verklaarde Biden plechtig toen hij de fakkel doorgaf aan zijn vicepresident Kamala Harris. Maar die overdracht kwam rijkelijk laat. Harris had amper drie maanden de tijd om een campagneapparaat op te zetten en de kiezer te overtuigen. Ondanks haar pogingen verloor Harris in alle cruciale swing states én eindigde Trump zelfs met een voorsprong van 2,2 miljoen stemmen in de populaire stemming. Het was niet genoeg dat Harris een vrouw met een kleurtje was.
Spijt, frustratie en een tikkende klok
Volgens bronnen binnen het Witte Huis blijft Biden ervan overtuigd dat hij het anders had kunnen aanpakken. Hij zou in besloten kring meermaals hebben gezegd dat hij Trump alsnog had kunnen verslaan. “Harris treft geen schuld,” aldus Biden, “maar ik had de ervaring en het trackrecord om Trump effectief het hoofd te bieden.” Het is maar wat je gelooft, natuurlijk.
Veel Democraten daar anders over. Critici binnen de partij wijzen erop dat Biden te lang vasthield aan de macht en zo Harris de kans ontnam om een volwaardige campagne te voeren. “In 2020 voerde hij campagne met de belofte om een overgangspresident te zijn. Iemand die de fakkel zou doorgeven aan een jongere generatie. Dat heeft hij niet waargemaakt,” zegt senator Richard Blumenthal in The Washington Post.
De stijd van Kamala en de nasleep van een nederlaag
Kamala Harris kreeg niet alleen te maken met een korte voorbereidingstijd, maar ook met een partij die intern verdeeld was. De Democraten worstelden met de vraag of Harris, gezien haar lage populariteitscijfers, wel de juiste keuze was om Biden op te volgen. Toch bleef Biden achter zijn beslissing staan. “Zij vertegenwoordigt de toekomst,” zei hij destijds.
Helaas bleek de realiteit genadeloos anders. Harris moest opboksen tegen een goedgeoliede Republikeinse campagne onder leiding van Trump. Die slaagde er niet alleen in om zijn conservatieve basis te mobiliseren, maar wist ook de twijfelende kiezers binnen te halen. De nederlaag van Harris sloeg diepe wonden, de exit van een versleten Biden was vernederend, de Democratische Partij zal zich moeten heruitvinden.
Garland en de zaak-Trump: een tweede bron van spijt
Bidens spijt beperkt zich echter niet tot zijn eigen campagne. In besloten kring zou hij meermaals hebben aangegeven teleurgesteld te zijn in procureur-generaal Merrick Garland, die hij zelf aanstelde in de nasleep van de bestorming van het Capitool van 6 januari 2021. Garland zou volgens Biden te traag hebben gehandeld in de vervolging van Trump, waardoor de voormalige president uiteindelijk niet voor de verkiezingen werd berecht. Het is maar wat je gelooft.
Ironisch genoeg kreeg Biden zelf forse kritiek over hoe hij de juridische problemen van zijn zoon Hunter aanpakte. Biden had bij hoog en bij laag beloofd dat hij zijn macht niet zou gebruiken om zoonlief Hunter te beschermen. Helaas Biden was geen man van zijn woord en verleende onlangs zijn zoon gratie. Met die beslissing werd hij zowel vanuit de Republikeinse hoek als binnen zijn eigen partij uitgefloten. Deze keer vond Biden niemand om de schuld aan te geven.
(Foto: Shutterstock)