Begin dit jaar zijn er in Genève gesprekken over Oekraïne. De Russische onderminister van Buitenlandse Zaken Sergej Rjabkov arriveerde bij de Amerikaanse diplomatieke missie voor het begin van de gesprekken met zijn Amerikaanse collega Wendy Sherman. Het gaat om de 'U.S.-Russia Strategic Stability Dialogue'.
Sherman in een interview : “Wat het idee van neutraliteit betreft, hebben we een heel kritisch principe: geen beslissingen over Oekraïne zonder Oekraïne. Oekraïne mag zijn oriëntatie op het buitenlands beleid bepalen. Het mag beslissen over zijn toekomst. De NAVO mag beslissen over het proces voor het NAVO-lidmaatschap en hoe men dat proces doorloopt. Geen enkel land mag een veto hebben of beslissingen nemen voor anderen over hun toekomst.” Het is opnieuw de botsing tussen Helsinki en Jalta.
De uitspraak van de Amerikanen is wel merkwaardig aangezien de NAVO unaniem beslist over een mogelijke toetreding van Oekraïne en dat het land sinds 2014 geen enkele kans maakt om effectief toe te treden. De VS zouden wel willen, maar sommige Europese NAVO-landen zien dat anders. Bovendien moet de situatie in het kandidaat-land stabiel zijn wat niet het geval is in Oekraïne sinds 2014.
De Morgen over die gesprekken: “De twee legden geen verklaringen af bij het begin van de gesprekken, maar het is wel duidelijk dat het om het meest gespannen overleg gaat sinds het einde van de Koude Oorlog. Zondagavond voorspelde Rjabkov na een werkdiner met Sherman dat het 'moeilijke' gesprekken zullen gaan worden. Later in de week hebben Rjabkov en zijn team nog gesprekken met de NAVO-landen en de Organisatie voor Vrede en Samenwerking in Europa (OVSE).”
De Verenigde Staten hopen met de gesprekken te voorkomen dat Rusland een militaire operatie begint tegen Oekraïne. Moskou heeft dan een enorme troepenmacht samengetrokken langs de grens met het buurland.
De Morgen: "Onduidelijk is begin dit jaar of Moskou werkelijk van plan is Oekraïne binnen te vallen, maar het gebruikt de dreiging in ieder geval om de VS en de NAVO onder druk te zetten om te beloven dat Oekraïne nooit lid van het westerse bondgenootschap zal worden. Verder moeten de VS en de NAVO ook hun troepen terugtrekken uit verscheidene landen die vroeger deel uitmaakten van de Sovjet-Unie of het Warschaupact, het militaire bondgenootschap onder leiding van de Sovjet-Unie."
Die eisen zijn voor de VS en de NAVO onaanvaardbaar, maar de Russische president Poetin waarschuwde dat zijn land 'militair-technische maatregelen' zal nemen als de westerse landen er niet op ingaan. Op hun beurt hebben de VS Rusland gewaarschuwd dat het op harde sancties moet rekenen als het Oekraïne aanvalt. Volgens de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zullen de VS dan ook wapens leveren aan de Oekraïners zodat die zich kunnen verzetten tegen de Russische bezetters.
Een paar dagen later stellen Limburgse Oekraïners dat ze niet bang zijn voor een escalatie. “Het gaat niet tot een militaire inval komen.” Eind januari is ook Owen Matthews optimistisch. Hij zat tien jaar lang in Moskou als correspondent voor het Amerikaanse tijdschrift 'Newsweek' en kent de zeden en gewoonten in de Russische hoofdstad. Hij gelooft niet in een aanval.
'Poetin blaft nu hard, maar zal niet bijten', zegt ook Derk Sauer, uitgever van The Moscow Times. Een week later is ook Willy Claes in HBVL positief. Claes: “Ik wil daar met de grootste voorzichtigheid over spreken, omdat niemand is gediend door welke vorm van paniek ook, maar ik denk niet dat het effectief tot wapengekletter komt. De Russen zijn gewiekste pokerspelers.” Karel De Gucht iets later: "Ik denk al weken dat hij Oekraïne niet zal binnenvallen.” Enkele dagen later sust beurskenner Jan Reyns de beleggers in De Standaard: “Beleggers moeten niet bang zijn van Poetin.”
Vandaag weten we dat alle ‘Ruslandkenners’ zich hebben vergist. Dat is niet alleen vervelend voor het ego van die 'kenners', maar vooral vervelend omdat Poetin niet deed wat we van hem verwacht hebben.
