Belgen morren massaal over energiepremies en meer.
De federale overheid ligt stevig onder vuur, en dat mag je gerust een understatement noemen. Het aantal klachten bij de federale Ombudsman bereikte vorig jaar een absoluut hoogtepunt, zo blijkt uit hun jaarverslag. Maar liefst een kwart van alle klachten ging over de omstreden energiepremies. In amper vijf jaar tijd is het aantal klachten met een verbluffende 45 procent de hoogte ingeschoten. "De burger raakt de weg kwijt en dat kan op termijn onze democratie ondermijnen", waarschuwt Ombudsman David Baele bij ‘VRT NWS’.
Klachten? Eén adres: de federale ombudsman
De federale Ombudsman is dé plek waar je moet zijn als je klachten hebt over onze federale overheid. En blijkbaar zijn er nogal wat Belgen die daar hun beklag deden. Vorig jaar alleen al opende de dienst meer dan 10.000 dossiers, waarvan ruim 7.300 echte klachten. Een record!
Volgens Ombudsman Baele ligt de explosieve groei van klachten aan een opeenstapeling van crisissen. In de coronaperiode waren het vooral klachten over tijdelijke werkloosheidsuitkeringen die de boventoon voerden. Daarna zorgden oorlogen en humanitaire rampen voor een toename van klachten bij de asiel- en migratiediensten. En nu, met de nasleep van de energiecrisis, regent het klachten over... jawel, energiepremies. Meer dan 1.700 klachten alleen al vorig jaar.
“We kunnen zelf niet meer volgen.”’
Niet alleen de burger heeft het lastig, ook de overheid zelf lijkt soms de draad kwijt. "De burger zoekt houvast bij de overheid, maar door de hoge werkdruk en nieuwe uitdagingen wordt het voor sommige overheidsdiensten steeds lastiger om kwaliteit te bieden", aldus Baele.
Beloftes nakomen, overheid!
Om het tanende vertrouwen in de overheid te herstellen, doet de Ombudsman een paar straffe aanbevelingen. "De overheid moet haar beloftes waarmaken. Iedereen moet krijgen waar hij recht op heeft", benadrukt Baele.
De Ombudsman snapt wel dat het voor de overheid ook niet altijd makkelijk is. "Maar de burger mag niet de dupe worden van de chaos", klinkt het. Daarbij moet de communicatie vanuit de overheid veel transparanter. Want bijna de helft van alle klachten gaat over de traagheid van de overheid om te antwoorden. "Een beetje begrip is prima, maar vertel de burger dan wel waarom het zo lang duurt", aldus Baele.
Daarnaast moet de overheid haar digitale systemen verbeteren en veiliger maken. Veel burgers missen het persoonlijke contact en worden ongerust door de vele phishingberichten.
En tot slot moet er een sterke klachtendienst komen die zelf ook vergissingen kan rechtzetten.
Klokkenluiders niet vergeten
Vorig jaar werden bijna 300 klokkenluidersdossiers behandeld. In 62 gevallen ging het om mogelijke integriteitsschendingen bij de federale overheidsdiensten en in 209 dossiers over inbreuken in de privésector. Een nieuw domein voor de Ombudsman, die nu ook klachten van klokkenluiders uit de privésector behandelt. En dat kan anoniem, voor wie zich zorgen maakt over vergelding.
