Zelfbediening en droomdeals.
De krant ‘Het laatst Nieuws’ pakt vandaag uit met een onderzoek naar de vergoedingen van experten en superlabo’s. Kamerlid Frieda Gijbels (N-VA) had daarover een parlementaire vraag gesteld. Ze moest drie maanden wachten op een antwoord. Het is nu duidelijk waarom: de cijfers zijn ontluisterend.
Ons land betaalde 19,7 miljoen euro voor coronatesten die nooit werden uitgevoerd. De heren experten Emmanuel André, Herman Goossens en Fabrice Bureau kregen het van minister Philippe De Backer (Open Vld) destijds gedaan dat de universitaire labo’s maandelijks forfaitair 720.000 euro op hun rekening krijgen. André werkt voor het UZ Leuven, Goossens voor het UZ Antwerpen en Bureau voor de Universiteit van Luik. Met die droomdeal zagen de uniefs zich verzekerd van minstens 8,64 miljoen euro aan inkomsten op jaarbasis. Voorwaarde was dat ze elk minstens 2.000 testen per dag zouden uitvoeren. Volgens het Riziv zou daarmee de uitgave van 70 miljoen euro verantwoord kunnen worden. De labo’s zelf verschuilen zich achter het feit dat ze personeel moeten betalen dat stand-by moet zijn.
Doch, tussen januari en juni 2021 slaagde amper één labo er één keer in om boven de 2.000 testen per dag te klimmen. “In maart deden ze daar gemiddeld bijna 2.500 analyses per dag. In geen enkele andere maand slaagden de acht labo’s van het federale platform erin om hun minimale capaciteit te vullen”, schrijft ‘Het Laatste Nieuws’. “In juni bereikte men zelfs het absolute dieptepunt. Sommige labo’s verwerkten toen slechts enkele honderden testen per dag. Toch kregen ze ook die maand allemaal 720.000 euro gestort.” In totaal komen we zo aan een kleine 20 miljoen euro voor testen die nooit zijn uitgevoerd. Dat de 8,64 miljoen euro per jaar nodig is om het personeel te betalen, klopt niet. ‘Het Laatste Nieuws’ berekende dat de totale loonlast ongeveer 3 miljoen euro zou kunnen bedragen, dat is bijna drie keer minder dan de 8,64 miljoen euro die elk labo ontvangt. Zelfs met de kosten van IT, onderhoud en opleidingen blijft het een vetpotje dat niet te verantwoorden is.
Maar er is meer. Voor iedere PCR-test die de universitaire labo’s effectief uitvoeren, krijgen ze van de federale overheid nog eens een extra vergoeding. Aanvankelijk 47 euro per test, nu 40 euro per test. Per PCR-test moesten de labo’s 3 euro van hun vergoeding afstaan voor het gebruik van toestellen en nog eens 13 euro voor het gebruik van reagentia. Na aftrek van alle kosten, schepten de uniefs ongeveer 31 euro per test en later 24 euro per test. Als een labo de lat van 2.000 testen per dag niet haalde, dan verminderde het Riziv de vergoeding echter voor iedere uitgevoerde test nog met 12 euro. Men redeneerde dat die kost immers al gedekt was via de vaste vergoeding. De winstmarge viel op die manier gelukkig terug naar 19 euro. En in mei naar 12 euro. In het totaal komt dat op een winst van ongeveer 9 miljoen euro per labo. De overheid is dan voor de acht labo’s samen 69 miljoen euro kwijt.
Het sprookje eindigt hier mee niet. Daar bovenop kregen de uniefs vorig jaar elk nog een cheque van 275.000 euro waarmee ze hun nieuwe labo’s konden bouwen.
Mogen we dan een stoute conclusie trekken en ons afvragen of er misschien een verband bestaat tussen het overmatig veel testen en de winsten die het oplevert?
