In 2009 treft de Amerikaanse farmaceut Pfizer een schikking voor liefst 2,3 miljard dollar (1,6 miljard euro) wegens het overtreden van marketingregels en ongeoorloofde verkooppraktijken van medicijnen, waaronder de afgekeurde pijnstiller voor artritis, Bextra. Dat middel had schadelijke bijwerkingen. De schikking is de grootste ooit rond verkooppraktijken van farmaceuten.
Het nieuws verdween een beetje op de achtergrond tot Pfizer vorig jaar in zee ging met BioNTech. Die doorbraak in de strijd tegen het coronavirus was volgens De Volkskrant een welkome opsteker voor Pfizer en de farmaceutische industrie, die een nogal Jekyll and Hyde-achtige reputatie geniet. De krant: “Van de Jekyll-kant van Pfizer en zijn concurrenten getuigen de bètablokkers, ontstekingsremmers, pneumokokkenprikken, kankermedicijnen, antibiotica en tal van andere middelen waarmee 'Big Pharma' de volksgezondheid heeft verbeterd.”
De laatste decennia toonde Big Pharma echter veelvuldig zijn (slechte) Hyde-kant. De krant: “Het meest extreme voorbeeld is de opiatenepidemie in de Verenigde Staten, waar dagelijks 130 mensen sterven aan misbruik van opiaten als Oxycontin van pijnstillerbedrijf Purdue Pharma. Ook Pfizer verzamelde de afgelopen jaren schandalen.”
Er was dus Pfizers anti-reumamiddel Bextra dat bij gebruikers tot fors meer hartaanvallen en beroertes leidde. Ook betaalde Pfizer smeergeld aan artsen als ze hun medicijnen zouden voorschrijven, of stuurde voormalige cheerleaders langs om hen te overtuigen van de wonderen van Pfizers producten.
De Volkskrant: “In 2004 had Pfizer al een boete van 430 miljoen dollar gekregen, onder meer omdat het voor epilepsiepatiënten bedoelde middel Neurontin ook was voorgeschreven tegen depressies en hoofdpijn.”
Neurontin, goedgekeurd als behandeling voor epilepsieaanvallen, moest door de 'medische adviseurs' ook in de markt gezet worden worden als hulpmiddel tegen allerlei andere kwalen zoals manische depressies, aandachtsstoornissen, en zelfs tegen migraine.
De Morgen: “Daarbij werden kwistig cadeaus, van geld tot snoepreizen, uitgedeeld om artsen te overtuigen. Na verloop van tijd was de verkoop van het product voor driekwart te danken aan ziektes die niks met epilepsie hadden te maken.” Het concern vroeg aan dokter David Franklin wel om een rapport over verregaande nevenwerkingen van Neurontin bij kinderen geheim te houden. Daarna hing dokter Franklin de praktijken aan de grote klok, wat 7 jaar na dato resulteerde in die megaboete.
