U kiest uw vakantiebestemming op basis van de hoeveelheid zon, zee en strand? Denk nog eens. Want in exotische landen zitten ook exotische dieren. En daar schurkt u maar best niet te joviaal tegen aan.
De kwal
Nog liever sterven
Vergeet de drinkebroer uit Duitsland. En schrap ook de Britse brulboei van de eerste plaats. De meest lastige badgast in Australië en omstreken is de kwal. Vooral de Australische zeewesp en de irukandji zijn meesters in het geven van steken onder water. De zeewesp alleen al heeft voldoende gif in de tentakels om in een klap zestig mensen het hoekje om te helpen. Het gif werkt zo snel dat u in veel gevallen de kustlijn niet haalt zonder eerst vijf keer uw kaars uit te blazen.
De irukandji is volgens natuurdeskundigen nog een graadje erger. Velen beschouwen hem zelfs als het giftigste beest op aarde. De killerkwal in kwestie is zo groot als een vingernagel, maar heeft tentakels van een meter lang. Bovendien is hij bijna doorzichtig. Met de irukandji is het dus een beetje als met een alcoholcontrole: als u ‘m ziet, is het al veel te laat.
Het enige voordeel dat u hebt, is dat het gif pas na twintig minuten begint te werken. U kan dus nog om hulp roepen. Daarna volgt een abnormaal hoge bloeddruk en ondraaglijke spierpijn. Als u dan nog recht zou lopen, krijgt u er misselijkheid en vochtophoping in de longen bij. Er zijn ook psychologische gevolgen. Zo krijgt u het gevoel dat er elk moment iets fout kan lopen met uzelf of de mensheid. Artsen noemen het een 'ondraaglijk gevoel van naderend onheil'. Het zou zo erg zijn dat slachtoffers de artsen smeken om er een einde aan te maken.
Jamie Seymour en Teresa Carrette, twee Australische onderzoekers, lieten zich ooit vrijwillig steken door de irukandji. Teresa zei dat ze zelfs onder de maximumdosis morfine zin had om het vel van haar lijf te trekken. Jamie Seymour dan weer smeekte dat hij de beet wilde inruilen voor eentje van de Australische zeewesp. “Dan weet je tenminste dat je na twintig minuten dood bent.”
Seymour wist natuurlijk als geen ander dat een mens gemiddeld dertig uur moet wachten, lijden en hallucineren tot het gif van de killerkwal uitgewerkt is. Een tegengif heeft de medische wetenschap namelijk niet. Ze kan hoogstens de symptomen een beetje onderdrukken. Wanneer u gebeten bent door een irukandji weet u dus wat gedaan: in een rechte lijn naar de strandbar lopen voor uw laatste cocktail en sterven alvorens de dokters u te pakken krijgen.
De Afrikaanse olifant
Losgaan als een voetbalhooligan
Met gemiddeld 500 doden per jaar moet de Afrikaanse olifant het zwaar afleggen tegen de mug, die jaarlijks miljoenen mensen onder de grond krijgt. Maar hey, ooit al een vier meter hoge kolos van 10.000 kilogram los zien gaan? Inderdaad, een pak spectaculairder dan de herriemaker die u op een zwoele zomernacht ook gewoon in de slaapkamer tegenkomt.
Voor alle duidelijkheid: de Afrikaanse olifant is een herbivoor. En dus even geïnteresseerd in mensenfilet als u in de gedroogde chowchow van de Chinees om de hoek. Maar losgaan als een voetbalhooligan op een gram cocaïne doet hij graag. Zelfs als hij niet geprovoceerd wordt.
Vooral de jonge mannetjes staan hevig. Geregeld duiken verhalen op uit Afrikaanse dorpjes die een handvol inwoners minder tellen nadat ze ’s nachts bezoek gekregen hebben van een kudde olifanten die hutjes en alles wat erin ligt vertrappelen. (Waarop de Afrikanen uit wraak meteen drie keer zo veel olifanten koud maken, dat spreekt.)
Bekend is het verhaal van een meisje uit Kenya dat een paar jaar geleden op een kudde olifanten botste toen ze van school kwam. Van zodra een van de kolossen haar zag, vertrappelde hij ze. Zonder rechtstreekse aanleiding. Toch is dergelijke plotse aanval van een olifant het gevolg van de steeds kleiner wordende leefruimte die de dieren krijgen en waarvoor ze de mens verantwoordelijk achten, aldus wetenschappers.
Voor een olifant die bronstig staat, loopt u trouwens ook best een hoekje om. De dieren zijn na ongeveer tien jaar geslachtsrijp, maar worden pas seksueel actief vanaf hun dertigste. Geef toe: na zo lang wachten op de eerste keer loopt u ook over alles en iedereen om uw doel te bereiken.
De inlandse taipan
250.000 muizen in een hap
De inlandse taipan is de kwaadste niet. Overdag ziet u'm nauwelijks en ook ’s nachts zal de slang eerder vluchten dan de confrontatie opzoeken. Maar de taipan het lulletje rozenwater van de slangen noemen, is wat kort door de bocht. Als u het beest z’n zak uithangt, slaat het namelijk wel toe. En dan bestelt u voor alle veiligheid maar een Chateau Pétrus om te ontkurken op de schoot van Amy Winehouse.
Lastig feit nummer 1: een gifbeet van de inlandse taipan is voldoende om 100 volwassen mannen te vermoorden. Of 250.000 muizen, als u zich daar comfortabeler mee voelt. Het gif is namelijk 200 keer zo sterk als dat van een cobra. Lastig feit nummer 2: als het beest aanvalt, bijt het zijn slachtoffer meestal meerdere keren. U hebt dus sowieso prijs. Ook al hebt u de snelheid van Usain Bolt en het reactievermogen van Thibaut Courtois, inlandse taipan is vinniger. Véél vinniger.
Wanneer u gebeten bent, moet u zich binnen de dertig minuten laten behandelen met antistof. U voelt zich namelijk snel alsof u zeven dagen bier hebt zitten hijsen in café Vettige Swa: hoofdpijn, misselijkheid, overgeven, buikpijn, diarree, duizeligheid… Gaat u tussen de laatste sacramenten door nog even naar de wc, dan merkt u dat uw urine een roodbruine kleur gekregen heeft. Perfect normaal, want het gif is zo sterk dat het de spieren afbreekt en via de nieren afscheidt. Meteen het laatste sein dat het hele lichaam zich klaarmaakt voor een enkeltje naar boven. Wanneer iets later ook de nieren het begeven, is uw verhaal op aarde geschreven.
Wakker liggen ’s nachts is evenwel niet nodig: de giftigste slang ter wereld komt alleen voor in de verlaten gebieden van Zuid-Australië. Slachtoffers zijn dus zeldzaam. Wie nog het meest gebeten wordt, zijn verzorgers en onderzoekers. Maar die zijn telkens wel zo slim om een potje antigif binnen handbereik te hebben.
Het nijlpaard
Lichamen kauwen als Wagyu
Het nijlpaard lijkt een olijke dikzak waarmee u op een zwoele brousseavond nog een pint zou kunnen pakken aan het haardvuur om wat te lachen over de voetbaluitslagen van het Nederlands elftal. Maar dat is buiten zijn karakter gerekend. Het nijlpaard is namelijk nogal gauw op zijn teen getrapt. En dan moet alles wijken wat in de buurt staat.
Het beest bijt met gemak een krokodil van een paar meter doormidden. En als u per abuis tussen hem en zijn favoriete plas water staat, dan doet hij dat ook met u. Meneer is een graseter (tot zestig kilogram per dag!), maar wil te allen tijde wel het water in. Dus als opeens een ordinaire tweevoeter tussen hem en zijn bad staat, slaan de stoppen door. Ook al heet u Donald Trump en vindt u dat de hele wereld met u rekening moet houden.
Wie hem tijdens zijn bad riskeert op te schrikken met bijvoorbeeld bootjes, belt stante pede de begrafenisondernemer en bestelt een kist op maat. Het nijlpaard gooit zo'n bootje namelijk om alsof het de Costa Concordia betreft en kauwt op lichamen als op een stukje Wagyu-vlees.
In het Congolese Mangayi, een plaats 140 kilometer ten noorden van de stad Idiofa, spreken ze nog altijd over 'den Barcelone'. Die presteerde het vorig jaar om op twee maanden tijd 22 mensen te doden. Barcelone leefde in de Kasaï-rivier en had zo’n vliegende ebola aan kano’s dat hij eerst de bootjes en vervolgens de passagiers in gruzelementen beet. Met slagtanden van bijna een halve meter moest hij daar niet eens overdreven veel moeite voor doen.
De steenvis
Dwars door de zool
De steenvis heeft een smoel alsof hij zeven keer per dag onder de trein Antwerpen-Brussel sukkelt, maar dat zegt u best niet te luid als u ‘m in de buurt hebt. Meneer Synanceia Verrucosa is de meest giftige vis ter wereld. En net omdat z’n konterfeitsel zo verdacht veel lijkt op een steen met acne vulgaris, hebt u sneller prijs dan u denkt. Toch als u regelmatig pootje baadt in de wateren rond Mauritius, Réunion, Florida, Singapore, de Caraïben of de westkust van Australië.
Voor alle duidelijkheid: de steenvis is niet tuk op mens. De face only a mother could love zet veel liever garnalen en kleine vissen op het menu. Maar een voet op één van de dertien stekels die bovenop zijn rugvin zitten en u wenst dat uw zaadcel de traagste van het peloton geweest was.
“Ik kreeg een prik van een steenvis in mijn vinger”, gaat een getuigenis uit Australië. "Eerst doet je hele hand pijn. Vervolgens voelen je pols, elleboog en schouder alsof ze een uur lang slagen van een hamer hebben moet verwerken. Een uur later lijkt het alsof iemand vijfenveertig minuten lang in je nieren aan het trappen geweest is. Ik was een late twintiger, goed in vorm en het was maar een klein sneetje. Toch duurde het dagen tot ik opnieuw gevoel had in mijn vinger. De af en toe weerkerende pijn in mijn nieren heeft zelfs nog jaren aangesleept."
"Eigen schuld", horen we u zeggen. "Ge had uw sandalen maar moeten aandoen." Helaas lacht de steenvis met sandalen zoals de marketingmanager van IS dat doet met subtiliteit. De stekel van de pompbaksmoel is zelfs zo sterk dat hij recht door de zool van een laars gaat.
Gelukkig bestaat er antigif. En helpt het enorm als u het getroffen lichaamsdeel in een bad met zeer warm water legt. Wie dat allemaal niet doet en gewoon maar laat betijen, heeft de eer te sterven door een van de meest giftige zeebodembewoners ter wereld. Onnodig te zeggen dat de steenvis, net zoals de even giftige kogelvis, een delicatesse is in krankjorumland Japan.
De blauwgeringde octopus
Geen antistof
Hoewel zijn naam het tegendeel doet vermoeden, wordt de grote blauwgeringde octopus niet veel omvangrijker dan een golfbal. Hem een stevige tik verkopen richting de onderwaterhole van uw aquarium doet u evenwel niet. Het beest heeft namelijk twee klieren in z’n kop die gif produceren. Daarmee doodt hij - acht tentakels in de neus - vooral krabben en ander schaalgedierte. Maar ook met mensen die hem lastigvallen, heeft hij geen probleem. Met een enkele aanval is hij zelfs in staat om zesentwintig volwassenen te doden. En vermits er geen tegengif bestaat, is er geen weg terug.
U krijgt gelukkig nog wel een waarschuwing. Vlak voor de blauwgeringde aanvalt, gaan de cirkeltjes op zijn lichaam gloeien. Bent u nog niet als de wiedeweerga vertrokken, dan spuit hij z’n gif. De beet op zich is pijnloos. In negenennegentig procent van de gevallen hebt u niet eens door dat u aangevallen geweest ben door de gevaarlijkste octopus ter wereld. Maar als u wat later een tinteling voelt in de lippen, gevolgd door verlammingsverschijnselen , denkt u maar best aan een afscheidstelefoontje richting thuisfront. Nog enkele minuten later sterft u namelijk aan een hartstilstand.
De vijver in uw tuin hoeft u vooralsnog niet droog te leggen. De blauwgeringde octopus komt vooral voor op de tropische koraalriffen van de Indische Oceaan, zo ergens tussen noordelijk Australië en zuidelijk Japan. Toch zou hij volgens specialisten ook een hele tijd uit het water kunnen leven.
De blauwgeringde octopus beschikt over wel meer buitengewone vaardigheden. Wanneer u ‘m een tentakel zou afsnijden, groeit die na vijf tot zes weken weer aan. Maar dan bent u natuurlijk al lang het hoekje om.
De gouden gifkikker
Uitkotsen! Nu!
Stuiptrekkingen en hartritmestoornissen in het midden van de Colombiaanse jungle? Nee, u hebt geen gram te veel van ’s lands bekendste exportproduct door de neus gejaagd. Realistischer is dat u een aanvaring gehad hebt met de gouden gifkikker, met zeventien straten voorsprong de meest giftige van het assortiment pijlgifkikkers. Met het gif van een enkel exemplaar kunt u in een handomdraai tien mensen doden.
Van alle soorten produceert de phyllobates terribilis - zoals de gouden gifkikker in angstaanjagend Latijn genoemd wordt - de meeste batrachotoxine. En dat is na botulinetoxine de meest giftige stof in de natuur. Een slang die zijne gouden giftigheid opeet, vertoont spontaan stuiptrekkingen. En dat gaat zo door tot de slang de kikker weer uitkotst of er het loodje bij legt.
Ook voor de mens zijn de gevolgen allerminst relaxerend: het begint nog kalm met een verminderde coördinatie en evenwicht. Daarna volgen uitputting, benauwdheid en stuiptrekkingen. Vervolgens komen hartritmestoornissen, een te lage bloeddruk en zuurstoftekort in de weefsels. Voor u het goed en wel beseft, sterft u aan een hartstilstand. Nee, met die Colombiaanse producten is het wel degelijk oppassen geblazen.
